Μετατροπια στην παρτιτουρα

[Άγιος]

Πως ξερεις σιγουρα αν γινεται μετατροπια σε μια παρτιτουρα η αν μια νοτα ειναι απλα εκτος κλιμακας;

[Jazzjoker]

Υπάρχουν παρτιτούρες στις οποίες αλλάζει ο οπλισμός. Εκεί είναι προφανές το τι γίνεται πού. Σε αυτές που δε συμβαίνει το παραπάνω:

 

Αν είναι μόνο μια νότα, προφανώς και δεν πρόκειται για μετατροπία, εκτός κι αν μιλάμε για μία νότα στην αρμονία. Π.χ. ένα Dbmaj7 που γίνεται Dm7b5.

 

Γενικώς, η αρμονία είναι μάλλον πιο ενδεικτική από τη μελωδία οπότε αν μιλάμε για παρτιτούρα τύπου τζαζ, που έχει πάνω από το πεντάγραμμο τις συγχορδίες, κοιτάς εκεί. Ο καλύτερος τρόπος πάντως για να εντοπίσεις μια μετατροπία, είναι το αυτί (λέω γω).

 

Edit διορθώνω γιατί έγραψα βλακείες: Και μία μόνο νότα στη μελωδία να είναι η διαφορά, μπορεί κάλλιστα να πρόκειται για μετατροπία. Για την ακρίβεια, μετατροπία μπορεί να υπάρχει και χωρίς καμία "ξένη" νότα.

[Άγιος]

αν ειναι ομως μονο μελωδια, χωρις αλλες φωνες…….  και πχ μια συγκεκριμενη νοτα απο καποια στιγμη και μετα αρχιζει να εμφανιζεται με υφεση η οποια φτιαχνει αλλη κλιμακα......

[Jazzjoker]

αν ειναι ομως μονο μελωδια, χωρις αλλες φωνες…….  και πχ μια συγκεκριμενη νοτα απο καποια στιγμη και μετα αρχιζει να εμφανιζεται με υφεση η οποια φτιαχνει αλλη κλιμακα......

 

Ε τότε μάλλον πρόκειται για μετατροπία. Αλλά επιμένω: Για σίγουρα, το αυτί σου θα σου πει.

[pipityri]

Σε αυτή την περίπτωση-και αν η καινούρια νότα εμφανίζεται

ξανά και ξανά-τότε πιθανότατα κάτι έχει αλλάξει. Για το αν

πρόκειται για μετατροπία ή για αλλαγή τρόπου θα πρέπει να

εξετάσεις τα πτωτικά σχήματα της μελωδίας-τι αρμονία υπονοεί,

σε ποιά νότα τελειώνουν οι φράσεις κλπ. Οπως είπε και ο JJ,

το αυτί θα βοηθήσει.

[Sami Amiris]

Για μετατροπία μιλάμε κυρίως για functional harmony καταστάσεις. Αν η κατάσταση είναι πιο μοντέρνα, δεν έχει νόημα να συζητάμε για κάτι τέτοιο.

 

Αν ρωτάς για jazz, τότε το πράγμα είναι συνήθως σύνθετο. Το πιο συνηθισμένο είναι τονικοποιήσεις κάποιων βαθμίδων (σαν περαστικές μετατροπίες). Τις αναγνωρίζεις κυρίως αν πρόκειται για Μ7 ή 6 ακκόρντα που δεν είναι η Ι ή IV, ή ορισμένα βοηθητικά, όπως π.χ. οι bIII,  bVI ή η bII, που είναι πολύ συνηθισμένες εκδρομές από το νορμάλ αρμονικό πλάνο. ή τις σχετικές τους ελάσσονες («τονικές» ελάσσονες, άρα m6 ή m/M7 η κάτι τέτοιο, όχι m7 που έχουν συνήθως ρόλο ΙΙ σε ΙΙ - V - I).

 

Eν γένει οι bII, bIII, IV και bVI  σε Μ7 ή 6 είναι εύκολα τονικοποιήσιμες χωρίς να θεωρείται πραγματικά κάτι συνταρακτικό αρμονικά. Με άλλα λόγια, αν κάνεις ένα II - V - I σε αυτές (όπου "Ι" βάζεις μία από αυτές ως στόχο και οι II - V είναι οι ΙΙ - V του στόχου!) και μετά πας κατευθείαν στην κανονική σου Ι αμέσως μετά, διαπιστώνεις ότι έχει διατηρηθεί η ανάμνηση της Ι παρά την μικρή «εκδρομή» στην τονικοποιημένη βαθμίδα, το οποίο σημαίνει ότι η τονικοποίησή τους είναι κοντινή στην υπάρχουσα τονικότητα. Αν το κάνεις αυτό με άλλες, φαίνεται η Ι σαν να είναι κάποια βαθμίδα της τονικοποιημένης, οπότε εκεί το φαινόμενο είναι αρμονικά ισχυρότερο, οπότε η αίσθηση της μετατροπίας είναι και πιο ισχυρή. Είναι αρκετά σχετικά όλα. Αλλά ένα ταξίδι στην bVΙ είναι πολύ πιο μαλακό από ένα ταξίδι στην ΙΙΙ, στην οποία αν κάτσεις λίγη ώρα η κανονική Ι ακούγεται πλέον σαν bVI της.

 

Εν γένει, αν μία σχέση βαθμίδων δεν ταράζει την τονικότητα, τότε η αντίστροφή της σχέση την ταράζει. Για παράδειγμα, το να πας στην ΙV M7 δεν θα σου κάνει καμία εντύπωση, αμέσως γυρνάς στην Ι χωρίς να σου φανεί παράξενο. Η αντίστροφη σχέση βαθμίδων από την Ι - IV είναι η I - V, στην οποία αν καταλήξεις θα είναι πολύ ισχυρή η αίσθηση αλλαγής τονικότητας - αν παίξεις μετά την κανονική Ι, θα φαίνεται ως ΙV στην καινούρια. Η ισχύς της καθώς και η συγγένεια της με την Ι ήταν ανάμεσα στους λόγους που ήταν πολύ δημοφιλής ως μετατροπία στην προκλασσική και κλασσική μουσική.

 

Πάντα για functional (II-V's, κύκλοι 5ων, και τέτοια, τα περισσότερα tin pan alley standards και bebop). Δεν έχει νόημα να συζητάμε για μετατροπίες για καταστάσεις "Giant Steps" (όπου είναι συνεχείς μετατροπίες ανά μέτρο) ή κομμάτια "modal" όπου αλλάζουν όλα βάσει αρμονικού χρώματος επεκτάσεων και όχι βάσει κινήσεων θεμελίων, όπως στη λειτουργική αρμονία, οπότε δεν εγκαθιδρύθηκε η τονικότητα ούτως η άλλως για να μιλάμε για αλλαγή τονικότητας.

[Alter]

και επισης, παντα υπαρχει ενα στοιχειο υποκειμενικοτητας, ειδικα σε συντομες η απροετοιμαστες μετατροπιες (η απλα σε ξενες στην κλιμακα νοτες/συγχορδιες). Αυτο που καποιος θα ακουσει σαν μετατροπια, ενα αλλο αυτι ισως το ακουσει απλα σαν κατι εκτος κλιμακας, που δεν εδραιωνει ομως ενα καινουργιο κλειδι. Η αρμονικη αναλυση ενος κομματιου η μερους του δεν ειναι απαραιτητα παντα μοναδικη, μπορει να γινει με πολλους τροπους, ειδικα σε θεματα μετατροπιας, χωρις να ειναι μονο ενας σωστος και ο αλλος λαθος