Line6 M13 Stompbox Modeller - Review

[The Genius Loci]

Πριν λίγο καιρό, μετά από αρκετό ψάξιμο και ανάλυση των διαθέσιμων επιλογών, κατέληξα στην αγορά του πρώτου «πολυεφφέ» που αγοράζω στη ζωή μου (!).

 

Αυτό που ήθελα ήταν ένα εργαλείο τύπου «ελβετικού σουγιά» που να με καλύπτει χωρίς ουσιώδεις παραχωρήσεις για παίξιμο σε live, πρόβες και jams, καθώς και για όταν δοκιμάσω ιδέες και γενικά επιδίδομαι σε guitar masturbation στο σπίτι.

 

Έτσι κι’αλλιώς, σε ό,τι αφορά στα κύρια εφφέ, έχω καταλήξει στον «βασικό τόνο» που θέλω, και αυτός περιορίζεται σε μερικά drive/distortion πεταλάκια,  ένα wah, ένα αναλογικό delay και κάποιες φορές ένα χειροποίητο phaser. Stompboxes όπως tremolo, vibe, flanger, διάφορα modulation κλπ είναι κάτι σαν «ειδικά εφφέ» για μένα, με την έννοια ότι τα χρησιμοποιώ αραιά και που και μόνο για να δώσω κάποιο ιδιαίτερο ύφος. Πιο εξεζητημένα delays και reverbs έτσι κι’αλλιώς τα προσθέτω αν χρειαστεί σε ηχογραφήσεις, μέσω VST.

 

Κατέληξα λοιπόν να πουλήσω τα περισσότερα από τα πετάλια μου (κάποιοι που το διαβάζετε αυτό υπήρξατε αγοραστές) με σκοπό να αποκτήσω ένα πιο ευέλικτο setup για τις περιπτώσεις που περιγράφω στην δεύτερη παράγραφο.

 

Πριν απ’όλα να πω ότι αν και την Line6 τη θεωρούσα σοβαρή εταιρεία, ποτέ δεν  έβλεπα ότι θα αγόραζα κάτι απ’αυτήν, μιας και τα μέχρι τώρα προϊόντα της ήταν εκτός της δικής μου παικτικής φιλοσοφίας. Τα διάφορα Pod και τα πολυεφφέ της μου ήταν μάλλον αδιάφορα, με την εξαίρεση των «πολυπεταλιών» DL4, ΜΜ4 κλπ, που όμως ήταν αρκετά ακριβά για την περιστασιακή χρήση που θα τους έκανα. Γι’αυτό το λόγο νομίζω, ότι δηλαδή δεν είμαι παραδοσιακός πελάτης της εταιρείας, μπορώ να δώσω μια κάπως αντικειμενική εικόνα.

 

Παρακάτω θα αναλύσω τους λόγους που κατέληξα στην Μ13, αρχικά όμως μια μικρή παρουσίαση για το τι μπορεί να κάνει το μηχάνημα. Η φιλοσοφία της σχεδίασης, απευθύνεται σε αυτούς που έχουν συνηθίσει να δουλεύουν με πεταλάκια. Πραγματικά δεν υπάρχει ίχνος της λογικής του «προγραμματισμού» που είναι εκ’των ουκ άνευ σε άλλες πεταλιέρες.

 

Με μια πρώτη ματιά, η Μ13 εξομοιώνει πάνω από 80 γνωστά και ιστορικά πεταλάκια. Η λογική της εξομοίωσης ποτέ δε με έπεισε σαν μαρκετίστικο κόλπο: ποιο από τα δεκάδες Tubescreamer για παράδειγμα μπορεί να εξομοιώνει η κάθε Μ13, Tonelab, GT-10, κλπ? Ας πούμε λοιπόν πως, σε όλες αυτές τις πεταλιέρες, εξομοιώνεται ο βασικός χαρακτήρας ενός γνωστού εφφέ, και, από κει και πέρα, μπορεί ο χρήστης να φτιάξει έναν ήχο πάνω του που να είναι καλός στα δικά του αυτιά και γι’αυτό που θέλει να παίξει. Έτσι νομίζω είναι ο «υγιέστερος» τρόπος να βλέπουμε τέτοιες τεχνολογικές απόπειρες. Έχοντας πει αυτά βέβαια, πρέπει να παραδεχτώ ότι, σε «πραγματικές συνθήκες» πολλά από τα εφφέ της Μ13 που έχει τύχει να ακούσω και στην «πραγματική» τους μορφή, είναι πάρα πολύ καλά εξομοιωμένα, σε σημείο που, μέσα στην μπάντα ή στην ηχογράφηση, είναι αδύνατον να τα ξεχωρίσεις. Επίσης, πολλά απ’αυτά έχουν έξτρα ρυθμίσεις (που δεν έχουν τα «πραγματικά» πετάλια εννοώ, όπως ρύθμιση μπάσσου στο TS που λέω παραπάνω), πράγμα που τα κάνει ακόμα περισσότερο ευέλικτα.

 

Η Line6 χρησιμοποίησε σαν βάση τα παλιότερα «μεγάλα χρωματιστά» πετάλια της. Γι’αυτό το λόγο, κάθε κατηγορία εφφέ αντιστοιχεί σε ένα χρώμα: κίτρινο για τα OD/Distortion/Fuzz/Compression εφφέ, κόκκινο για τα reverbs, πράσινο για τα delays, μπλε για τα modulations και φούξια για τα filters. Αυτό το χρώμα φαίνεται στα displays, όταν γίνεται η επιλογή, αλλά και σε led πάνω στους ποδοδιακόπτες. Τα επιλεγμένα εφφέ έχουν πιο έντονο φωτισμό στα led, αλλά και τα μη επιλεγμένα φαίνονται πιο αχνά, άρα μπορείς να ξέρεις on stage τι εφφέ έχεις διαθέσιμα κάθε φορά.

 

Τι εννοώ με το «επιλεγμένα»: Απ’όλα αυτά τα εφφέ, ο χρήστης μπορεί να αντιστοιχίσει 12 κάθε φορά, στα 12 footswitches που φαίνονται στις φωτογραφίες, σε στήλες των 3, κάτω από τα φωτιζόμενα displays. Κάθε φορά δε, μέχρι τέσσερα απ’αυτά είναι διαθέσιμα ταυτόχρονα. Δηλαδή είναι σαν να έχεις στα πόδια σου μια πεταλιέρα με 12 διαφορετικά πετάλια, εκ’των οποίων 4 μπορούν να είναι «on” κάθε δεδομένη στιγμή.

 

Αλλά οι επιλογές δεν τελειώνουν εδώ. Μπορείς να έχεις 12 τέτοιες «συλλογές» (ή scenes όπως τις λέει η Line6) διαθέσιμες, και να επιλέγεις ανάμεσά τους. Σημειώνω εδώ ότι το latency ανάμεσα στις επιλογές εφφέ της ίδιας «σκηνής» είναι απλά ανύπαρκτο, ενώ η καθυστέρηση για αλλαγή ανάμεσα σε σκηνές είναι μερικά δέκατα του δευτερολέπτου (αλλά ποτέ δεν θα τις κάνει κάποιος στη μέση κάποιου κομματιού, διαφορετικά, κάτι δεν έχει στήσει σωστά).

 

Για κάθε εφφέ χρησιμοποιούνται τα ποτενσιόμετρα στην πάνω πλευρά, για να ρυθμιστούν οι παράμετροι. Η Μ13 «θυμάται» τις αλλαγές που κάνετε, δεν χρειάζεται να πατήσετε “save” για τίποτα (ακριβώς όπως στα πεταλάκια). Για την ακρίβεια, υπάρχει ένα δεύτερο mode, στο οποίο όντως κάνετε save σε ό,τι αλλαγές γίνονται και επίσης μπορείτε να πάτε από σκηνή σε σκηνή με ένα πάτημα ποδοδιακόπτη (αλλιώς χρειάζονται δύο). Αλλά για όσους έχουν συνηθίσει στα πεταλάκια, το λεγόμενο «momentary mode» είναι αυτό που θα χρησιμοποιούν 99% των περιπτώσεων.

 

Ένα εξαιρετικό χαρακτηριστικό της Μ13, είναι ότι τα εφφέ μπορούν να συνδιαστούν σε οποιαδήποτε σειρά. Αυτό ήταν ένα από τα ισχυρά σημεία για μένα. Επιπλέον, ίσως μοναδικό χαρακτηριστικό της, είναι ότι μπορείς να συνδιάσεις οποιαδήποτε 4 ΙΔΙΟΥ ΤΥΠΟΥ εφφέ σε μια αλυσίδα. Θέλετε 4 διαφορετικά (ή ΙΔΙΑ) delays? Κανένα πρόβλημα. Μάλιστα ένα από τα «presets» είναι ακριβώς αυτό: 12 delays με διαφορετικές ρυθμίσεις, από τα οποία μπορείς να διαλέξεις μέχρι 4 κάθε φορά. Εννοείται ότι η πεταλιέρα μπορεί να τρέχει και ένα εφφέ μόνο, ή και κανένα.

 

Στην οποία περίπτωση μπορείτε να διαλέξετε αν θα έχετε true bypass ή όχι. Το TB είναι όντως... true, το σήμα πάει κατευθείαν από την είσοδο στην έξοδο. Ωστόσο υπάρχει ένα catch: δεν γίνεται να χρησιμοποιήσετε το effects loop της πεταλιέρας σε τέτοια περίπτωση (για ευνόητους φαντάζομαι λόγους). Επίσης, κάποια εφφέ όπως delays, δεν κάνουν trail off (δεν ακούγονται δηλαδή οι ουρές) σε περίπτωση που αλλάξετε από το ένα εφφέ στο άλλο. Τέλος, δεν δουλεύει ο Looper. Α ναι, η Μ13 έχει και έναν looper, 28sec, ο οποίος είναι απλούστατος στη χρήση, αρκετά παραμετροποιήσιμος και με καλό ήχο. Μάλιστα δίνει on the fly τη δυνατότητα να βάλετε τα εφφέ πριν ή μετά το looper.

 

(συνεχίζεται)

[The Genius Loci]

 

Θα έχει γίνει μέχρι τώρα κατανοητό ότι το μηχάνημα έχει τρομερό routing, κατά τη γνώμη μου το καλύτερο απ’όλες τις πεταλιέρες της αγοράς (και ένας ακόμα λόγος που το προτίμησα). Μπορείτε να έχετε όλα τα εφφέ «μπροστά» από τον ενισχυτή, ή όλα «πίσω» (μέσω του στερεοφωνικού effects loop) ή, ας πούμε, μόνο ένα εφφέ μπροστά και 3 πίσω, ή οποιοδήποτε συνδιασμό. Μιας και η Μ13 έχει φτιαχτεί ώστε να «κολλάει» σε οποιοδήποτε rig, μαζί με άλλα πετάλια πιθανώς, αυτό δίνει απίστευτη ευελιξία και δεν νομίζω να βρεθεί περίπτωση που κάποιος να μην καλυφθεί.

 

Για να ολοκληρώσουμε με τα χαρακτηριστικά, η Μ13 έχει βέβαια έναν tuner (πολύ απλό στη χρήση) και tap tempo, το οποίο αφορά ΟΛΑ τα εφφέ όπου έχει νόημα: delays, reverbs, modulations, filters.Το ίδιο ισχύει και για το (ή τα) expression πετάλια που θα συνδεθούν πάνω της. Ο χρήστης ορίζει το sweep για τις παραμέτρους κάθε εφφέ που θέλει να επηρεάζει το expression πετάλι, δίνοντας το πάνω και το κάτω όριο. 

 

Όλα αυτά είναι πολύ ωραία, αλλά πως ακούγονται τελικά? Δεσμεύομαι να ανεβάσω (μόλις βρω αρκετό χρόνο για να το ετοιμάσω) ένα κλιπ που θα ακούγονται πολλές και διάφορες επιλογές. Προς το παρόν σας παραπέμπω στα δεκάδες βιντεάκια και clips που έχουν κυκλοφορήσει στο internet. Μια καλή πηγή είναι αυτός εδώ ο τύπος:

 

http://www.youtube.com/user/dognmoon

 

επαγγελματίας παίκτης, κατά τα φαινόμενα, που έχει γράψει αρκετά ωραία βιντεάκια, με διάφορες καλές κιθάρες.

 

Στα δικά μου αυτιά, και με τις δικές μου κιθάρες, όλα ακούγονται από αρκετά καλά έως εξαιρετικά. Προφανώς τα delays/reverbs/modulations έχουν τα πρωτεία και ακούγονται πραγματικά σαν πολύ καλά stompboxes. Τα φίλτρα είναι εξεζητημένα έτσι κι’αλλιώς και θέμα γούστου αν σου αρέσει κάποιο. Για τα gain εφφέ είχα πολλές επιφυλάξεις. Έτσι κι’αλλιώς, μάλλον και σε live στο μέλλον θα κουβαλάω 1-2 έξτρα OD πετάλια, με πολύ ιδιαίτερο χαρακτήρα. Να πω όμως ότι ο ήχος σε πολλά απ’τα προσφερόμενα με εξέπληξε ευχάριστα. Θέλουν δυνατό tweaking για να αποδώσουν καλά, αλλά αυτό ισχύει ακόμα και σε αναλογικά πεταλάκια. Το σημαντικό είναι ότι όλα τα εφφέ, ακούγονται πολύ καλά και σε συνδιασμούς.

 

Άνθρωπος που θα πάρει την Μ13 και δεν θα καταφέρει να βγάλει καλό ήχο, νομίζω ότι θα πρέπει να επανεξετάσει την κατάσταση σοβαρά, γιατί σίγουρα δεν φταίει το μηχάνημα.... Και το γράφει αυτό κάποιος που σιχαίνεται στην κυριολεξία τον παραδοσιακό «προγραμματισμό» πολυεφφέ προκειμένου να πάρει, μετά από ώρες, έναν υποτυπωδώς αξιοπρεπή ήχο... Η Μ13 είναι όσο plug and play όσο μπορεί να γίνει. Επίσης δεν έχει καμμία ψηφιακή παραξενιά στην συμπεριφορά: τα βρώμικα καθαρίζουν με το volume ή την πένα. Νομίζω ότι η καλή συμπεριφορά οφείλεται στην απλότητα, ουσιαστικά, της σύλληψης και στο ότι δεν γίνεται προσπάθεια να αποδωθούν δυναμικά πράγματα με στατική αντίληψη (π.χ. cabinet/amp/mic simulations).

 

Κλείνοντας την παρουσίαση, από άποψης ποιότητας κατασκευής η πεταλιέρα φαίνεται στιβαρή (μεταλλική κατασκευή με «σοβαρό» βάρος). Το μόνο που φαίνεται λίγο «παιχνίδι» είναι τα ποτενσιόμετρα, που δεν δείχνουν όμως μέχρι τώρα σημάδια παραξενιών. Σίγουρα, οι (μεταλλικοί) ποδοδιακόπτες είναι πάνω στην πλακέτα (βάζω και στοίχημα) και τα jacks είναι πλαστικά.... όπως και σε ό,τιδήποτε άλλο κινέζικο κυκλοφορεί (και κυκλοφορούν σχεδόν ΜΟΝΟ κινέζικα). Αλλά και στα πεταλάκια της BOSS οι ποδοδιακόπτες ήταν ένα πλαστικό παπαράκι πάνω στην πλακέτα και έχω μερικά αθάνατα από τη δεκαετία του ’80. Αν δεν περάσω καναδυό χρόνια πάντως, τρέχοντας σε live με την Μ13, δεν μπορώ να πω για την αντοχή της στο χρόνο.

 

Η Line6 δείχνει διατεθημένη να την προωθήσει σοβαρά. Οι βελτιώσεις στο firmware είναι δεδομένες και, πέρα από bugs, θα «διορθώνουν» και πρακτικές παραμέτρους, ενώ θα προστίθενται και νέα εφφέ. Η δικιά μου έχει την έκδοση 1.04 ενώ η 1.05 βγαίνει από μέρα σε μέρα. Έχει κυκλοφορήσει επίσης η φήμη, ότι οι τύποι προτίθενται να πουλάνε «πακέτα» από πεταλάκια (σε software βεβαίως...) όπως κάνουν και για άλλα προϊόντα τους.

 

Προς το παρόν τα μοναδικά μου παράπονα είναι τα εξής:

 

• Θα έπρεπε να υπάρχει ένα global volume control. Τώρα υπάρχει μόνο ένα volume pedal εφφέ που όμως τρώει μια θέση εφφέ.
  
• Θα έπρεπε να μπορεί να βγαίνει εκτός όλο το signal chain με ένα πάτημα
  
• Σε 3-4 εφφέ, παρουσιάζεται λάθος συμπεριφορά στο volume (volume swell παρεμπιπτόντως, όχι drop). Δεν παρουσιάζεται σε όλες τις συνθήκες και είναι ήδη γνωστό ως πρόβλημα, θα λυθεί στην 1.05. 
  
• Το advanced manual είναι διαθέσιμο μόνο online. Εντάξει, είπαμε να γλυτώσουμε χρήματα παιδιά, αλλά βάλτε ένα Cdάκι μέσα στο κουτί. Σιγά το κόστος. Διάβασα τουλάχιστον ένα review, στο οποίο ο tester, επειδή δεν είχε διαβάσει το advanced manual, δεν ήξερε ότι μπορεί να ρυθμίσει με ακρίβεια το speed στα delays (υπάρχει ένα fine tuning mode, το οποίο όμως δεν περιγράφεται στο “Pilot’s Handbook” φυλλαδιάκι), και το παρουσίασε ως αδυναμία της πεταλιέρας.
   
  

 

Σαν συμπέρασμα: για μένα η M13 αντικατέστησε έναν σημαντικό αριθμό από εφφέ τα οποία πούλησα, και για αρκετά λιγώτερα χρήματα απ’αυτά που πήρα. Σαν bonus μου έδωσε τη δυνατότητα να έχω διαθέσιμα άλλα... 70 περίπου «πετάλια» για οποιοδήποτε πειραματισμό on the fly. Ο ήχος μου είναι τουλάχιστον το ίδιο καλός με πριν, χωρίς να έχω να ανησυχώ για καλώδια, τροφοδοσία, σειρά πεταλιών και για την υγεία της μέσης μου.

 

Επομένως, για την δική μου περίπτωση, η αποστολή εξετελέσθη. Αν κάποιος είναι παραδοσιακός «πεταλάκιας» που καλοβλέπει μια πεταλιέρα για να λύσει τέτοιου τύπου προβλήματα, καλά θα έκανε να δει πρώτη πρώτη την Μ13. Μάλλον δεν θα μπει καν στον κόπο να δει άλλο μοντέλο.

 

 

[blue]

πολυ ωραία παρουσίαση,ευχαριστούμε πολυ :)

 

Απορία : δλδ μπορουν να ειναι 4 εφφε ταυτοχρονα on ,αλλά η επιλογή γίνεται ανάμεσα σε 12?Τοτε ποιος ο λογος να υπαρχουν διαφορετικές "σκηνές"?Κοινώς (εξηγησε το σαν να μιλάς σε πεντάχρονο) ... εστω οτι εχω 4 εφε on.Πατάω switch να μπει 5ο και δεν "χωράει".Κλείνω ενα απο τα 4 αρχικά και μπορω να επιλέξω ενα απο τα υπολοιπα 8?

[The Genius Loci]

πολυ ωραία παρουσίαση,ευχαριστούμε πολυ :)

 

Απορία : δλδ μπορουν να ειναι 4 εφφε ταυτοχρονα on ,αλλά η επιλογή γίνεται ανάμεσα σε 12?Τοτε ποιος ο λογος να υπαρχουν διαφορετικές "σκηνές"?Κοινώς (εξηγησε το σαν να μιλάς σε πεντάχρονο) ... εστω οτι εχω 4 εφε on.Πατάω switch να μπει 5ο και δεν "χωράει".Κλείνω ενα απο τα 4 αρχικά και μπορω να επιλέξω ενα απο τα υπολοιπα 8?

 

Σωστά. Ταυτόχρονα μπορείς να έχεις μέχρι 4 εφφέ, στη σειρά που έχεις ορίσει. Παρεμπιπτόντως, το signal chain μπορεί να είναι από αριστερά προς τα δεξιά (όπως διαβάζουμε) ή ανάποδα, όπως έχουμε συνηθίσει από τα πεταλάκια.

 

Απ'αυτά τα 4 μπορείς να βγάλεις εκτός οποιοδήποτε (ξαναπατώντας το διακόπτη του) ή να επιλέξεις στη θέση του ένα άλλο που είναι στην ίδια "στήλη" με αυτό. Σαν στήλη, θεώρησε την νοητή κάθετο κάτω από κάθε display. Βλέπεις λοιπον ότι έχεις 3 "πεταλάκια" διαθέσιμα για κάθε bank, εκ'των οποίων είναι ενεργό ένα (ή κανένα) ενώ τα άλλα είναι "σε αναμονή".

 

Ιδού μια φωτό της πεταλιέρας για λόγους πληρότητας:

 

 

Και ένα βιντεάκι από το Guitar World με τον γνωστό μας φίλο Paul:

 

http://www.joost.com/298o8vt/t/Line-6-M13#id=298o8vt

 

 

[longshadow]

Εμφανισιακά μου θύμισε λίγο τα pedalboards* του pete cornish.

 

 

 

*το δεύτερο αν δεν κάνω λάθος φτιάχτηκε για λογαριασμό του David Gilmour.

 

Καλόπαιχτο φίλε TGL.  ;)

 

 

 

 

[elavd]

Πολύ καλή παρουσίαση TGL! Ευχαριστούμε!

[fatalv]

Καταπληκτικά όμορφα...!!

Ευχαριστούμε πολύ..

[The Genius Loci]

 

Παιδιά ευχαριστώ!

 

Φίλε Μακροΐσκιωτε, όντως νομίζω ότι, οπτικά τουλάχιστον, η έμπνευση ήρθε από τέτοιου είδους pedalboards.  ;)

 

Κάτι που λησμόνησα να αναφέρω είναι πως το μηχάνημα διαθέτει (ασφαλώς) midi control. Αυτό σημαίνει ότι, πρώτον, μπορεί κάποιος να το ελέγξει με έναν υφιστάμενο controller. Λίγο εκτός λογικής βέβαια, αλλά υπάρχει για όποιον θέλει. Και, δεύτερον και σημαντικότερο, μπορεί να στείλει εντολές σε midi συστήματα και ενισχυτές (για αλλαγές καναλιών βασικά ή on/off για reverb, effects loops κλπ).

 

Τα σχετικά με το midi περιγράφονται στο Advanced Manual, δυστυχώς όχι με μεγάλη λεπτομέρεια.

 

Επίσης επειδή η Line6 φαίνεται ότι πουλάει τις Μ13 σαν σουβλάκια σε γήπεδο εν'ώρα κυριακάτικου ντέρμπυ, κυκλοφόρησαν από ασφαλείς πηγές φήμες για το μέλλον αυτής της σειράς. Ο product manager λοιπόν της εταιρείας έδωσε hints ότι σκοπεύουν να επεκτείνουν τη σειρά, πιθανώς με rack mountable μονάδες, ή μικρότερες πεταλιέρες με ενσωματωμένο expr. pedal.  ;)

[lsega]

Εκεί που είπαμε να κάτσουμε στα αυγά μας με την BOSS GT-10 τώρα έρχεσαι να μας βάλεις φωτιά στα μπατζάκια μας......παίδες την πουλάω για να πάρω την Μ13.....Ποιο απλή μου φαίνεται....βαρέθηκα να συνδεύω τα ψιψινια με τα κοκοκοψαρα....για να βγάλω τζιτζίκια.

Και ο άλλος χώνει συνέχεια φωτό από τον θεό των pedal boards (Pete Cornish)

[thanasis b]

μια αφελης ερωτηση!.. στην αισθηση πως ειναι ? ειναι ψηφιακος ο ηχος πολυ? γτ ετσι μου ακουγεται σε μερικα βιντεο απο το λινκ που εχεις δωσει..