Keyboard set-up

[Κώστας Εγγλέζος]

Καλησπέρα!

Θα ήθελα μερικές γνώμες για το πως καλύτερα μπορώ να ρυθμίσω τα πλήκτρα μου.

Συγκεκριμένα, έχω τις εξής απορίες:

 

1. Για να ακούσω με ασφάλεια και καθαρότητα τους ήχους μου και να παρέμβω σωστά, χρειάζομαι studio monitors ή και με ένα απλό PA σύστημα κάνω δουλειά; Στην περίπτωση των monitors, τα 5άρια θα μου δώσουν σωστά τα μπάσα ή μετά θα παω στο live με ήχους μπασαδούρα;

2. Για να ισοσταθμίσω τις εντάσεις ανάμεσα στους ήχους ή ακόμα ανάμεσα στα διαφορετικά keyboards χρειάζομαι db meter ή κάποιο άλλο όργανο ή γίνεται και με το αυτί;

3. Ποια είναι η δική σας πείρα πάνω σ' αυτό το ζήτημα; Τι έχετε κάνει με το δικό σας σετ;

 

Ευχαριστώ εκ των προτέρων.

[stavros_d80]

Το απλό pa χρωματίζει δεν είναι η καλύτερη επιλογή.

 

1. Για να κάνεις σωστή δουλειά χρειάζεται ένας χώρος που να μην υπάρχουν ανακλάσεις, να έχει δηλ κουρτίνες, κάδρα, χαλιά και άλλα ηχοαπορροφητικά. Τα πλήκτρα θα πρέπει να τα έχεις στημένα στη μέση και απέναντι εφόσον κάθεσαι σε καρέκλα να έχεις στημένα σε βάσεις studio monitors κατά προτίμηση 8άρια. Τα tweeter να είναι στο ύψος του αυτιού και τα ηχεία υπό γωνία ώστε να κάθεσαι στη μύτη ενός ισοσκελούς τριγώνου όπως τα βλέπεις μπροστά. Οι συνδέσεις stereo πάντα να φεύγουν όλα σε μια κεντρική κονσόλα και από εκεί unbulanced xlr Right&Left ίδιου μήκους καλώδια.

 

2. Τους ήχους τους ισοσταθμίζεις με ακουστικά και με το vu meter της κονσόλας. Ωστόσο κάποια synth είναι δυνατότερα από άλλα και μπορεί να χρειαστεί να έχεις διαφορετικές εντάσεις σε κάθε πλήκτρο αλλά φαίνεται εύκολα χτυπάει κατευθείαν.

 

3. Εγώ έχω το στήσιμο που σου περιέγραψα παραπάνω. Δουλεύω τις μίξεις με Behringer Truth B2031A και ακουστικά ημιανοιχτού AKG K240 studio και στη κονσόλα Behringer όλα  τα κανάλια στην ίδια ένταση, flat eq και χωρίς εφφέ. Εκεί συνδέω επίσης και εξωτερικές πηγές για sampling από cd, βινύλιο κτλ και στα live βγαίνουν όλα κρύσταλλο!

 

Στην ουσία χρειάζεσαι ένα home studio να κάνεις δουλειά με τσαπατσουλιές δεν γίνεται.

 

Καμιά φορά γράφω τις μίξεις σε cd και τις παίζω στο hi-fi του σπιτιού αλλά και στο αμάξι να πάρω μια ιδέα πως βγαίνουν ιδίως όταν αγοράζω κάποιο καινούργιο μηχάνημα είτε synth, groovebox, κτλ

 

Το απόλυτο set για να ακούς αντικειμενικά.

 

 

 

 

[pliktrologos]

Συμφωνώ εν μέρη με τον stavros_d80.

 

Για τα ηχεία (monitors) αρκεί να είναι όσο το δυνατόν πιο φλατ, συνήθως τα χρήματα καθορίζουν και την ποιότητα. Το μέγεθος του γούφερ δεν είναι το απαραίτητα χαρακτηριστικό, προφανώς τα 8άρια είναι πιο μπασάτα αλλά υπάρχουν και καλά μικρά π.χ. http://www.thomann.de/gr/genelec_6010a_anthrazit.htm αρκετά αντικειμενικά αλλά και 8άρια που δεν μπασάρουν άσχημα. Προσωπικά έχω τα Tascam VL-X5 (παλαιότερο μοντέλο), τα οποία ήταν γύρω στα 300 ευρώ το ζεύγος και δεν τα αλλάζω με τίποτα για τα λεφτά τους, μπορεί να μην είναι πολύ ποιοτικά αλλά συχνοτικά είναι πολύ φλατ και αρκετά αντικειμενικά.

 

Αν έχεις πάνω του ενός πλήκτρα (ή γενικότερα >1 πηγές ήχου) τότε μια κονσόλα για μείκτης είναι must.

 

Να επανέλθω στο εν μέρη και να το τεκμηριώσω. Κι εγώ πάνω κάτω έτσι δουλεύω τους ήχους μου, όμως στην πράξη τα πράγματα δεν αποδίδουν καλά και να επεξηγήσω τι εννοώ. Κάθεσαι σπίτι και τα στήνεις όλα τέλεια, πας στην πρόβα όμως και έχεις πρόβλημα, γιατί α) ο χώρος είναι άλλος β) το Mix του γκρουπ είναι άλλο γ)τα μηχανήματα-ηχεία εκεί είναι άλλα δ)κλπ, που θέλω να καταλήξω; Ο "μετριος" ήχος της πρόβας είναι συνήθως πιο κοντά στον ήχο των μαγαζιών. Εγώ στην πρόβα κάνω πάντα διορθώσεις ακόμη και σε effects ή σε ήχους που ενώ στο σπίτι κάθονται καλά, στο live mix δεν "βγαίνουν" όπως πρέπει. Εν κατακλείδι να πω ότι ο ήχος στους περισσότερους live χώρους της Αθήνας είναι κάτω του μετρίου χωρίς ιδιαίτερες προδιαγραφές κλπ οπότε το ιδανικό θα ήταν να κάνεις και μικροδιορθώσεις στο soundcheck!

 

Οπότε προσωπικά καταλήγω:

1. ψάξιμο στο σπίτι και πειραματισμός, ακόμη και προετοιμασία 2 παρόμοιων ήχων για το ίδιο σημείο (για τελικό άκουσμά τους στην πρόβα)

2. βασικές διορθώσεις και αποφάσεις

3. μικροδιορθώσεις στο soundcheck

 

Ρόλο επίσης παίζει και το είδος της μουσικής αλλά και το feel του γκρουπ. Αν π.χ. παίζεις μέταλ, όλο και κάτι θα μπουκώσει διαφορετικά σε διαφορετικό χώρο Αν π.χ. έχεις πιο ακουστικό ήχο όλο και κάτι θα πρέπει να πειράξεις από eq για να βοηθήσεις τους συνεργάτες σου να σε ακούν καλύτερα.

 

Αυτά μπορούν να αναιρεθούν αν ο ήχος-μηχανήματα στο live είναι σούπερ ή αν ο ηχολήπτης είναι καλός, ξέρει τους "ήχους" σου και το playlist και μπορεί να σε διορθώνει συχνά, ακόμη και μέσα στα κομμάτια.

Αν κάτι από τα δύο ισχύει (σπάνιο φαινόμενο), τότε προτίμησε και εμπιστεύσου τις ρυθμίσεις από το σπίτι!

 

Τέλος προσέξτε τις συχνότητες που μπλέκουν πολλά όργανα, π.χ. τα μεσαία που συνήθως μπλέκουν κιθάρες, φωνές και πλήκτρα γιατί μερικά ηχεία αποδίδουν διαφορετικά αν παίζουν σόλο όργανο και διαφορετικά κάτι πλήρες (ειδικά αν είναι χιλιοπαιγμένα ή κακής ποιότητας PA), ή τα μπάσα των πλήκτρων που μπορεί να μπλέξουν με το μπάσο και να βαβουριάσουν, ενώ ξεχωριστά τα όργανα σε κάτι τέτοιο δεν είναι το ίδιο.

[Κώστας Εγγλέζος]

Παιδιά ευχαριστώ για την ανταπόκριση!

Ορισμένες απορίες:

Στο live πάμε με τα ίδια καλώδια-κονσόλα ή δεν παίζει ρόλο αυτή η λεπτομέρεια;

Γιατί δεν μπορείς να ρυθμίσεις εντάσεις στα monitors και θέλεις ακουστικά;

Ένας υπολογιστής που παίζει youtube είναι αξιόπιστη εξωτερική πηγή για play-along;

Μια κονσόλα behringer είναι αξιόπιστη με flat ρυθμίσεις; (κι εγώ έχω μια xenyx-1204fx)

Τέλος, υπάρχει κανένα tip για τη διαδικασία της ρύθμισης; (pads, leads, organs, πιάνα)

Ευχαριστώ για το χρόνο σας.

[pliktrologos]

Εγώ προτείνω να βάζεις τα δικά σου καλώδια μέχρι και το DI,

αυτά είναι και τα σημαντικά, από εκεί και πέρα συνήθως υπάρχει μια σχετική ποιότητα (The DI performs level matching, balancing, and either active buffering or passive impedance matching/impedance bridging to minimise noise, distortion, and ground loops.)

Για καλώδια συστήνω το χειρότερο αυτά: http://www.thomann.de/gr/cordial_cti_3_ppsw.htm

ποιοτικά καλώδια με neutrik βύσματα. Τα καλώδια παίζουν μεγάλο ρόλο, από αυτήν την ποιότητα και κάτω παρατήρησα ότι η διαφορά στον ήχο είναι σχετικά μεγάλη. Προς τα πάνω πάλι (καλύτερα καλώδια από αυτά) πρέπει να ανέβεις αρκετά οικονομικά (20 για να κερδίσεις λίγο ακόμη, δηλαδή χάνεις αρκετά σε τιμή/ποιότητα και είναι κάτι για το οποίο θα ίσως ψιλοχαθεί μέσα στη μίξη.

(Ελπίζω να μην υπάρχει πρόβλημα που στέλνω links από thomann, δεν κάνω διαφήμιση, απλά γνωρίζω λίγο παραπάνω το site και την αναζήτηση και με βολεύει.)

 

Στα ακουστικά ίσως ακούσεις κάτι παραπάνω (σε λεπτομέρεια) που συνήθως η απόσταση των ηχείων σου "κρύψει". Συνήθως στα ακουστικά έχεις και καλύτερη στερεοφωνική εικόνα. Προς θεού μην παρεξηγηθώ, δεν μιξάρουμε ποτέ σοβαρά με ακουστικά, απλά είναι ένας δεύτερος τρόπος να επιβεβαιώσουμε αν αυτό που ακούμε καλά από μία πηγή (ηχεία) είναι αντικειμενικό και σε μία άλλη (ακουστικά). Ιδανικά καλύτερα να το ηχογραφήσουμε και να το τεστάρουμε και σε ένα hi-fi, ή στο αμάξι (που συνήθως είναι μέτριο το ηχοσύστημα και άσχημος ο χώρος, οπότε κάτι κακό ίσως φανεί αμέσως).

 

Για youtube δεν ξέρω τι παίζει, υπάρχουν πολλές ποιότητες ανά κομμάτι, αναγκαστικά κάπως έτσι θα καταλήξεις για το play-along, αν και σε πρόβα είναι καλύτερα νομίζω γιατί ο ήχος είναι πιο ζωντανός.

 

Μια behringer νομίζω είναι οκ αν και είναι σχετικό αυτό. Γενικά καλό είναι όλος ο εξοπλισμός να είναι παρόμοιας ποιότητας, γιατί π.χ. οτιδήποτε ποιοτικά καλό υπάρχει μέσα σε μέτρια πράγματα θα χαθεί και οτιδήποτε ποιοτικά άσχημο υπάρχει σε μέτρια πράγματα θα σου ρίξει κατά πολύ το μέσο όρο.

Επειδή όμως συνηθίζουμε να παίρνουμε μερικά πράγματα μία φορά, να μας μένουν-εξυπηρετούν-βγάζουν τα λεφτά τους και να μην τα αλλάζουμε κάθε φορά που αλλάζει κάτι άλλο στον εξοπλισμό, θα σου πρότεινα να πάρεις τουλάχιστον σαν τα καλώδια που σου έστειλα και π.χ. μια soundcraft κονσόλα (μικρή με 4 έως 6 input, εγώ έχω την παλαιότερη compact 4 χωρίς fx και παίζω), ή άντε μία alesis. Θα την πληρώσεις μια φορά και θα σου μείνει για πολλά χρόνια, είτε ανέβεις σε εξοπλισμό ποιοτικά, είτε την χρειαστείς για κάτι άλλο θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο.

 

Σαν tip θα πρότεινα αν μπορείς να συμβουλευτείς την γνώμη ενός καλού ηχολήπτη που ξέρεις από μίξεις, θα σε βοηθήσει να προσέξεις τα συχνοτικά προβλήματα,

π.χ. στα pads αφαίρεσε λίγα μπάσα για να μην μπουκώνουν,

στα leads βάλε λίγα μεσαία για να βγουν μπροστά και να μην τσιρίζουν τα πρίμα τους,

στα organs βάλε παραπάνω ατάκα γιατί μέρος της θα χαθεί στο μιξ, επίσης απέφυγε και σε αυτά τα πολλά μπάσα, εκτός αν σε σημεία παίξεις μόνος σου με τύμπανα,

στα πιάνα αφαίρεσε μπάσα αν υπάρχει μπάσο στο γκρουπ, ή πρόσθεσε αν δεν υπάρχει.

Αν συνολικά θες λίγο παραπάνω "αέρα" (σαν να θες να καθαρίσει κάτι στον ήχο σου), τσίμπησε ελάχιστα το master eq στα πρίμα.

 

Αυτά από 'μένα...

 

[Κώστας Εγγλέζος]

Πληκτρολόγε, σ' ευχαριστώ για το χρόνο σου!

Περιμένω και τις απόψεις - συμβουλές άλλων φίλων.

:)

[Κώστας Εγγλέζος]

Μια behringer νομίζω είναι οκ αν και είναι σχετικό αυτό. Γενικά καλό είναι όλος ο εξοπλισμός να είναι παρόμοιας ποιότητας, γιατί π.χ. οτιδήποτε ποιοτικά καλό υπάρχει μέσα σε μέτρια πράγματα θα χαθεί και οτιδήποτε ποιοτικά άσχημο υπάρχει σε μέτρια πράγματα θα σου ρίξει κατά πολύ το μέσο όρο.

Επειδή όμως συνηθίζουμε να παίρνουμε μερικά πράγματα μία φορά, να μας μένουν-εξυπηρετούν-βγάζουν τα λεφτά τους και να μην τα αλλάζουμε κάθε φορά που αλλάζει κάτι άλλο στον εξοπλισμό, θα σου πρότεινα να πάρεις τουλάχιστον σαν τα καλώδια που σου έστειλα και π.χ. μια soundcraft κονσόλα (μικρή με 4 έως 6 input, εγώ έχω την παλαιότερη compact 4 χωρίς fx και παίζω), ή άντε μία alesis. Θα την πληρώσεις μια φορά και θα σου μείνει για πολλά χρόνια, είτε ανέβεις σε εξοπλισμό ποιοτικά, είτε την χρειαστείς για κάτι άλλο θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο.

 

Απορία...

Ένα κονσολάκι χωρίς eq στα στερεοφωνικά κανάλια είναι preset να δίνει flat ήχο;

πχ αυτό που έχω εγώ

http://www.thomann.de/gr/behringer_xenyx_1202_fx.htm?sid=2c9f2579c430fcfa175383c4048ed566

 

ή ακόμα κι ένα καλύτερο, όπως αυτό

http://www.athensproaudio.gr/index.php?target=products&product_id=32445

 

τα stereo κανάλια είναι flat ή χρωματίζουν;

 

Μήπως είναι καλύτερο ένα που να έχει eq στα stereo κανάλια, όπως αυτό;

http://www.thomann.de/gr/behringer_xenyx_1002_b.htm

 

 

[pliktrologos]

Τα stereo είναι flat.

Αυτό που έχεις είναι μια χαρά, το έχω χρησιμοποιήσει και προσωπικά σε στούντιο.

Τα πλήκτρα έχουν πάνω δικό τους EQ ανά ήχο αλλά μερικά και master ΕQ οπότε μπορείς να κάνεις διορθώσεις. Προφανώς σε συνθήκες live θα θες έξτρα διορθώσεις EQ για τα monitors που μπορεί να σου χρωματίζουν ή να μην είναι καλά και να χάνεις συχνότητες αλλά αυτό το EQ στην κονσολίτσα θα επηρεάσει και τον ήχο του κοινού (PA) κάτι που δεν σου πολυσυστήνω να κάνεις εκτός αν έχεις καλό ηχολήπτη, οπότε μπορεί να σου διορθώσει και από μόνος του είτε το EQ των monitors είτε το ΕQ κάτω.

Εναλλακτικά μπορείς να στέλνεις από άλλο OUT που ίσως έχουν τα πλήκτρα σου (π.χ. 3 και 4) στην κονσόλα του μαγαζιού και να κρατήσεις τα 1 και 2 για την κονσολίτσα σου και ίσως το προσωπικό monitor σου.

Παρ'όλα αυτά, αν δεν έχεις πάνω από 2 πλήκτρα (stereo το καθένα) μπορείς να τα συνδέσεις στις εισόδους 1-2 και 3-4 και να κάνεις pan, δηλαδή:

πλήκτρο 1, L out -> κονσόλα IN 1 με pan L

πλήκτρο 1, R out -> κονσόλα IN 2 με pan R

πλήκτρο 2, L out -> κονσόλα IN 3 με pan L

πλήκτρο 2, R out -> κονσόλα IN 4 με pan R

και να αποκτήσεις ΕQ στα stereo σου, απλά καλό είναι να πειράζεις μαζί τα volume και τα EQ του 1 και του 2, όπως και μαζί τα volume και τα EQ του 3 και του 4.

[Κώστας Εγγλέζος]

Ναι, το ήξερα αυτό το τελευταίο.

Thanks man!!

[Κώστας Εγγλέζος]

Επανέρχομαι, καλοί μου φίλοι, με νέα απορία!

 

Ρυθμίσεις στο μεικτάκι...

Ποιες πρέπει να είναι οι τιμές των gain και των faders ανά κανάλι;

Ποια πρέπει να είναι η master στάθμη που θα δίνει το κονσολάκι στον ηχολήπτη για να μη δημιουργεί προβλήματα με peak-αρίσματα, αλλά και για να του δίνει και λίγο αέρα-περιθώριο να σε ανεβάσει σε κάποια στιγμή του live.

 

Αναλυτικά τι κάνω:

Κατεβάζω όλες τις στάθμες στο minimum.

Ρυθμίζω τα πλήκτρα περίπου στο 70-80% της έντασης.

Παίρνω gain από το μεικτάκι μέχρι να peak-άρει και μετά κατεβάζω λίγο.

Ρυθμίζω τα faders των καναλιών στο 0.

Ανεβάζω το master του μείκτη στο 0, επίσης.

Ακούω από τα monitors που έχω συνδέσει στο control-room-out του μείκτη και από τα ακουστκά, ενώ παράλληλα συμβουλεύομαι το vu meter του μείκτη.

Ρυθμίζω και ισοσταθμίζω ανάλογα.

 

Που είναι η απορία...

Το vu meter δεν έχει και πολύ αναλυτική κλιμάκωση. Έχει 4 led με τιμές "20", "0", "6" και "peak".

Όταν ρυθμίζω την ένταση που πρέπει να φτάνει το σήμα;

Να υποθέσω ότι πρέπει να γεμίζει μέχρι το ledάκι του 0; Να γεμίζει δηλαδή όλα τα πράσινα ledάκια;

Θα είναι το ίδιο σε όλους τους ήχους;

Σε ποια master στάθμη να βρίσκομαι κατά τη διαδικασία; Μέχρι τώρα το κάνω με το master στο 0, αλλά μερικοί ήχοι του nord wave τα σπάνε όλα...

Π.χ.

τα leads λογικά δεν πρέπει να είναι πιο ψηλά από τα pads;

τα organs δεν πρέπει να peak-άρουν για να βρωμίζουν και λίγο παραπάνω;

 

Αν βοηθάει, αναφέρω ότι ο εξοπλισμός μου είναι nord wave, nord electro-3 και behringer xenyx-1202fx.