Περί μεταφράσεων

[Haris]

@ trolley:

 

"α) Αποτυχία τους να αντιληφθούν ποιοι όροι είναι ήδη διεθνείς (ή τείνουν να διεθνοποιηθούν) οπότε να τους αφήσουν αμετάφραστους. Είναι στοιχειώδες καθήκον του σύγχρονου μεταφραστή να παρακολουθεί τη κοινωνία γύρω του και να τα κατέχει αυτά τα πράγματα, όχι να προσπαθεί να μεταφράσει τα πάντα, επειδή νομίζει ότι αυτό θα έκανε κάποιος εμπειρότερος στη θέση του."

 

Αυτό ξαναπέστο. Θυμάμαι τον υπεύθυνο εισαγωγικής εταιρείας να μου ζητάει να μεταφράζω το subwoofer, "υπογούφερ" γιατί είναι …ελληνικότερο και γιατί έτσι το  γράφει και ο Ήχος…

 

 

"β) Αποτυχία τους να παρουσιάσουν επαρκές συγγραφικό έργο οι ίδιοι ώστε να τεκμέρεται η ικανότητά τους - όχι να μεταφράσουν αλλά - να γράψουν ένα συγκροτημένο και κατανοητό κείμενο."

 

Εξαρτάται. Αν πρέπει να μεταφράσεις Joyce, ναι ισχύουν τα παραπάνω. Για να μεταφράσεις Harry Potter όμως (τυχαίο παράδειγμα), μην πολυτρελαινόμαστε.

Συμφωνώ ότι είναι απαραίτητο να μπορείς γράψεις ένα συγκροτημένο κείμενο. Κατά τη γνώμη μου η γνώση και η ικανότητα χειρισμού της γλώσσας "στόχου", συνήθως της μητρικής σου, είναι εξίσου σημαντικά στοιχεία - αν όχι περισσότερο - με τη γνώση της γλώσσας "πηγής".

Διαφορετικά θα έχεις ένα κείμενο γραμμένο π.χ. στα Ελληνικά, αλλά με ύφος και σύνταξη π.χ. αγγλική. Και φυσικά θα είναι εντελώς ηλίθιο…   

 

 

"γ) Προσπάθεια εκ' μέρους τους να "συγγραφήσουν" αντίς να μεταφράσουν."

 

Αυτό δεν το έχω προσέξει, αλλά για να το λες…

 

 

"δ) Αποτυχία τους να παραμείνουν αταύτιστοι με τους χαρακτήρες της ιστορίας που μεταφράζουν. Αν συμπαθούν τον χαρακτήρα Α, του αποδίδουν φραστικώς χαρακτηριστικά που ωθούν και τον αναγνώστη να τον συμπαθήσει - ακόμη και όταν οι προθέσεις του αρχικού συγγραφέα είναι διαφορετικές."

 

Ούτε αυτό το έχω προσέξει, αλλά για να το λες…

 

 

"ε) Παρανοϊκή εμμονή στην ιδέα της ανωτερότητας της ελληνικής γλώσας. Θυμάμαι ένα τύπο που ισχυριζόταν πόσο φτωχή είναι η αγγλική γλώσσα διότι έχει μόνο τη λέξη "river" για να εκφράσει την έννοια του νερού που ρέει, ενώ η ελληνικά "α, μα έχει τόσες λέξεις όπως : ποταμός, ρυάκι κλπ". Μετά από μελέτη, είχε καταδειχθεί ότι στα αγγλικά υπάρχουν πάνω από 40 λέξεις γι' αυτή την έννοια (έχει περάσει καιρός και δε τις θυμάμαι όλες). Ένας μεταφραστής που ξεκινά με αυτή την αφετηρία, την πάτησε."

 

Περαστικά σε όσους συνεχίζουν να πιστεύουν στην ανωτερότητα της ελληνικής (ή οποιασδήποτε) γλώσσας.

 

 

"στ) Απόλυτη αδιαφορία για τυχόν μεταφραστικό έργο που έχει προηγηθεί του δικού τους. Είχα διαβάσει στο παρελθόν ένα μυθιστόρημα του Φ.Κ.Ντικ, σε μία θαυμάσια μετάφραση που είχε κάνει μία γυναίκα. Χρόνια μετά, είδα ότι το βιβλίο ξανακυκλοφόρησε και το αγόρασα για να αντικαταστήσω το παλιό αντίτυπο. Στη νέα έκδοση η μετάφραση είχε γίνει από άλλη γυναίκα και κατάλαβα τη διαφορά από τις πρώτες προτάσεις (ήταν χειρότερη). Δηλαδή, αυτή η κυρία, αντί να βελτιώσει τυχόν προβλήματα της προηγούμενης μετάφρασης (υπήρχαν κάποια - πάντα υπάρχουν), έκρινε σκόπιμο να το κάνει εντελώς από την αρχή. Θεωρώ τη συγκεκριμένη προσέγγιση σοβαροφανή και άκυρη."

 

Παίζει και το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων. Πολύ συχνά η μετάφραση ανήκει στον εκδότη, οπότε ο μεταφραστής του νέου εκδότη είναι ουσιαστικά υποχρεωμένος να κάνει αλλαγές (το πόσες και το πού, είναι πολύ λεπτό ζήτημα). Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι η επόμενη μετάφραση πρέπει να είναι για τα μπάζα.

 

[Superfunk]

Περαστικά σε όσους συνεχίζουν να πιστεύουν στην ανωτερότητα της ελληνικής (ή οποιασδήποτε) γλώσσας.

 

μη μου τα χαλας τωρα... ;D,δηλ.αυτοι οι...επιστημονες ...ΨΕΜΜΑΤΑ μας λενε?

 

δεν πρεπει τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ να γινουν η νεα lingua franca ? ;D

 

 

[trolley]

"γ) Προσπάθεια εκ' μέρους τους να "συγγραφήσουν" αντίς να μεταφράσουν."

 

Αυτό δεν το έχω προσέξει, αλλά για να το λες…

 

Μπορείς να το προσέξεις στις περισσότερες μεταφράσεις κειμένων με πολιτικοποιημένο περιεχόμενο. Θυμάμαι τις μεταφράσεις των βιβλίων του Όργουελ, που αν τις διάβαζες νόμιζες ότι ο Όργουελ συχνάζει στη πλατεία Εξαρχείων και ότι αρκεί μία βόλτα για να τον πετύχεις κάπου και να τα πείτε.

 

"δ) Αποτυχία τους να παραμείνουν αταύτιστοι με τους χαρακτήρες της ιστορίας που μεταφράζουν. Αν συμπαθούν τον χαρακτήρα Α, του αποδίδουν φραστικώς χαρακτηριστικά που ωθούν και τον αναγνώστη να τον συμπαθήσει - ακόμη και όταν οι προθέσεις του αρχικού συγγραφέα είναι διαφορετικές."

 

Ούτε αυτό το έχω προσέξει, αλλά για να το λες…

 

Χονδροειδές παράδειγμα είναι οι μεταφράσεις αισθηματικών βιβλίων για ευρεία κατανάλωση, όπου η άχνη ζάχαρη της συγγραφέως, γίνεται μελάσσα στα χέρια του μεταφραστή/τριας. Θυμάμαι επίσης τη μετάφραση του "Bug Jack Baron" (Norman Spinrad) όπου η αντιπάθεια του μεταφραστή για τον μεγαλοεπιχειρηματία αντι-ήρωα του μυθιστορήματος ήταν ακόμη μεγαλύτερη και από εκείνων που τον μισούσαν μέσα στο έργο.

 

:)

 

 

 

[Haris]

μη μου τα χαλας τωρα... ;D,δηλ.αυτοι οι...επιστημονες ...ΨΕΜΜΑΤΑ μας λενε?

 

δεν πρεπει τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ να γινουν η νεα lingua franca ? ;D

 

 

Όχι βρε παιδί μου, δεν μας λένε ψέματα. Οι άνθρωποι εκπροσωπούν μία σχολή επιστημονικής σκέψης, η οποία είναι απόλυτα σεβαστή, αφού είναι τεκμηριωμένη και μάλιστα με ισχυρά επιχειρήματα. Απλά, όπως συμβαίνει σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους, υπάρχει και ο επίσης σεβαστός αντίλογος. Έτσι προχωρά η επιστήμη και η αναγομώνεται η γνώση.

 

Μπα, τελικά όχι. Τώρα που το σκέφτομαι, απλά λένε παπαριές! ;D

 

 

Μπορείς να το προσέξεις στις περισσότερες μεταφράσεις κειμένων με πολιτικοποιημένο περιεχόμενο. Θυμάμαι τις μεταφράσεις των βιβλίων του Όργουελ, που αν τις διάβαζες νόμιζες ότι ο Όργουελ συχνάζει στη πλατεία Εξαρχείων και ότι αρκεί μία βόλτα για να τον πετύχεις κάπου και να τα πείτε.

Βλακωδώς έχω διαβάσει Όργουελ μόνο στα Ελληνικά (πριν από πολλά-πολλά χρόνια), και μάλιστα τότε που μαζευόμουν πολύ συχνά στα Εξάρχεια (όχι δεν τον συνάντησα!). Με έβαλες στην πρίζα όμως, και νομίζω ότι είναι καιρός να διαβάσω τα πρωτότυπα.

 

Χονδροειδές παράδειγμα είναι οι μεταφράσεις αισθηματικών βιβλίων για ευρεία κατανάλωση, όπου η άχνη ζάχαρη της συγγραφέως, γίνεται μελάσσα στα χέρια του μεταφραστή/τριας. Θυμάμαι επίσης τη μετάφραση του "Bug Jack Baron" (Norman Spinrad) όπου η αντιπάθεια του μεταφραστή για τον μεγαλοεπιχειρηματία αντι-ήρωα του μυθιστορήματος ήταν ακόμη μεγαλύτερη και από εκείνων που τον μισούσαν μέσα στο έργο.

Έχω μεταφράσει Άρλεκιν όταν ξεκινούσα (όπως πολλοί νέοι μεταφραστές) και ελπίζω να μην υπέπεσα στο παράπτωμα που αναφέρεις, κυρίως γιατί τα βαριόμουν τόσο πολύ, που το τελευταίο πράγμα που θα σκεφτόμουν ήταν να παρέμβω "δημιουργικά" στο ...έργο.

Καλά έκανες και μου είπες για το Bug Jack Baron (δεν το έχω διαβάσει), γιατί θα έχει ενδιαφέρον να κάνω ένα A/B.  

 

 

 

 

 

 

[bloody_sunday]

ακριβως,και οχι γιατι ειναι κακος ή κοινοτυπος αλλα γιατι προερχεται απο μια ΕΝΤΕΛΩΣ διαφορετικη κουλτουρα και πραγματικοτητα.

 

Δηλαδή πχ. αυτά...

 

Λέει ότι σε αγαπά

Και ξέρεις πως δεν μπορεί να'ναι κακό

Ναι, σε αγαπά

Και ξέρεις πως πρέπει να'σαι ευχαριστημένος, ΟΥΟΥΟΥΟΥ!

 

Σ'αγαπάει, ΝΑΙ, ΝΑΙ, ΝΑΙ

Σ'αγαπάει, ΝΑΙ, ΝΑΙ, ΝΑΙ

Με τέτοια αγάπη

Ξέρεις πως πρέπει να'σαι ευχαριστημένος!

 

...είναι ΕΝΤΕΛΩΣ διαφορετικά?  ;D Καψουροτράγουδο και γενικά ευτελής στίχος υπάρχει παντού και πάντα, αλλά καθώς ο Έλληνας ακούει τα "ξένα" (οποιουδήποτε μουσικού στυλ) ποτέ δεν σκέφτεται πως ο στίχος στα ελληνικά δεν θα ακουγόταν ούτε σε κάποιο επαρχιακό σκυλάδικο.

 

 

(glad αποδίδεται ως "ευγνώμων" αλλά ακόμη κι έτσι δεν πάει για βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών)

[Superfunk]

είναι ΕΝΤΕΛΩΣ διαφορετικά?

 

ειναι ,γιατι ΔΕΝ ΡΗΜΑΡΟΥΝ (και ΕΚΕΙ ειναι ολα τα λεφτα trust me.. ;))

 

ασε με να σε παω κατω

          στους λοφους με τις φραουλιες

 

;D

[audiokostas]

ειναι ,γιατι ΔΕΝ ΡΗΜΑΡΟΥΝ (και ΕΚΕΙ ειναι ολα τα λεφτα trust me.. ;))

;D

Ναι, ΡΗΜΑΔΟΥΝ  ;D

Απλώς δεν ριμάρουν

[Superfunk]

http://www.rhymezone.com/

 

εδω νιγκα μου θα τα βρεις ολα... ;D

[Jasemeister]

http://www.rhymezone.com/

 

εδω νιγκα μου θα τα βρεις ολα... ;D

 

Έβαλα: stratocaster, gemista, moussaka, souvlaki και δεν έβγαλε ρήμες...είναι σπασμένο το website? :P

[Superfunk]

Έβαλα: stratocaster, gemista, moussaka, souvlaki και δεν έβγαλε ρήμες...είναι σπασμένο το website? :P

 

Ειναι για αυτους που ενδιαφερονται για διεθνη καρριερα ,εσυ εισαι χομις (απο το homeboy) ;D