Οδηγός Μαγνητών

[WilliamSats]

Η όλη ιδέα του να γράψω ένα άρθρο που αφορά τους μαγνήτες, είναι για να κατανοήσουν όλοι, νέοι και παλιοί όχι τί ήχο έχει εκείνος ο  Seymour Duncan ή ο τάδε DiMarzio, αλλά για έχουν μία εικόνα του πως διαμορφώνεται ο ήχος του οργάνου τους, μέσα απ’αυτό το μικρό κουτάκι με τις εξοχές που ονομάζεται μαγνήτης.

Το παρακάτω αφορά μόνο τους μαγνήτες ηλεκτρικής κιθάρας και μπάσσου και όχι πιεζοκρύσταλλους και πολυφωνικούς μαγνήτες, κάτι που επιφυλάσσομαι να γράψω-συμπληρώσω στο παρόν άρθρο.

 

Μαγνήτες λοιπόν.

Η αρχή λειτουργίας ενός μαγνήτη είναι η μετατροπή των μηχανικών δονήσεων απ’τις χορδές, σε ηλεκτρικό σήμα το οποίο ενισχύεται έπειτα απο ένα ενισχυτή.

 

Ένας μαγνήτης κιθάρας ή μπάσσου κλπ, αποτελείται από έναν μαγνήτη (όπως ένα AlNiCo ΙΙ, AlNiCo V, Ceramic κλπ), που τυλίγεται σε πηνίο, με μερικές χιλιάδες στροφές, από ένα λεπτό σμαλτωμένο καλώδιο χαλκού (οι τύποι καλωδίου και οι διατομές αυτών συμβάλλουν επίσης στο ηχητικό αποτέλεσμα και έχει να κάνει με τα υλικά που χρησημοποιεί η κάθε εταιρία).

 

Ένας μαγνήτης τοποθετείται στο σώμα του οργάνου σε διαφορετικές θέσεις (Γέφυρα- Bridge, Μέση-Middle, Μπράτσο-Neck).

 

Η δόνηση των χορδών διαμορφώνει τη μαγνητική ροή (flux) που μέσα απ’το πηνίο προκαλεί ένα εναλλασσόμενο ρεύμα.

Η τάση εξόδου των μαγνητών  ποικίλλει από περίπου 100mV  μέχρι και πάνω απο 1V για μερικούς μαγνήτες υψηλής εξόδου (High Output ή Hot Pickups), οι οποίοι επιτυγχάνουν αυτό με τη χρήση πολύ ισχυρών μαγνητών, δημιουργώντας κατά συνέπεια περισσότερη ροή και με αυτόν τον τρόπο περισσότερη έξοδο. Αυτό μπορεί να είναι πρόβλημα μερικές φορές στον τελικό ήχο, επειδή το τράβηγμα των μαγνητών στις χορδές μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με την ρύθμιση του οργάνου (intonation) καθώς επίσης και να “μπουκώσει” τον ήχο ή και να μειώσει το κράτημα (sustain). Επίσης μεγάλης εξόδου μαγνήτες παράγονται με το να έχουν περισσότερες στροφές του καλωδίου για να αυξήσουν την τάση που παράγεται από τις χορδές. Εντούτοις, αυτό αυξάνει την σύνθετη αντίσταση εξόδου των μαγνητών, με αποτέλεσμα να έχουν επιπτώσεις στις υψηλές συχνότητες, εάν δεν συνδεθεί σε κατάληλο για τον κάθε μαγνήτη (κιθάρας, μπάσσου κλπ) ενισχυτή, προενισχυτή DI κλπ (εξού και η ύπαρξη διαφορετικών ενισχυτών-προενισχυτών για κάθε όργανο).

 

Οι μαγνήτες μεταξύ άλλων αποτελούνται και απο τους πόλους (polepieces) ή ράγες (rails βλ, hot rails κλπ) ή διπλούς πόλους (double/dual polepieces).

Τα polepiece πρέπει να είναι ευθηγραμμισμένα τέλεια με τις χορδές,  αλλιώς ο ήχος θα είναι ασθενές δεδομένου ότι ο μαγνήτης θα έπαιρνε μόνο ένα μέρος της παλμικής ενέργειας της χορδής. Εξαίρεση στο παραπάνω αποτελούν οι μαγνήτες διπλών πόλων (polepieces), που βρίσκουμε σε μαγνήτες μπάσσου(Jazz Bass, P-Bass μαγνήτες) κυρίως, αλλά και σε μερικούς κιθάρας (βλ, carvin πχ).

Στην περίπτωση μαγνητών με ράγες (rails) αρκεί οι ράγες να καλύπτουν όλες τις χορδές με ίσες αποστάσεις στην πρώτη και τελευταία χορδή. Επίσης υπάρχουν και μαγνήτες με ρυθμιζόμενα polepieces, όπου εκεί μπορούμε να ρυθμίσουμε την ένταση εξόδου της κάθε χορδής ξεχωριστά, ώστε να επιτύχουμε μία τέλεια ισσοροποία ανάμεσα σε όλες τις χορδές.

 

 

Ο ήχος του μαγνήτης καθορίζεται απο τους εξής παράγοντες:

Α. Το είδος του καλωδίου (περιεκτικότητα σε οξυγόνο στο κράμα του χαλκού και διατομή (ειδική αντίσταση) του καλωδίου)

Β. Το είδος του μαγνήτη (Alnico I, Alnico II, Alnico V, Ceramic, Samarium Cobalt κλπ)

Γ. Τον αριθμό περιελίξεων του πηνίου

Δ. Η συσκευασία του μαγνήτη (πλαστικό, επιχρωμιομένος ή επιχρυσομένος χαλκός, αλουμίνιο, ξύλο κλπ)

Ε.Το υλικό και το πάχος των Polepieces.

 

Επίσης ο τελικός ήχος απο ένα μαγνήτη καθορίζεται και απο τα υπόλοιπα μέρη του κυκλώματος, όπως ποτενσιόμετρα, πυκνωτές, αντιστάσεις κλπ.

 

Συνεχίζεται...

[WilliamSats]

Τα είδη των μαγνητών:

 

Α. Μονός μαγνήτης (Single Coil). Αποτελείτε απο ένα πηνίο και έχει ως χαρακτηριστικά τον καθαρό ήχο μέτριας εξόδου, αλλά με θόρυβο που προκαλείτε συνήθος απο την χαμηλή συνολική του αντίσταση σε συνδιασμό με εξωτερικούς παράγοντες όπως, ραδιοσήματα, θερμικές λάμπες και φθορισμού, οθόνες-τηλεοράσεις καθοδικού σωλήνα (CRT), ύπαρξη συνδεδεμένων συσκευών στην ίδια γραμμή παροχής του ενισχυτή όπως ψυγεία, μετασχηματιστές υψηλής τάσης, φωτιστικά κλπ.

 

Β.Διπλοί μαγνήτες (Humbuckers). Μαγνήτες που αποτελούνται απο δύο πηνία και ξεκίνησαν να φτιάχνονται στα μέσα της δεκαετίας του 50’ απο τον Seth Lover για την Gibson. Το σκεπτικό ήταν αρχικά η εξάλιψη του θορύβου που υπήρχε μέχρι τότε απ’τους μονούς, αλλά αυτό τους οδήγησε στην κατασκευή μαγνητών μεγαλύτερης εξόδου, αφού τα δύο πηνία ήταν συνδεδεμένα σε σειρά, άρα είχαν και μεγαλύτερη συνολική αντίσταση. Επίσης λόγο μεγέθους το μαγνητικό πεδίο ήταν διπλάσιο των μονών. Χαρακτηριστικό στον ήχο τους είναι ο πιο παχύς ήχος, η μεγάλη έξοδος, η ελλειψη θορύβων και η μεγαλύτερη (σε σχέση με τους μονούς) ευαισθησία τους (sensitivity).

 

Γ. Διπλοί Σε Μέγεθος Μονών (Stack Humbuckers). Αυτοί οι μαγνήτες φτιάχτηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 70’, για  να δώσουν λύση στις κιθάρες με μονούς μαγνήτες που είχαν θορύβους. Το αποτέλεσμα ήταν-είναι ένας αθόρυβος μαγνήτης με ήχο πολύ κοντά στους μονούς αλλά με την ησυχία του διπλού. Αρχικά οι πρώτοι stacked humbuckers είχαν πρόβλημα στο σήμα εξόδου, κάτι που όμως δεν υπάρχει σήμερα, μιας και οι τεχινκές και τα υλικά κατασκευής έχουν εξελιχθεί κατά πολύ απο τότε.

 

Σ.Σ: Λόγο της διπλής καλωδίωσης των Διπλών (Humbucker) και των Διπλών σε μέγεθος μονού (Stack Humbucker), υπάρχουν επιπλέων συνδιασμοί συνδεσης, όπως σε σειρά, παράληλα, διχωρισμός πηνίων (coil split) κλπ.

 

Δ. Ενεργοί Μαγνήτες (Active Pickups). Αρχικά ήρθαν και αυτοί ως εναλλακτική λύση των stacked humbuckers και του προβλήματος εξόδου που είχαν, στην δεκαετία του 70’. Η ιδέα ήταν παρόμοια, αλλά με την ενσωμάτωση ένος προενισχυτή μέσα στον μαγνήτη και η απαραίτητη χρήση μπαταρίας για την τροφοδωσία έθεσαν νέα στάνταρ στην αγορά των μαγνητών. Χαρακτηριστικό στον ήχο τους είναι ο σχεδόν μηδενικός θόρυβος, η πολύ μεγάλη έξοδος και ευαισθησία τους.

 

Ε.Lipstick (κραγιόν). Εμφανίστηκαν κάπου στα μέσα των 50’s απ’την Danelectro. Η ονομασία τους έχει βάση, καθός όντως συσκευάζονταν μέσα σε άδια σωληνάρια απο κραγιόν. Κατασκευαστηκά διαφέρουν στο οτι το πηνίο είναι τυλιγμένο απευθείας πάνω στον μαγνήτη χωρίς μπομπίνα για το πηνίο και έπειτα το τύλιγαν με μία πλαστική ταινία πριν τον κλείσουν στο...κραγιόν. Ο ήχος τους είναι συνδεδεμένος με το Rockabilly και Surf εκείνης της εποχής, στακάτος, με έμφαση στα μεσσαία και πρίμα, αλλά και με θόρυβο καθώς ήταν άλλη μία υπλοποίηση μονού.

 

ΣΤ. Soapbar. Στην ουσία, οι πρώτοι μονοί μαγνήτες που έχουν κατασκευαστεί μαζικά (βλ. Charlie Christian), κάπου στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του ’40 απο την Vox και την Gibson. Κατασκευαστικά, το πηνιό είναι τυλιγμένο σε πιο ευρία διάταξη (wide) για να καλύπτει μεγαλύτερη επιφάνεια το μαγνητικό πεδίο με τα κλασσικά polepieces να φαίνονται στην επιφάνεια του. Ηχητικά ένας ήχος πιο παχύς απο ένα μονό, αλλά με το attack και...το θόρυβο του μονού.

Αργότερα εμφανίστηκαν και υλοποιήσεις διπλών soapbar που εξάλειψαν το πρόβλημα των θορύβων, αλλά δίνοντας και ένα άλλο, πιο παχύ χαρακτήρα στον ήχο τους.

 

Ζ. Z-Coil Pickups. Ήταν εφεύρεση του Leo Fender και του George Fullerton, που χρησημοποίησηαν για τις κιθάρες τους (G&L Guitars), η ιδέα ήταν ένα μεγάλο πηνίο (σχεδόν διπλού) με τα polepieces να είναι χωρισμένα σε 2 μέρη ανα τρείς χορδές. Αργότερα προστέθηκαν ρυμθιζόμενα polepiece και ονομάστηκαν MFD Z-Coil Pickups. Ήχος με αρκετές ιδιαιτερότητες είδικά στα μπάσσα και με πιο μαλακά μεσσαία και πρίμα. Λόγο σχήματος (Ζ) και των ρυθμιζόμενων polepieces, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη ρύθμιση για ένα σωστό ηχητικό αποτέλεσμα.

 

Να σημειώσω για όλα τα παραπάνω είδη μαγνητών, οτι σήμερα είναι δυνατόν να βρούμε και σε συνδιασμούς των βασικών ειδών σε ένα, όπως για παράδειγμα ένας Hot-Rails + Soapbar = P-Rails (Seymour Duncan)

 

Φιλικά,

William Sats

[Koutsobox]

Πολύ καλή δουλειά!

 

Συγχαρητήρια !!!!!!!!!!!!!!

 

 

 

[WilliamSats]

Πολύ καλή δουλειά!

 

Συγχαρητήρια !!!!!!!!!!!!!!

 

 

 

 

Σ'ευχαριστώ, να 'σαι καλά.

 

[johnny guitar]

Πολύ καλή δουλειά!

 

Συγχαρητήρια !!!!!!!!!!!!!!

 

 

 

+1000

[aggelos_blues]

Άψογος φιλε william

[Jazzjoker]

Ευχαριστούμε για τον εξαιρετικό οδηγό.

[savasa]

Προχτές ζήταγα πληροφορίες και άρθρα για μαγνήτες...

Σήμερα δίνεις αυτό!

Τώρα-->το εκτυπώνω ;)

ευχαριστώ!!!!

[Tsevos]

πολύ καλή δουλειά φίλε...μπράβο!

[WilliamSats]

Επίσης αφού ανέφερα και το wiring για τους διπλούς, ορίστε οι αντιστοιχίες για την κάθε εταιρία.

Αν λείπει κάποια, πείτε το να τη βρούμε.

Extra_Colour_Codes.pdf