Αυτοσχεδιασμοί

[STEFANOS604]

 

Το γεγονός να είσαι αυτοδίδακτος και καλός μουσικός προξενεί θαυμασμό όπως συμβαίνει με τον ταλαντούχο ζωγράφο που ποτέ δεν έχει διδαχθεί σε σχολείο.

 

Ξέρω πολλούς μουσικούς κλαρίνου , βιολιού , λαγούτου (τοπικές ορχήστρες στα χωριά) που συνεχίζουν από τον παππού στον εγγονό..Ειδικά στα Καλαματιανά , τσάμικα , τσιφτετέλια ,καθιστικά…..ακούς αυτοσχεδιασμούς καταπληκτικούς.

 

Πιστεύω ότι η ευκολία με την οποία κάποιος έχει την ικανότητα να αυτοσχεδιάζει εξαρτάται από εάν ‘’ακούει’’ τη μουσική στο μυαλό του και τότε είναι απλώς θέμα τεχνικής ο αυτοσχεδιασμός στο συγκεκριμένο στυλ μουσικής.

 

Επίσης πιστεύω ότι ο αυτοσχεδιασμός ‘έρχεται’ με το να ακούς το συγκεκριμένο στυλ μουσικής και από την πρακτική εξάσκηση στο αντίστοιχο  μουσικό όργανο.

 

Προσπάθησα τελευταία ακούγοντας πολλούς καλλιτέχνες κλαρίνου και βιολιού να μιμηθώ μέχρι κάποιου σημείου τους αυτοσχεδιασμούς τους και να βάλω και τη δικιά μου πινελιά σε κομμάτια χιτζάζ και το αποτέλεσμα είναι αυτό στα 2 videos (αυτοσχεδιασμοί σε  τσάμικα + τσιφτετέλια).

 

ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ-IMPROVISATION - TSAMIKOS

Αυτοσχεδιασμοί -Improvisations- Tsifteteli

 

Ενώ ακούγοντας jazz εδώ και 3 μήνες δεν κατάφερα να αυτοσχεδιάσω ακόμα.

 

Τα ερωτήματα  μου είναι:

 

1. Aν σε κάποιο στυλ μουσικής έχουμε ακούσματα είναι ποιο εύκολος ο αυτοσχεδιασμός?

 

2. Ο μουσικός που παίζοντας αυτοσχεδιάζει σωστά είναι εκείνη τη στιγμή ένας στιγμιαίος συνθέτης?

 

3. Είναι όλοι οι μεγάλοι μουσικοί αυτοδίδακτοι , άσχετα με τα αν έχουν παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές?

 

4. Είναι καλύτερα να μάθουμε ‘’απ’ έξω ‘’ έναν αυτοσχεδιασμό ενός καλού μουσικού και να προσπαθήσουμε να τον μιμηθούμε κάνοντας και δικές μας τροποποιήσεις { όπως έκανα στα ανωτέρω 2 videos } ή να προσπαθήσουμε χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας να κάνουμε το δικό μας αυτοσχεδιασμό ?

 

Στέφανος

 

[ez]

Μερικές σκέψεις σε σχέση με τα ερωτήματα σας...

 

1.  Aν σε κάποιο στυλ μουσικής έχουμε ακούσματα είναι ποιο εύκολος ο αυτοσχεδιασμός?

 

Κατά μία έννοια, ναί. Η βαθύτερη γνώση ενός ιδιώματος σαφώς βοηθάει, όχι όμως απαραίτητα και πάντα -κατά τη γνώμη μου. Αυτοσχεδιάζοντας σ'ένα απλό μοτίβο Ηπειρώτικου μινόρε πεντατονικού, με σχετικά λίγες ικανότητες μπορεί και να παραχθεί κάτι αξιοπρεπές, ίσως και αξιόλογο. Στη τζαζ απο την άλλη, οι απαιτήσεις είναι πολυποίκιλλες και πιό σύνθετες, κατά κανόνα οι αρμονίες είναι πιό δαιδαλώδεις και η ελευθερία που απλόχερα χαρίζει στους εραστές της είναι εύκολο να παραχαραχθεί...

 

2.  Ο μουσικός που παίζοντας αυτοσχεδιάζει σωστά είναι εκείνη τη στιγμή ένας στιγμιαίος συνθέτης?

 

Κατά μία έννοια, ναί. Είναι δύσκολο μεν, αλλά πολλάκις τα θέματα που προκύπτουν απο αυτοσχεδιασμούς, έχουν την ποιότητα και το ειδικό βάρος να χαρακτηρισθούν συνθέσεις, αυτοδύναμες κι ολοκληρωμένες.

 

3.  Είναι όλοι οι μεγάλοι μουσικοί αυτοδίδακτοι , άσχετα με τα αν έχουν παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές?

 

Κατά μία έννοια, ναί. Νομίζω πως οι αληθινά εμπνευσμένοι μουσικοί ποτέ δεν καθορίζονται απο τις όποιες σπουδές τους, τις ξεπερνούν και θεσπίζουν δικούς τους κανόνες έκφρασης.

 

4.  Είναι καλύτερα να μάθουμε ‘’απ’ έξω ‘’ έναν αυτοσχεδιασμό ενός καλού μουσικού και να προσπαθήσουμε να τον μιμηθούμε κάνοντας και δικές μας τροποποιήσεις { όπως έκανα στα ανωτέρω 2 videos } ή να προσπαθήσουμε χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας να κάνουμε το δικό μας αυτοσχεδιασμό ?

 

Προσωπική μου γνώμη είναι πως η μελέτη αυτοσχεδιασμών νότα προς νότα ελάχιστα συνεισφέρει στην κατεύθυνση που σχολιάζετε... Εδώ επανέρχεται πιστεύω και το ερώτημα 1, το να έχει κάποιος βαθύτερη γνώση κάποιου μουσικού στυλ/είδους, τον σπρώχνει προς την ουσία του αυτοσχεδιασμού, να δημιουργήσει εκ του μηδενός, με μόνο γνώμονα την αισθητική του, τις τεχνικές του αρετές και την ψυχολογική/συναισθηματική του κατάσταση τη συγκεκριμμένη στιγμή, κι όλα αυτά, όχι άναρχα κι αυθαίρετα, αλλά βασισμένα σε κώδικες, αρμονίες, ρυθμούς, "μπούσουλες" του εκάστοτε ιδιώματος.

Κι αυτό αγαπητέ, απαιτεί πολλά.

 

ΥΓ. Όλα τα παραπάνω, για μουσικά είδη που εκ προοιμίου παρέχουν τέτοιες δυνατότητες στον μουσικό (κυρίως παραδοσιακού χαρακτήρα μουσικά είδη).

[kapdrums]

1.οσον αφορα την τζαζ ειναι μαζι με την κλασικη μουσικη τα πιο αυστηρα ιδιωματα(του συγρονου/αστικου πολιτισμου).που σημαινει οτι εχουν πολυ αυστηρους κανονες(τους οποιους αν γνωριζεις μπορεις να κανεις σμπαραλια). ;D με λιγα λογια ειναι εξαιρετικα δυσκολο εως ακαταρθωτο να γινεις αξιοπρεπης αυτοσχεδιαστης χωρις να ξερεις θεωρια και αρμονια...ειτε διαβαζοντας μονος σου ειτε σπουδαζοντας σε ωδειο η διπλα σε καποιον δασκαλο...

 

γενικως συμφωνω με τον ηλια με εξαιρεση το

 

4.εχω μαθει αρκετα σολος η φρασεις αγαπημενων μου ντραμερς η κιθαριστων...οχι με σκοπο να τα αναπαραγω αυτουσια σε μια περφορμανς ομως...απλως με βοηθαει να κατανοησω καλυτερα την γλωσσα(εφοσον μιλαμε για μια ξενη γλωσσα ;))να καταλαβω τα πως και τα γιατι και να βιωσω πιο ολοκληρωμενα την ιστορια που θελει να πει ο εν λογω αυτοσχεδιαστης...αυτο με βοηθα στην συνεχεια να φερω τις ποιοτητες που αναδεικνυει αλλα λεγοντας πια την δικια μου ιστορια...

[blue]

 

1. Aν σε κάποιο στυλ μουσικής έχουμε ακούσματα είναι ποιο εύκολος ο αυτοσχεδιασμός?

 

2. Ο μουσικός που παίζοντας αυτοσχεδιάζει σωστά είναι εκείνη τη στιγμή ένας στιγμιαίος συνθέτης?

 

3. Είναι όλοι οι μεγάλοι μουσικοί αυτοδίδακτοι , άσχετα με τα αν έχουν παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές?

 

4. Είναι καλύτερα να μάθουμε ‘’απ’ έξω ‘’ έναν αυτοσχεδιασμό ενός καλού μουσικού και να προσπαθήσουμε να τον μιμηθούμε κάνοντας και δικές μας τροποποιήσεις { όπως έκανα στα ανωτέρω 2 videos } ή να προσπαθήσουμε χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας να κάνουμε το δικό μας αυτοσχεδιασμό ?

 

 

 

Ωραίο θέμα !

 

Οι απόψεις μου :

 

1) Ναι.

 

2) Μάλλον όχι. Προτιμώ να πω οτι αυτός που αυτοσχεδιάζει σωστά μπορεί να είναι πολύ δημιουργικός. Συνθέτη θεωρώ αυτόν που δίνει την αρχική ιδέα μιας μελωδίας ή ενός μοτίβου ενώ το πώς θα παραλλαχθεί αυτό το θέμα ή το πώς θα ντυθεί και θα ενσωματωθεί σε μια πιθανή αρμονία είναι κάτι στο οποίο μπορεί να συνεισφέρει ο ενορχηστρωτής, ο μουσικός εκτελεστής, ο παραγωγός, ο μπλιμπλικάς που κάνει remix κλπ.

 

3) Δεν ξέρω αν είναι αυτοδίδακτοι οι μεγάλοι μουσικοί, αλλά σίγουρα είναι τέτοιοι που παράγουν νέα γνώση, η οποία με τη σειρά της μπορεί να αποτελέσει διδακτικό υλικό. Γενικά, το τι κάνουν οι μεγάλοι μουσικοί νομίζω δεν σχετίζεται με τους όρους του εκπαιδευτικού μουσικού συστήματος. Αν θα έπρεπε να τους αντιστοιχίσω με άλλους εκπαιδευμένους (ή μη) ανθρώπους θα τους έβαζα με τους ερευνητές.

 

4) Είναι γενικά καλό να δούμε το τι έκανε ένας μεγάλος μουσικός σε ένα γνωστό θέμα, αλλά δεν μπορούμε να έχουμε ποτέ πρόσβαση στο πώς και στο γιατί το έκανε έτσι. (προφανώς οι απαντήσεις "επειδή είναι πιο ωραίο" και "γιατί είναι θεός" δεν είναι επαρκείς ;D)

 

Συνολικά, για το θέμα του αυτοσχεδιασμού τοποθετούμαι υπέρ της άποψης οτι είναι "κακή λέξη". Βλέπω τη μουσική σαν τη γλώσσα, όπου από μια σειρά μορφημάτων μπορείς να δημιουργήσεις άπειρα αποτελέσματα που παράγουν νόημα, το οποιο νόημα δεν είναι καν συγκεκριμένο, αλλά μπορεί να είναι διαφορετικό ανάλογα με το context και τον τρόπο έκφρασης. Υποψιάζομαι (με το μικρό μου μυαλό) οτι κανείς δεν αυτοσχεδιάζει, απλά υπάρχουν εξαιρετικοί μουσικοί με παχύ λεξικό εκφράσεων και καλή επίγνωση των κανόνων (γραπτών ή αγραφων) που χρησιμοποιούν για να κάνουν συνδυασμούς. Η ικανότητα στο να έχουν γρήγορη πρόσβαση στο τεράστιο ευρετήριό τους και η on the fly αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων τους νομίζω οτι είναι προϊόν τεράστιας ευφυΐας και εμπειρογνωμοσύνης.

 

ΥΓ. Όλα τα παραπάνω είναι οι απόψεις μου πάνω σε αυτά που νομίζω οτι καταλαβαίνω. Δεν απαντούν επ ουδενί στο "τι κάνει ο Keith Jarret στο Koln Concert". Πιο συγκεκριμένα, αν προηγουμένως έχω ισχυριστεί οτι εγώ παίζω μουσική, τότε θα πρέπει να πω οτι μάλλον ο Jarret κάνει κάτι άλλο από εμένα :)

[Jazzjoker]

Πραγματικά ωραίο θέμα αγαπητέ Στέφανε. Πολύ ενδιαφέρουσες και οι απόψεις που ήδη κατατέθηκαν, παραθέτω και τις δικές μου.

 

Ενώ ακούγοντας jazz εδώ και 3 μήνες δεν κατάφερα να αυτοσχεδιάσω ακόμα.

 

Τρεις μήνες ακροάσεων και προσπάθειας αυτοσχεδιασμού είναι πολύ λίγοι, ειδικά για την τζαζ. Εδώ τα τρία χρόνια είναι λίγα  ;D. Αν σε ενδιαφέρει το θέμα πάντως, θα πρότεινα μια φυσαρμόνικα που να περιλαμβάνει και τις 12 νότες. Θα τις χρειαστείς όλες.

 

Ιδού κι ένας μεγάλος της τζαζ φυσαρμόνικας. Ο αυτοσχεδιασμός του ξεκινάει στο 1:10.

 

 

 

1.  Aν σε κάποιο στυλ μουσικής έχουμε ακούσματα είναι ποιο εύκολος ο αυτοσχεδιασμός?

 

2.  Ο μουσικός που παίζοντας αυτοσχεδιάζει σωστά είναι εκείνη τη στιγμή ένας στιγμιαίος συνθέτης?

 

3.  Είναι όλοι οι μεγάλοι μουσικοί αυτοδίδακτοι , άσχετα με τα αν έχουν παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές?

 

4.  Είναι καλύτερα να μάθουμε ‘’απ’ έξω ‘’ έναν αυτοσχεδιασμό ενός καλού μουσικού και να προσπαθήσουμε να τον μιμηθούμε κάνοντας και δικές μας τροποποιήσεις { όπως έκανα στα ανωτέρω 2 videos } ή να προσπαθήσουμε χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας να κάνουμε το δικό μας αυτοσχεδιασμό ?

 

1. Νομίζω ότι είναι αδύνατον να αυτοσχεδιάσει κάποιος πάνω σε ένα μουσικό είδος από το οποίο δεν έχει πολλά ακούσματα και πολλές ώρες ακρόασης.

 

2. Είναι, υπό συνθήκες κατά την άποψή μου. Η βασική παράμετρος εδώ είναι ο χρόνος. Ο εδραιωμένος συνθέτης δεν έχει περιορισμό χρόνου. Ο αυτοσχεδιαστής έχει και πολύ αυστηρό μάλιστα. Πιστεύω όμως ότι όταν η εξοικείωση με το μουσικό όργανο είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα και ο μουσικός παίζει με την ίδια ευκολία που αναπνέει π.χ., τότε είναι και στιγμιαίος συνθέτης.

 

3. Ναι υπό την έννοια ότι από ένα σημείο και μετά, ξαναδιδάσκουν τον εαυτό τους.

 

4. Πιστεύω ότι σε κάθε περίπτωση και κατά τη διαδικασία της μελέτης, είναι πολύ καλό για κάποιον να μαθαίνει αυτοσχεδιασμούς απ' έξω. Μόνο για μελέτη όμως ξαναλέω. Όταν θα έρθει η σειρά του να αυτοσχεδιάσει, θα πρέπει όσο μπορεί να ξεχάσει όλα αυτά που έμαθε απ' έξω και να δημιουργήσει το δικό αυτοσχεδιασμό.

 

Ειδικά στην τζαζ που είναι ίσως το πιο απαιτητικό αυτοσχεδιαστικά είδος, θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο για κάποιον να φτάσει σε αξιοπρεπή επίπεδα αυτοσχεδιασμού χωρίς να έχει περάσει περίοδο κατά την οποία να έχει "ξεπατηκώσει".

 

Και κάτι τελευταίο σχετικά με τον αυτοσχεδιασμό. Θεωρώ ότι το πρώτο και εξαιρετικά΄σημαντικό βήμα είναι να μπορεί κάποιος να αυτοσχεδιάσει χρησιμοποιώντας μόνο τη φωνή του, όργανο με το οποίο έχουμε περάσει όλοι μας χρόνια εξοικείωσης. Αν τα καταφέρει με τη φωνή, είναι πολύ κοντά και στο να μεταφράζει τους αυτοσχεδιασμούς του και σε κάποιο όργανο.

[Nikolas]

Εγώ θα απαντήσω μόνο στο Νο. 2

 

2.

 

Δεν έχει να κάνει με 'σωστά' ή 'λάθος'... Αυτό θα ήταν σα να λέμε 'καλός' ή 'κακός' συνθέτης...

 

Αυτό που έχει σημασία, κατα τη γνώμη μου, είναι η συμβολή του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της δημιουργικής ώρας. Γιατί φυσικά οποιοσδήποτε κατασκευάζει κάτι είναι δημιουργός, ακόμη και αν έχει πατήσει σε άλλη μουσική, ή ακόμη και αν κατασκευάζει κάτι με οδηγίες...

 

Το ερώτημα που μπαίνει εδώ είναι το πόσο έλεγχο ασκεί ο δημιουργός κατά την διάρκεια του αυτοσχεδιασμού; Όταν τα χέρια μας, τα αυτιά μας, η υπόλοιποι της μπάντας, όλοι έχουν συνηθήσει στο τι γίνεται, τα πάντα μπαίνουν λίγο στον αυτόματο... Ακομη και τα αυτία μας που περιμένουν να ακούσουν αυτό που ξέρουν, χωρίς πολλές εκπλήξεις και απρόοπτα...

[ez]

γενικως συμφωνω με τον ηλια με εξαιρεση το

 

4.εχω μαθει αρκετα σολος η φρασεις αγαπημενων μου ντραμερς η κιθαριστων...οχι με σκοπο να τα αναπαραγω αυτουσια σε μια περφορμανς ομως...απλως με βοηθαει να κατανοησω καλυτερα την γλωσσα(εφοσον μιλαμε για μια ξενη γλωσσα ;))να καταλαβω τα πως και τα γιατι και να βιωσω πιο ολοκληρωμενα την ιστορια που θελει να πει ο εν λογω αυτοσχεδιαστης...αυτο με βοηθα στην συνεχεια να φερω τις ποιοτητες που αναδεικνυει αλλα λεγοντας πια την δικια μου ιστορια...

 

Κι εδώ συμφωνούμε φίλε μου  ;)...απλά είχα κατά νού την "αποστήθιση" μεγάλων σε διάρκεια σόλος, σε ότι αφορά φράσεις/μικρά θέματα-μελωδίες, oh yeah, η κλοπή είναι my middle name... ;D

 

Υποψιάζομαι (με το μικρό μου μυαλό) οτι κανείς δεν αυτοσχεδιάζει, απλά υπάρχουν εξαιρετικοί μουσικοί με παχύ λεξικό εκφράσεων και καλή επίγνωση των κανόνων (γραπτών ή αγραφων) που χρησιμοποιούν για να κάνουν συνδυασμούς. Η ικανότητα στο να έχουν γρήγορη πρόσβαση στο τεράστιο ευρετήριό τους και η on the fly αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων τους νομίζω οτι είναι προϊόν τεράστιας ευφυΐας και εμπειρογνωμοσύνης.

 

Εξαιρετική τοποθέτηση-ανάλυση, με βρίσκει πολύ σύμφωνο...με αρέσεις!!  ;D

[Nestoras]

η κλοπή είναι my middle name... ;D

www.myspace.com/eliaskleftozaikos

[notlrac]

Υποψιάζομαι (με το μικρό μου μυαλό) οτι κανείς δεν αυτοσχεδιάζει, απλά υπάρχουν εξαιρετικοί μουσικοί με παχύ λεξικό εκφράσεων και καλή επίγνωση των κανόνων (γραπτών ή αγραφων) που χρησιμοποιούν για να κάνουν συνδυασμούς. Η ικανότητα στο να έχουν γρήγορη πρόσβαση στο τεράστιο ευρετήριό τους και η on the fly αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων τους νομίζω οτι είναι προϊόν τεράστιας ευφυΐας και εμπειρογνωμοσύνης.

 

 

Ίσως δεν είναι διατυπωμένο καλά αυτό που θες να πεις και εγώ το καταλαβαίνω αλλιώς. Πιστεύω ότι κανείς (σοβαρός) μουσικός δεν έχει ''ντουλαπάκι'' με φρασεολογία και μοτίβα και αυτός που τα έχει όλα ουσιαστικά δεν έχει τίποτα, έχει μάθει την γλωσσα τόσο πολύ καλά που απλά μιλάει προς οποιαδήποτε κατέυθυνση της ταστιέρας! Ο αυτοσχεδιασμός έχει να κάνει πολύ με τον περιβάλλοντα χώρο, τους μουσικούς που σε πλαισιώνουν κάθε φορά. Ουσιαστικά επιρεάζεσαι από άπειρους παράγωντες. Με λίγα λόγια το να ξέρει κάποιος πάρα πολλά μονοπάτια έτοιμα δεν τον κάνει αυτοσχεδιαστη. Άλλωστε το νιώθουμε και εμείς οι ίδιοι όταν παίζουμε ειδικά με έτοιμα πράγματα ότι κάπου βαλτώνει το πράγμα.

[STEFANOS604]

Αν σε ενδιαφέρει το θέμα πάντως, θα πρότεινα μια φυσαρμόνικα που να περιλαμβάνει και τις 12 νότες. Θα τις χρειαστείς όλες.

 

 

Ευχαριστώ για τις ενδιαφέρουσες απόψεις όλων

Η μουσική θεωρία μου έδωσε τη δυνατότητα για εκμάθηση ταχείας ανάβασης και κατάβασης της κλίμακας χιτζάζ  στο ξεκίνημα μου.

 

Η φυσαρμόνικα που χρησιμοποιώ στα videos είναι χρωματική (άρα έχει και τις 12 νότες)

 

Η μάθηση έγινε από προσεκτική Παρατήρηση-Ακρόαση- Παραδειγματισμό-Μελέτη από Midi Software … και τώρα όταν αυτοσχεδιάζω στο συγκεκριμένο στυλ ΔΕΝ σκέφτομαι καθόλου τη θεωρία-ο αυτοσχεδιασμός ’’έρχεται’’ μόνος του .

 

Στέφανος