progressed Ενισχυτες- τεχνικες ερωτησεις.

[alderbody]

...μερικες πληροφοριες σχετικα με τις ταξεις:

 

Ενα πραγματικο class AB τελικο σταδιο ουσιαστικα λειτουργει σε ταξη Α μεχρι το 10% περιπου της συνολικης του ισχυος, ενω ενα πραγματικο class A το παει μεχρι τερμα...

 

Μετασχηματιστες που φτιαχτηκαν για class AB λειτουργια δεν μπορουν να δουλεψουν σε class A, παρολο που το ευρος της class A λειτουργιας τους μπορει να διευρυνθει με τη χρηση variac που θα ριξει την Β+ και με προσεκτικη αναπροσαρμογη (αυξηση) του Βias voltage...

 

 

Τελος να επισημανω οτι στα θεματα των λαμπατων ενισχυτων υπαρχουν τοσες γνωμες, οσοι και οι "γνωστες" του αντικειμενου...  8)

Τουλαχιστον εγω αυτο εχω διαπιστωσει οποτε προσπαθω να μαθω οσο πιο πολλα μπορω, ετσι ωστε να καταλαβαινω λιγο τι παιζεται και ποιος λεει τα δικα του και ποιος οχι...  ;)  Θελει πολλη δουλεια ομως...

 

Αγαπητοι babtua και myster, παρακαλω κατεβαστε λιγο το ...bias.  ;D

Η συζητηση ειναι σε υψηλο επιπεδο και θα ειναι κριμα να το κανουμε κοντρα του στυλ "εγω ξερω πιο πολλα"...

 

peace ;)

[Superfunk]

οι αρχαιοι Fender Champ (5C1 κυκλωμα) ηταν SE Class A.

 

& ΟΛΟΙ σχεδον οι 5αρηδες κινεζικοι που εχουν κατακλυσει την αγορα (Harley Benton,Epiphone,Crate etc) single ended class A ειναι...

 

 

 

:)

 

παντως προσωπικα προτιμω class ab ενισχυτες. ;)

[myster_maze]

οι αρχαιοι Fender Champ (5C1 κυκλωμα) ηταν SE Class A.

& ΟΛΟΙ σχεδον οι 5αρηδες κινεζικοι που εχουν κατακλυσει την αγορα (Harley Benton,Epiphone,Crate etc) single ended class A ειναι...

 

Τοτε γιατι κλιπαρουν και μαλιστα ασυμμετρα?

 

Η απαντηση βρισκεται εδω...

Ενα πραγματικο class AB τελικο σταδιο ουσιαστικα λειτουργει σε ταξη Α μεχρι το 10% περιπου της συνολικης του ισχυος, ενω ενα πραγματικο class A το παει μεχρι τερμα...

 

[Κουφη Λεοπαρδαλη]

Να ρωτησω και εγω ο ασχετος, δηλαδη οι class a παραγουν τον πιο αχρωματιστο και εν τελει πιο αντιπροσωπευτικο ηχο των χορδων?

[bloody_sunday]

Aυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε, ότι οι λαμπάτοι γενικά (και όχι οι Class A περισσότερο ή λιγότερο από άλλους) χρωματίζουν τον ήχο με τέτοιο τρόπο που είναι εξαιρετικά φιλικός προς το ανθρώπινο αυτί, και επίσης ο ψαλιδισμός τους/παραμόρφωση είναι αυτή που αγαπάμε και εμπιστευόμαστε. Σαν το καλό λάδι.

 

Αν άκουγες τον ήχο της ηλεκτρικής κιθάρας σου αχρωμάτιστο θα απογοητευόσουν. Πχ. βάλτην σε έναν solid state (αναλόγως και τον solid state, βέβαια) ή καρφί σε μια κάρτα ήχου και άκουσέ την σκέτη, χωρίς εφφέ. Μετά βάλτην σε έναν έστω αξιοπρεπή λαμπάτο και άκου τη διαφορά (και συχνά δεν είναι ανάγκη καν να τον τσιτώσεις, απλά σε μια ένταση λίγο πιο πάνω από αυτή της συζήτησης).

 

Οι κιθαριστικοί ενισχυτές είναι από τα μηχανήματα που πληρώνουμε επιδιώκοντας ακριβώς αυτόν τον χρωματισμό και όχι την απουσία του.

[Babtua]

Τοτε γιατι κλιπαρουν και μαλιστα ασυμμετρα?

 

Γιατί πολύ απλά οι λυχνίες δεν είναι γραμμικές! Ορίστε (είναι για τρίοδο αλλά παρόμοια καμπύλη έχουν όλες οι λυχνίες)

 

 

Σε έναν single ended class A ενισχυτή, η πόλωση πρέπει να γίνεται στο μέσον περίπου της καμπύλης (ή αλλιώς στο σημείο που μας δίνει το μεγαλύτερο εύρος). Και νά το πρώτο πρόβλημα: στη συγκεκριμένη λυχνία, έχουμε ένα εύρος τάσης στο πλέγμα (άξονας Χ) από 0 εως περίπου -3,5V (σε τάση ανόδου 250V). Αν πολώσουμε το πλέγμα μας λοιπόν στο μέσον (δηλαδή στα -1,75V), για τις τιμές εισόδου από 0 εώς -2,3V είμαστε οκ, στη γραμμική περιοχή και το σήμα μας ενισχύεται χωρίς καμία παραμόρφωση με ρεύμα ανόδου από 0,7mA (στα -2,3V) εως 5,8mA (στα 0V).

 

Για κάποιον που δεν μπορεί να διαβάσει το γράφημα, παίρνουμε την τάση πλέγματος που μας ενδιαφέρει (ας πούμε -1V στον κάτω άξονα) και ακολουθούμε την κάθετη γραμμή που ξεκινάει από αυτήν. Όταν συναντήσουμε την καμπύλη, ακολουθούμε την οριζόντια πλέον γραμμή από το σημείο εκείνο της καμπύλης και βρίσκουμε πού συναντάει τον δεξιό κάθετο άξονα. Εκεί είναι και η τιμή σε mA της ανόδου, που μας ενδιαφέρει. Για το παράδειγμα -1V στο πλέγμα, βρίσκουμε 3,2mA στην άνοδο.

 

Τί γίνεται όμως για τάσεις πλέγματος μικρότερες από -2,3V; Η κλίση της καμπύλης αλλάζει και μάλιστα μη-γραμμικά, με σταδιακή μείωση. Αυτό σημαίνει ότι για ίδια διαφορά τάσης στο πλέγμα, πλέον θα έχουμε όλο και μικρότερη διαφορά ρεύματος στην άνοδο, δηλαδή soft clipping. Άρα η λυχνία για τάσεις στο πλέγμα μεγαλύτερες από περίπου 4,5V peak to peak (πλάτος ~2,3V) θα κλιπάρει και μάλιστα ασύμμετρα, αφού αυτό συμβαίνει μόνο από τη μια μεριά του σημείου πόλωσης.

Εγγενώς δηλαδή όλες οι λυχνίες κλιπάρουν ασύμμετρα και μάλιστα με soft clip.

 

Σε ενισχυτή κιθάρας δε μας πειράζει και μάλιστα είναι και επιθυμητό. Σε ενισχυτή HiFi όμως αυτό θα ήταν απαράδεκτο, και η σωστή πόλωση θα ήταν στο μέσο της γραμμικής περιοχής της λυχνίας, δηλαδή περίπου στο -1V.

 

 

[myster_maze]

Η τάξη Α πολώνει τις λυχνίες στο μέσο περίπου του συνολικού εύρους τάσης που μπορούν να αποδώσουν. Έτσι σε κατάσταση ηρεμίας η έξοδος της λυχνίας είναι μια σταθερή DC τάση - προσοχή, όχι η έξοδος του μεγαφώνου, μιλάω για την έξοδο της λυχνίας. Αυτή η DC τάση είναι ουσιαστικά η τάση πόλωσης της λυχνίας πολλαπλασιασμένη με την απολαβή της. Στο μεγάφωνο δε φτάνει γιατί παρεμβάλλεται ο Μ/Σ εξόδου που αποκόπτει τις DC τάσεις (πράγμα που μπορεί να προσμετρηθεί ως μειονέκτημα στην τάξη Α, αφού αυτή η συνεχής DC τάση καταπονεί τον Μ/Σ εξόδου υπό τη μορφή παραμένοντος μαγνητικού φορτίου στον πυρήνα του με τα χρόνια - που ίσως τελικά να είναι και καλό, γιατί δίνει mojo στον Μ/Σ. Δεν είναι του παρόντος αλλά μπορώ να επεκταθώ επί του θέματος αν θέλετε).

 

Βάζοντας λοιπόν τη λυχνία με πόλωση στο μέσο του εύρους τάσεων που μπορεί να αποδώσει, εκμεταλλευόμαστε όλο το εύρος αυτό, αφού έχουμε ίσο πλάτος επάνω και κάτω απο την "κεντρική γραμμή πόλωσης" πριν η εκάστοτε ημιπερίοδος βγει εκτός εύρους και παραμορφωθεί.

 

Οταν αρχιζει η παραμορφωση φιλε Babtua, το λες και μονος σου, εχουμε ηδη μπει σε περιοχες ταξης Β.

Αρα ο ενισχυτης δεν μπορει σε αυτη την περιπτωση να θεωρηθει pure class A!

[Babtua]

Και για να τελειώνουμε και με το άλλο θεματάκι που έχει δημιουργηθεί, εγώ ποτέ δεν είπα ότι το όλο θέμα με mojo, Μ/Σ, εναπομείνασες μαγνητίσεις πυρήνα κλπ είναι δικές μου θεωρίες. Παρέθεσα απλά πράγματα που διάβασα από παρατηρήσεις/μετρήσεις/συμπεράσματα άλλων για κάποια εξαρτήματα (προφανώς και εμφανώς όχι όλα!) και ενδεχομένως (όχι πάντα, υπό κάποιες συνθήκες - παλαιότητα, γήρανση, κόπωση κλπ). Και είναι θεωρίες και ενδείξεις, όχι αποδείξεις.

 

Προσωπικά από τα όσα διάβασα αλλά και από δικές μου εμπειρίες, τείνω να συμφωνήσω με το γενικό πλαίσιο αυτών των θεωριών. Δικαίωμά μου και δικαίωμα του καθενός να μη συμφωνήσει. Εξαρχής άλλωστε είχα δηλώσει το γεγονός ότι πρόκειται για θεωρία:

 

Αυτή η DC τάση είναι ουσιαστικά η τάση πόλωσης της λυχνίας πολλαπλασιασμένη με την απολαβή της. Στο μεγάφωνο δε φτάνει γιατί παρεμβάλλεται ο Μ/Σ εξόδου που αποκόπτει τις DC τάσεις (πράγμα που μπορεί να προσμετρηθεί ως μειονέκτημα στην τάξη Α, αφού αυτή η συνεχής DC τάση καταπονεί τον Μ/Σ εξόδου υπό τη μορφή παραμένοντος μαγνητικού φορτίου στον πυρήνα του με τα χρόνια - που ίσως τελικά να είναι και καλό, γιατί δίνει mojo στον Μ/Σ. Δεν είναι του παρόντος αλλά μπορώ να επεκταθώ επί του θέματος αν θέλετε).

 

Έχω διαβάσει κατά καιρούς αρκετά αρθράκια για Μ/Σ σήματος και παραμένοντα μαγνητικά φορτία στον πυρήνα τους, και πώς αυτό επηρεάζει το σήμα. Δυστυχώς δεν έχω λινκς από όλα, παραθέτω όμως αυτό που έχω πρόχειρο και ίσως είναι και το πιο χαρακτηριστικό και κατανοητό. Αναφέρεται βέβαια σε πηνίο και όχι Μ/Σ, και μάλιστα για Wah, αλλά το αυτό ισχύει ως ένα βαθμό και σε ένα Μ/Σ εξόδου. Ή τουλάχιστον, όπως έγραψα, πολλοί ισχυρίζονται ότι ισχύει και προσδίδει mojo και γενικά μάλλον τείνω κι εγώ προς αυτήν την άποψη. Ειδικά εφόσον υπάρχει και τεκμηρίωση για το φαινόμενο καθώς και εμπειρία (τα παλιά εξαρτήματα είναι αλλιώς, όπως λένε...)

 

Είπα ότι ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ κάποιοι με ΚΑΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ, ΠΟΙΟΤΗΤΑ κλπ να εμφανίσουν τέτοια φαινόμενα και αυτό είναι κυρίως χαρακτηριστικό των class A single ended αφού έχουν μεγάλο DC offset στο πρωτεύον που "βοηθάει" σε αυτό.

 

Ίσως να έκανα κακή σύνταξη κάποιες φορές και παρεξηγήθηκαν τα λεγόμενά μου ή μπορεί να έκανα υποθέσεις για τις λεπτομέρειες (τις οποίες κι εγώ δεν ξέρω αφού δεν είναι δικές μου οι θεωρίες), ζητώ συγγνώμη γι αυτό. Πάντως είτε έτσι είτε αλλιώς, μέχρι στιγμής δεν υπήρξε άποψη τεκμηριωμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να με κάνει να αναθεωρήσω τις απόψεις μου για αυτές τις θεωρίες.

[Babtua]

Οταν αρχιζει η παραμορφωση φιλε Babtua, το λες και μονος σου, εχουμε ηδη μπει σε περιοχες ταξης Β.

Αρα ο ενισχυτης δεν μπορει σε αυτη την περιπτωση να θεωρηθει pure class A!

 

Η τάξη ενός ενισχυτή καθορίζεται από την πόλωσή του σε κατάσταση ηρεμίας, δεν αλλάζει συνεχώς. Τουλάχιστον αυτό ορίζει η ηλεκτρονική θεωρία. Τώρα αν τα τζιμάνια οι μαρκετίστες βρήκαν τρόπο να πουλάνε ενισχυτές χαρακτηρίζοντάς τους "pure class A" και καλύτερους από "impure class A"  και άλλα τινά, αυτό είναι απλά μάρκετινγκ.

 

Φίλε myster_maze, παίζεις με τις λέξεις. Το ζητούμενο είναι να δούμε γιατί οι ενισχυτές που προαναφέρθηκαν ενώ είναι class A, κλιπάρουν ασύμμετρα. Ναι, σύμφωνα με την ηλεκτρονική θεωρία είναι class A single ended και ναι, κλιπάρουν ασύμμετρα.

[studio54GR]

Διακρίνω ότι πλατειάσαμε σε ένα θέμα πολύ θεωρητικό και δεν ξέρω πόσοι είναι ικανοί να παρακολουθήσουν ένα τέτοιο μάθημα ηλεκτρονικών. Κι όμως ειδικά στις λυχνίες τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και στους ενισχυτές κιθάρας ακόμα περισσότερο.*

Babtua η καμπύλη είναι σχετικά ίδια σε τριόδους οι τέτροδοι και οι πέντοδοι δεν συμπεριφέρονται το ίδιο.

 

 

Αν δεν ήταν έτσι δεν θα υπήρχαν σήμερα ούτε MESA, ούτε RIVERA κλπ όλοι αυτοί που ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ έκαναν τις δοκιμές τους για να θαυμάζουμε σήμερα το έργο τους.

 

Να πώ και κάτι ακόμα ξέρει κανείς σας πως συμπεριφέρεται σε τάξη ΑΒ ένας λαμπάτος ενισχυτής με Ground Screen?AlderBody να ένα καλό πειραματάκι για σένα.  ;)

 

(Βabtua o όρος Η τάξη ενός ενισχυτή καθορίζεται από την πόλωσή του σε κατάσταση ηρεμίας. Τουλάχιστον αυτό ορίζει η ηλεκτρονική θεωρία. είναι πολύ γενικός, αόριστος και ερμηνεύεται εσφαλμένα