Ο μπασίστας και η λαϊκή μουσική

[schreivox]

      Γενικά, το  λαϊκό ως εξέλιξη των ρεμπέτικων διαμορφώθηκε στη δεκαετία του 50' και επί μέρους υφολογικά στολίδια (φολκλορ, εξωτισμός) αλλά και η έννοια star system  (τηρουμένων αναλογιών, βέβαια) είναι πράγματα που πυροδοτήθηκαν στα 60'. Η βάση του σημερινού λαϊκού συν τις προσθήκες των επόμενων δεκαετιών και με τις αλλαγές της μουσικής βιομηχανίας μέχρι σήμερα.

  Μία σημαντική παράμετρος στο πέρασμα στο λαϊκό από το ρεμπέτικο είναι :

'' Παράλληλα, διαφαίνεται ότι το λαϊκό τραγούδι αρχίζει να φεύγει από τους κοινούς καημούς μιας ομάδας, προς την κατεύθυνση του προσωπικού καημού.''

 

Συμπληρώνοντας:

 

''Γνωρίζοντας μάλιστα την εξέλιξη του ελληνικού τραγουδιού τις επόμενες δεκαετίες, αυτή η τάση επιβεβαιώνεται. Σήμερα δε, αφού ο προσωπικός καημός εξελίχτηκε σε καψούρα και μετά σε συγκεκριμένο τρόπο διασκέδασης στα κέντρα της παραλιακής, οι συζητήσεις αφορούν στο αν το λαϊκό τραγούδι τελικά υπάρχει. Πιθανώς, το λαϊκό στοιχείο να έχει αντικατασταθεί από το μαζικό.''

 

 

Συγγνώμη για το off topic

[schreivox]

 

Δηλαδή τί γραμμές θα παίξει ένας μπασίστας σε ένα καινούριο κομμάτι? Μα αυτές που είναι δημοφιλείς (τόσο ανάμεσα στους μουσικούς όσο και στο κοινό) φυσικά! Το '70, disco, το '80-90 fusion, το 2010 glam metal!

 

Πάρα πολύ σωστά! Μην ξεχνάμε ότι και το λαϊκό ήταν πάντα ανοικτό είδος προς ξένα στοιχεία και ο πατέρας του (το ρεμπέτικο) θεωρήθηκε κι αυτό ξενόφερτο όταν εμφανίστηκε στον ελλαδικό χώρο από τους πρόσφυγες της Μικράς ασίας.

[Papalampraina]

Δηλαδή τί γραμμές θα παίξει ένας μπασίστας σε ένα καινούριο κομμάτι? Μα αυτές που είναι δημοφιλείς (τόσο ανάμεσα στους μουσικούς όσο και στο κοινό) φυσικά! Το '70, disco, το '80-90 fusion, το 2010 glam metal!

 

Ε μη μου λες τώρα τέτοια πράγματα, κορίτσι πράμα.  ;D

 

Α, by the way που λένε και στο χωριό μου, καλά πήγε η πρώτη πρόβα. Έμεινα πάνω-κάτω σε ένα απλό παίξιμο, όντας έξω από τα νερά μου, το οποίο όμως πήρε κάποια εύσημα, γιατί οι υπόλοιποι έχουν βαρεθεί το συνεχές slap από τους μπασίστες που παίζουνε κατά καιρούς. Τώρα σειρά έχει το διάβασμα, ουσάκ, χιτζάζ και δε συμμαζεύεται!

[warwickplayer]

Τώρα σειρά έχει το διάβασμα, ουσάκ, χιτζάζ και δε συμμαζεύεται!

Καλημερα Γιαννη...Νομιζω σ αυτο το σημειο θα ειναι ενδιαφερον να αναφερουμε τις σκαλες-δρομους που χρησιμοποιουνται στους λαικους δρομους καθως και τα ευρωπαικα ονοματα και τυπους τους...

 

Κανω την αρχη εγω με

 

α.Χιτζαζ:Μιξολυδιος b9 b13

τυπος:1 b2 3 4 5 b6 b7

β.ουζακ-ουσακ(την εχω ακουσει και με τα 2 ονοματα):Φρυγιος

τυπος:1 b2 b3 4 5 b6 b7

γ.χιτζασκαν(βυζαντινη):Ιονικος b9 b13(αν και στην ουσια ειναι 2 χιτζαζ μαζι,απλα το ιονικος b9b13 την περιγραφει αρκετα καλα,το παω και παρακατω και γραφω οτι ο ιονικος μια μιξολυδια με προσαγωγεα ειναι στην ουσια)

τυπος:1 b2 3 4 5 b6 7

 

[myrsias]

Καλημερα Γιαννη...Νομιζω σ αυτο το σημειο θα ειναι ενδιαφερον να αναφερουμε τις σκαλες-δρομους που χρησιμοποιουνται στους λαικους δρομους καθως και τα ευρωπαικα ονοματα και τυπους τους...

 

Κανω την αρχη εγω με

 

α.Χιτζαζ:Μιξολυδιος b9 b13

τυπος:1 b2 3 4 5 b6 b7

β.ουζακ-ουσακ(την εχω ακουσει και με τα 2 ονοματα):Φρυγιος

τυπος:1 b2 b3 4 5 b6 b7

γ.χιτζασκαν(βυζαντινη):Ιονικος b9 b13(αν και στην ουσια ειναι 2 χιτζαζ μαζι,απλα το ιονικος b9b13 την περιγραφει αρκετα καλα,το παω και παρακατω και γραφω οτι ο ιονικος μια μιξολυδια με προσαγωγεα ειναι στην ουσια)

τυπος:1 b2 3 4 5 b6 7

 

 

(Καταρχήν λέγεται χιτζαζκάρ και όχι χιτζαζκάν)

 

Συγνώμη που επεμβαίνω, αλλά η προσέγγισή σου είναι λάθος. Τα μακαμ και οι δρόμοι ΔΕΝ είναι απλά τρόποι της δυτικής μουσικής με αλλαγμένα ονόματα. Το νόημσ (ειδικά για να ένα μπασίστα) δεν είναι να μάθει κανείς "την κλίμακα". Το καθε ένα από τα μακάμ, συμπεριφέρεται μελωδικά και αρμονικά με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Θα ήταν πιο σωστό να τα προσεγγίζει κανείς ως "πεντάχορδα" και "τετράχορδα". Δηλαδή να χωρίζει στα δύο την κάθε "κλίμακα" (τετράχορδο-πεντάχορδο, ή πεντάχορδο-τετράχορδο, ανάλογα με το αν η μελωδία "στεκεται" περισσότερο στην τέταρτη ή στην πέμπτη). Π,χ, το ουσάκ (ουζακ δεν το έχω δει ποτέ γραμμένο)ΔΕΝ είναι φρύγιος, γιατί ναι μεν μέχρι την τέταρτη (που είναι συνήθως η δευτερη σημαντικότερη βάση του) είναι όντως 1, b2, b3 4, αλλά από εκεί κι πάνω μπορεί να ανέβει και να κατέβει με πολύ διαφορετικούς τρόπου (ο πιο συνηθισμένος είναι "πεντάχορδο ραστ", δηλαδή 1, 2, 3, 4, 5, σαν τη ματζόρε στο συγκερασμένο σύστημα και όταν κατεβαίνει βαρύνονται η 6η και η 7η, και έτσι όντως κατεβαίνει ως φρύγιος)

 

Για εμένα, η πιο σωστή προσέγγιση σε σχέση με το τί θέλει να καταφέρει ο νεοφώτιστος "λαϊκός", είναι κυρίως να ακούσει κομμάτια και να προσέξει πως συμπεριφέρονται οι μελωδίες και η αρμονία. Αν πας να μπλέξεις με τη θεωρία της ανατολικής μουσικής, ειδικά αν το κάνεις μισο-λάθος, μόνο μπέρδεμα μπορεί να σου προκαλέσει...

 

Από εκεί και πέρα, αν θέλει κάποιος όντως να ψάξει το θέμα σε μεγαλύτερο βάθος, υπάρχουν ΚΑΙ στα ελληνικά πολύ καλά θεωρητικά βιβλία, αν ενδιαφέρεται κάποιος, ευχαρίστως να προτείνω μερικά.

[warwickplayer]

(Καταρχήν λέγεται χιτζαζκάρ και όχι χιτζαζκάν)

 

Συγνώμη που επεμβαίνω, αλλά η προσέγγισή σου είναι λάθος. Τα μακαμ και οι δρόμοι ΔΕΝ είναι απλά τρόποι της δυτικής μουσικής με αλλαγμένα ονόματα. Το νόημσ (ειδικά για να ένα μπασίστα) δεν είναι να μάθει κανείς "την κλίμακα". Το καθε ένα από τα μακάμ, συμπεριφέρεται μελωδικά και αρμονικά με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Θα ήταν πιο σωστό να τα προσεγγίζει κανείς ως "πεντάχορδα" και "τετράχορδα". Δηλαδή να χωρίζει στα δύο την κάθε "κλίμακα" (τετράχορδο-πεντάχορδο, ή πεντάχορδο-τετράχορδο, ανάλογα με το αν η μελωδία "στεκεται" περισσότερο στην τέταρτη ή στην πέμπτη). Π,χ, το ουσάκ (ουζακ δεν το έχω δει ποτέ γραμμένο)ΔΕΝ είναι φρύγιος, γιατί ναι μεν μέχρι την τέταρτη (που είναι συνήθως η δευτερη σημαντικότερη βάση του) είναι όντως 1, b2, b3 4, αλλά από εκεί κι πάνω μπορεί να ανέβει και να κατέβει με πολύ διαφορετικούς τρόπου (ο πιο συνηθισμένος είναι "πεντάχορδο ραστ", δηλαδή 1, 2, 3, 4, 5, σαν τη ματζόρε στο συγκερασμένο σύστημα και όταν κατεβαίνει βαρύνονται η 6η και η 7η, και έτσι όντως κατεβαίνει ως φρύγιος)

Πολυ ενδιαφερον...καλα για την χιτζαζκαρ αγνωουσα την ονομασια γιατι δεν εχω σπουδασει βυζαντινη μουσικη...

Για την ουσακ γνωριζω οτι συνηθως κατεβαινει σαν φυσικη μινορε και ανεβαινει σαν ουσακ...δηλαδη το b2 δρα ως προσαγωγεας της τονικης κατι πολυ ευχαριστο στο ανθρωπινο αυτι...για το οτι κατεβενει σαν ματζορε(κλασικη μελωδικη πραμα?)ουτως η αλλως φυσικα στο 6ο σκαλοπατι του ο φρυγιος....ιονικος ειναι αλλα στο πεμπτο πρωτη φορα το ακουω οτι μπορει να συνεχισει σαν ματζορε...πολυ ενδιαφερον θα το ψαξω!σε ευχαριστω πολυ!

[pkole]

Από εκεί και πέρα, αν θέλει κάποιος όντως να ψάξει το θέμα σε μεγαλύτερο βάθος, υπάρχουν ΚΑΙ στα ελληνικά πολύ καλά θεωρητικά βιβλία, αν ενδιαφέρεται κάποιος, ευχαρίστως να προτείνω μερικά.

 

Για πες  :)

[myrsias]

Για πες  :)

 

Παραθέτω βιβλία με πρακτική σημασία και εφαρμόσιμα στο παίξιμο, όχι απλά ιστορικού- μουσικολογικού ενδιαφέροντος. Επίσης, παραθέτω αυτά τα οποία θεωρώ α)με ορθή μέθοδο και β)όχι λίγα, αλλά όχι και πολλά, ώστε να είναι μεν επαρκή, αλλά να μη βαλτώσει κάποιος που θα θέλει να ασχοληθεί. Όλα, εκτός από αυτό που θα σημειώσω με αστερίσκο, βρίσκονται εύκολα στα ελληνικά βιβλιοπωλεία. Οι χρονολογίες που σημειώνω αφορούν τις εκδόσεις των δικών μου αντιτύπων, η πρώτη έκδοση μπορεί να έχει άλλη χρονολογία.

 

-Τσιαμούλης, Χρίστος - Ερευνίδης Παύλος, Ρωμηοί Συνθέτες της Πόλης, εκδόσεις δόμος 1998, Αθήνα

 

-Μαυροειδής, Μάριος, Οι μουσικοί τρόποι στην ανατολική μεσόγειο, εκδόσεις fagotto 1999, Αθήνα

 

-Touma, Habib Hassan, the music of the Arabs Amadeus Press 2003, Campridge, U.K.

 

-*Feldman, Walter, Music of the Ottoman Court, VWB 1996, Berlin, Germany

 

-Γράψας, Νίκος ταμπουράς, μέθοδος διδασκαλίας, edition Orpheus 2007, Αθήνα

 

και τέλος, για τους δρόμους σε συγκερασμένο σύστημα, την αρμονία τους, αλλά και τη λαϊκή κιθάρα γενικότερα, προτείνω το βιβλίο του Δ. Μυστακίδη Λαϊκή Κιθάρα, το οποίο από ότι βλέπω υπάρχει και σε pdf εδώ: http://www.rembetiko.gr/generalmedia/pdf/laiki_kithara_dmystakidis.pdf

[myrsias]

 

Για την ουσακ γνωριζω οτι συνηθως κατεβαινει σαν φυσικη μινορε και ανεβαινει σαν ουσακ...δ

 

Ούτε αυτό είναι σωστό. το ουσάκ δεν κατεβαίνει ποτέ σαν φυσική μινόρε, γιατί η δεύετρη είναι μονίμως b2. Στην πραγματικότητα, το "πραγματικό" ουσάκ (δηλαδή οι πρώτες 4 νότες) είναι πάντα ίδιες και στη συνέχεια συνήθως ανεβαίνει (με νέα βάση την τέταρτη του ουσάκ) ως ραστ και κατεβαίνει ως μπουσελίκ. με λίγα λόγια, από την πέμπτη και πάνω συμπεριφέρεται περίπου (η έβδομη είναι συνήθως b7) ως μελωδική μινόρε. Αλλά αυτό ισχύει αυστηρά για το ΜΑΚΑΜ ουσάκ, το ουσάκ ως λαϊκός δρόμος, είναι λίγο πιο άκαμπτο, μπορεί να το δεις να αφήνει και αμετακίνητες τη 6η και την 7η.

 

 

Α, by the way που λένε και στο χωριό μου, καλά πήγε η πρώτη πρόβα. Έμεινα πάνω-κάτω σε ένα απλό παίξιμο, όντας έξω από τα νερά μου, το οποίο όμως πήρε κάποια εύσημα, γιατί οι υπόλοιποι έχουν βαρεθεί το συνεχές slap από τους μπασίστες που παίζουνε κατά καιρούς.

 

Ωραίος! αυτό είναι και το μυστικό, "το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν" στο μπάσο αυτού του είδους. Όσο πιο πολύ καιρό μπορείς να κρατηθείς μακρυά από το πολύπλοκο παίξιμο, τόσο το καλύτερο για εσένα και την υπόλοιπη μπάντα!

[warwickplayer]

Κοιτα αυτο που σου ειπα για την ουσακ(φρυγιο)το χω ακουσει και το χω παιξει αλλα σε τζαζ κομματια...οποτε μαλλον εκει ειναι η διαφορα...