Τζαζ σκέψη.

[aggelos_]

Εδώ και αρκετό καιρό θέλω να ασχοληθώ με την τζαζ στην κιθάρα αλλά δεν έχω δυνατότητα μαθημάτων (ακόμα). 

 

Φυσικά ό,τι βίντεο έχω δει στο you tube δεν με βοήθησε επειδή εκεί δεν άκουγα τζαζ κλίμακες με την έννοια του ακούσματος, του αισθήματος της τζαζ. Βλέπω κλίμακες που ήδη ξέρω (αυτές τις λίγες, δωρική, ιωνική κλπ) χωρίς να ικανοποιείται το αυτί μου για ένα άκουσμα όπως πχ του Wes Montgomery ή απ' τους καινούριους τον Kurt Rosenwingel. 

 

Έχω βρει κάποια pdf με τζαζ κλίμακες τις οποίες έπαιξα στην κιθάρα αλλά το άκουσμα δεν είναι "τζαζ", είναι μόνο ένα αδιάφορο επίπεδο πράγμα χωρίς αίσθημα και χωρίς χρώμα. 

 

Μόνο σε αυτό το βίντεο άκουσα αληθινή τζαζ με τις φράσεις αυτές και γι' αυτό σκέφτηκα ότι ίσως η τζαζ είναι όταν σκέφτεσαι τζαζ φράσεις. Και δεν δυσκολεύτηκα να παίξω διότι γνωρίζω τα πατήματα. 

 

 

 

Σ'αυτό το βίντεο λοιπόν εγώ βλέπω μεν τις γνωστές κλίμακες αλλά με κάποιες προσθήκες (χρωματισμοί, οκτάβες κλπ). Το κύριο όμως θέμα είναι ότι τις σκέφτηκε κάποιος (ιδιοφυΐα βέβαια) και τις έβαλε επάνω στην ταστιέρα. 

 

Δηλαδή το ερώτημα που έχω είναι : πως παίζεται η τζαζ; Μαθαίνω όσο πιο πολλές κλίμακες και συγχορδίες και συνδυασμούς και αρχίζω να τους αραδιάζω ή ....

 

(λέω ή) σκέφτομαι τζαζ φράσεις και τις "τοποθετώ" στην ταστιέρα; Το μεγάλο λούκι είναι για μένα οι συγχορδίες διότι οι φράσεις πρέπει να συνοδεύονται (όχι αναγκαστικά) από κάποιες συγχορδίες προφανώς. Άλλος πονοκέφαλος εκεί αν και για αρχή αν παίζει κανείς όλο έβδομες ίσως βοηθάει, δεν ξέρω. 

 

Ζητώ την επιείκεια κυρίως των θεωρητικών επειδή είμαι αυτοδίδακτος στην κιθάρα και γνωρίζω πολύ λίγα πράγματα από τα βασικά της θεωρίας. 

 

Thanx. 

 

[fusiongtr]

Τεράστιο θέμα ανοίγεις.

Αν προλάβω αύριο, θα προσπαθήσω να διελευκάνω (αν μπορώ) κάποια πράγματα.

[aggelos_]

[dimsonic]

To Θέμα είναι όχι απλώς τεράστιο, αλλά για πολλούς θέμα ζωής που ίσως δεν καταφέρουν ποτέ να λύσουν.

Θα πω μια γνώμη από την άποψη κάποιου που προσπάθησε στη ζωή του να πλησιάσει το ιδίωμα, άσχετα αν δεν το κατάφερε και άσχετα αν υπάρχει η τάση να σου κολλάνε φίλοι σε κάθε ευκαιρία λέξεις με τη ρίζα τζαζ...

 

Για μένα τα κλειδιά είναι: (ίσως με τέτοια περίπου σειρά)

1. Ανοιχτά αυτιά και ακρόαση

2. Εξάσκηση συνοδεύοντας διάφορα κομμάτια

3. Παίξιμο με πολλούς μουσικούς

4. Πειραματισμός

5. Τόλμη

6. Εμπειρία

Εχω γράψει παλιότερα ότι βασικά δεν χρησιμοποιώ κλίμακες ή θεωρία per se, αλλά προσπαθώ να παίξω ακούγοντας τι παίζουν οι άλλοι, τι έχει ήδη παιχτεί και τι υποψιάζομαι ότι θα ακολουθήσει (αυτά στον καθαρό αυτοσχεδιασμό). Όταν υπάρχει κάτι γραμμένο που πρέπει να ακολουθήσω και πάλι στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιώ βασικές δομές που είναι κυρίως μείζονες και ελάσσονες κλίμακες, πολύ συχνά μιξολύδιο τρόπο, χρωματική και εξατονική. Πολλές φορές μένω σε μια τυπική blue κλίμακα που σε κάθε στιγμή θα τη φορτώσω χρωματικά.

Ειναι πολύ δύσκολο να το περιγράψω γιατί δεν ακολουθεί θεωρία ή αν ακολουθεί δεν μπορώ να την "διδάξω" καθώς είναι by ear...

Ποτέ δεν διδάχτηκα σωστά θεωρία, ό,τι έμαθα το έμαθα μόνος μου και όταν μαθαίνεις μόνος δεν μαθαίνεις και τα πιό σωστά πράγματα.

Θα έλεγα να παρακολουθήσεις τα βίντεο του Pat Martino και την θεωρία του

 

καθώς και πολλά άλλα σοβαρά βίντεο που υπάρχουν.

Ο Wes είναι ένα πολύ σωστό μάθημα γενικά, αρχίζοντας θα έλεγα από τις τελευταίες του δουλειές που ήταν πιό εκλαϊκευμένες και mainstream και μετά να πας στα πρώτα hard bop δείγματά του.

Ο Rosenwinkel θα έλεγα ότι πρέπει να μπεί στην άκρη ιδίως για αρχάριους ή έστω απλά προχωρημένους καθώς είναι πολύ εγκεφαλικός και πολύπλοκος.

Μια χρυσή τομή ήταν και θα είναι πάντα ο Martino, ο οποίος μάλιστα έρχεται και συχνά Ελλάδα, οπότε επιβάλλεται μια ακρόαση και παρουσία στα σεμινάριά του. Η άποψη του Martino είναι ότι μπορείς να παίξεις τα πάντα με ένα ακόρντο και κλίμακα την m7.

[Jazzjoker]

Γράφω κι εγώ τα 2 cents μου παρόλο που στο φόρουμ υπάρχουν τζαζ μουσικοί που σίγουρα μπορούν να σε καθοδηγήσουν καλύτερα.

 

Ξεκινώ απ' τον τίτλο δίνοντας ένα μικρό πρακτικό ορισμό μάλλον για αρχάριους: Τζαζ σκέψη είναι ουσιαστικά η αντιμετώπιση της αρμονίας κάθετα σε αντίθεση με τη συνήθη οριζόντια αντίληψη που έχουμε οι περισσότεροι κιθαρίστες, μέχρι κάποιου επιπέδου τουλάχιστον. Τι σημαίνει αυτό; Αν έχουμε μπροστά μας μια παρτιτούρα/οδηγό με την αρμονία ενός κομματιού, αυτό που μαθαίνουμε όταν μελετάμε άλλα μουσικά ιδιώματα είναι ουσιαστικά να κοιτάζουμε την ακολουθία των συγχορδιών και βάση αυτής να συμπεραίνουμε σε τι κλίμακα βρισκόμαστε. Ακόμα και σε κομμάτια που η κλίμακα αλλάζει σε κάποιο σημείο, εμείς προσαρμοζόμαστε ανάλογα με τη νέα κλίμακα στην οποία έχει μεταφερθεί η αρμονία. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα, η τζαζ σε μαθαίνει να βλέπεις περισσότερο τις συγχορδίες ως αυτόνομες μουσικές ενότητες ας πούμε και να τις αντιμετωπίζεις ξεχωριστά και όχι τσουβαλιαστά. Αυτό δε σημαίνει απαραιτήτως ότι στη τζαζ κάθε συγχορδία είναι και διαφορετική κλίμακα (μπορεί πάντως να γίνει κι έτσι αντιληπτή με έναν καθαρά modal τρόπο σκέψης), απλά είναι ένας διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισης της αρμονίας που ανοίγει νέα πεδία εξερεύνησης στο παίξιμό μας. Κάθε συγχορδία εν ολίγοις δεν είναι τίποτ' άλλο παρά κομμάτι κάποιας κλίμακας παιγμένης συγκεντρωτικά. Και κάθε νότα ενός σόλο είναι ουσιαστικά προσθήκη επεκτάσεων στην τρέχουσα συγχορδία.

 

Λόγω λοιπόν του ότι η τζαζ έχει τόσο ευρεία γκάμα μελωδικών επιλογών και αντιμετωπίσεων, είναι σαφώς πολυπλοκότερη από άλλα είδη όπου υπάρχει ηλεκτρική κιθάρα (μπλουζ, ροκ, ποπ, μέταλ κλπ). Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στη "δυσκολία" είναι το γεγονός ότι ουσιαστικά και το αρμονικό παίξιμο στη τζαζ είναι αυτοσχεδιαστικό. Δηλαδή μπορεί η ενδεδειγμένη αρμονία ενός κομματιού να είναι δοσμένη αλλά στην πράξη αυτή εμπλουτίζεται και πολύ συχνά αλλάζει τελείως αναλόγως με τον εκτελεστή. Οπότε το όλο πράγμα είναι αρκετά αόριστο μουσικά ώστε να διδαχθεί σε στυλ "να τα ακόρντα, να η κλίμακα που ταιριάζει" γιατί είναι πλήρως ρευστό.

 

Τώρα όσον αφορά την εκμάθηση, βοηθά πάρα πολύ η γνώση θεωρίας αν και δεν είναι εγγύηση για τζαζ παίξιμο. Απλά ξεδιαλύνει ας πούμε τα "μυστικά" που κρύβονται πίσω από το είδος. Πέραν αυτού νομίζω ότι ένας μουσικός που δεν έχει γεννηθεί με το ιδίωμα στα αυτιά του, όπως εμείς, προκειμένου να ακουστεί τζαζ, είναι απαραίτητο να κάνει transcriptions και να μελετήσει note for note παιξίματα ώστε να μπει στη λογική του ύφους και να δει τι και πώς κινούνται οι τζαζ παίχτες και ακούγονται όπως ακούγονται.

 

Πολύ σημαντικά επίσης κομμάτια της τζαζ μελέτης είναι το comping (παίξιμο συγχορδιών) που είναι από μόνο του ένα τεράστιο κεφάλαιο και η ρυθμική αγωγή πάνω στο είδος που είναι το 50% (ίσως και παραπάνω) του τζαζ ήχου.

Επεξεργασμένο 17 Απριλίου 2019 από Jazzjoker

[pipityri]

Κρίνοντας από τα λεγόμενα σου, το πράμα είναι απλό: βρες δάσκαλο, έστω για λίγο αλλά σύντομα. Υπάρχει συγκεκριμένη jazz παιδαγωγική και ένας καλός δάσκαλος θα σου εξηγήσει τα πρώτα βήματα που πρέπει να κάνεις. Θα βοηθήσει, φυσικά, αν είσαι εξοικειωμένος με τα υλικά. Οπότε, μέχρι να μπορείς να κάνεις μαθήματα:

- σιγούρεψε την good old major scale σε διάφορες θέσεις, τις 4 βασικές τετράφωνες συγχορδίες που αυτή παράγει-επίσης σε διάφορες θέσεις-και τα αρπέζ τους

-βρες jazz κομμάτια που σου αρέσουν και μάθε τα-θέμα και ακόρντα. Υπάρχουν πάρα πάρα πολλά κομμάτια που στην πραγματικότητα είναι τραγούδια και που παίζονται μια χαρά με τα βασικά τετράφωνα ακόρντα. Μπορείς να ηχογραφείς τα ακόρντα και να παίζεις το θέμα ή να τραγουδάς το θέμα και να συνοδεύεις ταυτόχρονα. Φαντάζομαι έτσι ξεκίνησες να παίζεις"όχι jazz"-παίζοντας κομμάτια που γουστάρεις-δεν υπάρχει απολύτως κανένας σοβαρός λόγος να κάνεις κάτι διαφορετικό τώρα.

-βεβαιώσου πως μπορείς να αυτοσχεδιάσεις στο ιδίωμα με το οποίο νιώθεις άνετα-ξέρω γω, blues, one chord vamp, οτιδήποτε-με υλικά που ξέρεις καλά-πενταονική κλπ- γιατί αν πας κατευθείαν να το κάνεις με πράγματα που ακόμα δεν πολυκατέχεις, τον ήπιες.

[vagelism]

Νομιζω οσον αφορα την θεωρια οι προλαλησαντες σε καλυψαν.

Εγω θα σου μιλησω για feel και το τι εμενα με ξενερωνει στους σολιστες της Jazz.

2 πραγματα πρεπει να εχεις υποψη σου κατ εμε στο πως να παιξεις τις νοτες.

 

Το ενα ειναι να μαθεις  πως να swing -αρεις τις νοτες , κατι  που θελει δουλεια απο ολους τους μουσικους σε ενα Jazz ensemble και το δευτερο ειναι. ειτε συνοδευεις ειτε παιρνεις σολο ΜΗΝ ΠΑΙΖΕΙΣ ΠΛΑΔΑΡΑ..μην παιζεις πισω απο το beat - ειτε παιζεις fast swing ειτε παιζεις μπαλαντα.

Αν μπορεις να το τρεξεις το κομματι - τον drummer ..τρεξτον..μην το ριξεις ομως.

Αν τρεξει θα διατηρησει τουλαχιστον το energy του..και θα σε κανει να ακουγεσαι οτι οδηγεις.

Αν αρχισεις να παιζεις πισω ομως ..δυο τινα θα συμβουν,..

Αν ειναι καλος ο drummer θα σε αφησει να παιζεις πισω χαλώντας το συνολικο feel.. αλλιως θα σε ακολουθησει,  κανοντας το κομματι να ακουστει πλαδαρο.

Προσωπικα προτιμω εναν κιθαριστα που ξερει μια κλιμακα ολη κ ολη κ παιζει με τσαγανο - τσαμπουκα οπως θες πες του..παρα να ξερει 500 κ να με τραβαει πισω.

 

 

[Alter]

Τεχνικά μιλώντας, μπορείς να αρχίσεις μελετώντας κάποιες κλίμακες (τρόπους της ματζόρε, μελωδικη μινόρε κα), και τετράφωνες συγχορδίες. Επίσης arpeggios.

 

Άρχισε μαθαίνοντας απλά κομμάτια που μπορούν να παιχτούν σε μια κλίμακα. Άκου κιθαρίστες όπως ο Grant Green, που έχουν πολλά blues και gospel στοιχεία. Μελέτα απλά σόλος, όπως του Miles Davis στο kind of blue. Γενικά άκου πολύ τζαζ, κυρίως παλιά πράγματα που είναι και πιο απλά. (τζαζ πριν τον Charlie Parker).

 

Άλλη προσέγγιση είναι το fusion ιδίωμα (εννοώντας πιο μοντέρνο παίξιμο που δεν είναι τόσο μέσα στο παραδοσιακό τζαζ στυλ). Πολλές φορές είναι πιο εύκολο να το καταλάβει κανείς, με πιο απλές αρμονίες.

 

Γενικά το πρόβλημα που έχουν όλοι όσοι μαθαίνουν τη θεωρία χωρίς να ακούν πολλή τζαζ μουσική (οι περισσότεροι από εμάς δηλαδή στην Ελλάδα), είναι όπως είπες "να ακουστούν τζαζ". Σε αντίθεση με τους Αμερικανούς πχ που μεγαλώνουν ακούγοντας τη μουσική (αυτοί που ασχολούνται με το είδος τελικά), και μετά έρχεται μια θεωρία και τους εξηγεί μερικά πράγματα. Θέλει πολύ άκουσμα, αλλά σε αντίθεση με ένα στυλ όπως πχ τα μπλουζ η το ροκ, υπάρχει και μια πιο πολύπλοκη θεωρία.

 

 

 

[Superfunk]

10 ώρες πριν, aggelos_ είπε

Εδώ και αρκετό καιρό θέλω να ασχοληθώ με την τζαζ στην κιθάρα αλλά δεν έχω δυνατότητα μαθημάτων

 

 

Jazz ακους?

 

Εννοω έχεις ακούσει  ΑΡΚΕΤΗ τζαζ στη ζωη σου?

 

Και να ναι,ΤΙ ακριβως?

[aggelos_]

Μου αρέσει πάρα πολύ ο Paul Desmond. Είναι σαν να αφήνει τις νότες απλά να υπάρχουν κάπου εκεί, ώσπου να έρθουν οι επόμενες, όταν έρθουν... δεν ξέρω πως να το εξηγήσω. 

 

Μου αρέσει βέβαια ο Wes Montgomery, ο Jim Hall, για κάποιον λόγο δεν μπορώ να ακούσω Joe Pass με μπερδεύει, Bill Evans, λίγο Django, Barney Kessel, Miles Davis κυρίως τα πρώτα lp και άλλους. 

 

Από τραγούδια τα παλιά όμως .... αν και έχω βρει παρτιτούρες και έχω προσπαθήσει να παίξω τα ακόρντα, δεν μου ταιριάζουν πότε με την φωνή, έτσι παίζω απλά ακόρντα (σολ, ντο,λα) και μόνο τότε μπορώ να τραγουδήσω την μελωδία. Άλλο μυστήριο τούτο. 

 

Αυτό με τον Pat Martino δεν το ήξερα και θα παρακολουθήσω μαθήματα του. Είχα διαβάσει ότι εξαιτίας ενός ατυχήματος είχε πάθει αμνησία και έμαθε ξανά τζαζ απ' την αρχή!!!

 

Εμπειρία με άλλους παίκτες δεν γίνεται διότι δεν δέχονται κάποιον άσχετο. Θέλουν να ξέρεις κάποια πράγματα. 

 

Με την πεντατονική μου είχε πει και άλλος κάποτε (καλός κιθαρίστας) ότι με διάφορες προσθήκες μπορείς να παίξεις τζαζ. Αν και για μένα ήταν πάντα  η πιο άβολη κλίμακα, μόλις πρόσφατα άρχισα να βλέπω τις θέσεις της στην ταστιέρα για άλλους λόγους άσχετους με την τζαζ. 

 

 

Επεξεργασμένο 17 Απριλίου 2019 από aggelos_