Tips & Tricks για Compressor

[AntonyPath]

Ξερει κανειs που θα βρουμε τιπς για το πως χρησιμοποιουμε τους κομπρεσορες

σε καθε οργανο ξεχωρηστα και στο μαστερ.

αν ξερεται καποιο ελληνικο βιβλιο ή καποιο λινκ

με ενδιαφερει η "dance" μουσικη κυριως

Thanx

[ex-OurDarkness]

ΟΚ, θα αναφέρω εγώ μία εφαρμογή για snares η οποία δεν χρησιμοποιείται και πάρα πολύ στη χορευτική μουσική. Κατ' αρχάς για να εκμεταλλευτούμε στο maximum ένα συμπιεστή θα πρέπει να γνωρίζουμε πως ακριβώς λειτουργεί, ποιές είναι οι επιπτώσεις κάθε ρύθμισης στο ηχητικό υλικό που διαθέτουμε και πότε τις χρησιμοποιούμε. Ένας ήχος snare έχει πάρα πολύ γρήγορο attack κατά τη διάρκεια του οποίου εμφανίζονται τα transients, τα οποία στην προκειμένη περίπτωση περιγράφουν το τι συμβαίνει στα πρώτα milliseconds του ήχου. Κατόπιν ο ήχος σβήνει σχετικά γρήγορα γιατί ακριβώς το ενεργειακό περιεχόμενο που κουβαλάνε οι ήχοι με υψηλές συχνότητες είναι μικρό. Ακριβώς το ανάποδο συμβαίνει με τους ακουστικούς ήχους χαμηλής συχνότητας: χρειάζονται περισσότερη ενέργεια απο μας για να ξεφύγουν από την κατάσταση ισορροπίας (ή αδράνειας) αλλά μόλις τεθούν σε ταλάντωση, αργούν περισσότερο να σβήσουν.

 

Για να διαπιστώσετε του λόγου το αληθές δεν έχετε παρά να μετρήσετε την ένταση ενός snare σε ένα DAW το οποίο διαθέτει peak meters αλλά και RMS. Θα δείτε ότι κατά την διάρκεια του tracking ή ακόμα και κατά την ίδια την ηχογράφηση, μπορεί ένα snare να peakάρει στα 0 dBFS αλλά ο δείκτης RMS μπορεί να είναι εώς και 20 dB (μπορεί και παραπάνω) πιο κάτω, δηλαδή να είναι στα ~ -20 dB. Αυτό το πείραμα μπορείτε να το κάνετε με όλα τα όργανα, και δείχνει (μεταξύ άλλων) την αρκετά εσφαλμένη αντίληψη που έχουμε όταν κάνουμε tracking, για το πότε έχουμε υπεροδήγηση σήματος, πότε είναι εντάξει τα levels μας, κ.λ.π. Ένας καλός ηχολήπτης κοιτάει πάντα και κατά κύριο λόγο τα RMS (δηλαδή την πραγματική ενέργεια ενός ήχου - track) γιατί αυτό εκλαμβάνει το ανθρώπινο αυτί ως την πραγματική ένταση του κομματιού. Στα peak meters απλά ρίχνει κλεφτές ματιές μόνο για να μην υπάρχει υπεροδήγηση σήματος, αφού τις περισσότερες φορές είναι τελείως παραπλανητικά.

 

Έχοντας πει αυτά, θα δείτε σε πολλούς συμπιεστές ότι το minimum attack κυμαίνεται στα 2 milliseconds. Στην ίδια χρονική διάρκεια όμως κυμαίνεται και το attack ενός snare! Εάν βάλουμε attack = 2 ms και release = 50 ms θα συμπιέσουμε το attack τμήμα του snare, το οποίο περιέχει τα transients, τα οποία με την σειρά τους περιέχουν ουσιαστικά όλη τη δύναμη και την ενέργεια του snare. Για αυτό και μερικές φορές θα ακούσετε σχόλια του στυλ "it sounds muffled", "it sucked the life out of them", "they sound squished" κ.λ.π. Το πρόβλημα αυτό μερικές φορές δεν είναι τόσο εμφανές γιατί απλά ο συμπιεστής δεν μπορεί να παρακολουθεί (ακόμη και στις ταχύτερες ρυθμίσεις) την εναλλαγή τόσου μεγάλου δυναμικού εύρους. Κάποιοι συμπιεστές έχουν μία ρύθμιση που ονομάζεται look-ahead, η οποία επιτρέπει στον συμπιεστή να προτρέχει κατά κάποιο τρόπο, με αποτέλεσμα να παρακολουθεί το σήμα καλύτερα.

 

Εάν πάλι ρυθμίσουμε το attack να είναι αργό τότε δεν έχει και πολύ νόημα γιατί ήδη έχουν ξεφύγει τα transients (δηλαδή εκείνο το τμήμα του σήματος που θέλουμε να περιορίσουμε) και στο υπόλοιπο μπορεί η πύλη του συμπιεστή να μην ανοίξει καν. Άρα τι κάνουμε;

 

Η απάντηση βρίσκεται σε μία τεχνική που ονομάζεται παράλληλη συμπίεση. Γενικά, οποτεδήποτε κάτι εμφανίζεται σαν παράλληλο στην μουσική, εννοούμε το αρχικό σήμα + το επεξεργασμένο ταυτόχρονα. Άρα στην προκειμένη περίπτωση, μπορούμε να συμπιέσουμε το σήμα όσο θέλουμε και κατόπιν να το βάλουμε να ακούγεται παράλληλα με το αρχικό. Ρυθμίζουμε την ισορροπία μεταξύ αρχικού και συμπιεσμένου σήματος όπως θέλουμε και έτσι έχουμε και το καθαρό attack που προέρχεται από το αρχικό σήμα αλλά και την δύναμη - μέγεθος που προέρχεται από το συμπιεσμένο. Και εάν τώρα ξαναγυρίσουμε στα peak και RMS meters θα δούμε ότι το RMS του συνολικού σήματος έχει αυξηθεί λόγω της συμπίεσης. Αυτός είναι ένας από τους τρόπους με τον οποίο τα snares έχουν και διαύγεια αλλά και όγκο. Η συγκεκριμένη τεχνική μπορεί βέβαια να χρησιμοποιηθεί και με άλλα όργανα, αλλά περισσότερο όταν θέλουμε να έχουμε κάτι και από τα δύο σήματα.

 

Αυτά.  :)

[haryy]

Πολύ σωστές και έγκυρες πληροφορίες! :)

 

Να προσθέσω και κάτι άλλο:

 

Eιδικά οι κομπρέσσορες πιστεύω ότι είναι από τα δυσκολότερα και πιο δυσνόητα εφέ που έχουν εφευρεθεί ποτέ στην τεχνολογία του ήχου.

Αγωνίζομαι να τους κατανοήσω εδώ και 10 χρόνια, και τώρα νομίζω ότι πάω να βγάλω άκρη.

 

Εκεί λοιπόν που έχω καταλήξει είναι πως πρέπει να τους χειρίζομαι όπως τα eq, δηλαδή να μην βλέπω καθόλου ρυθμίσεις και να πηγαίνω μόνο με το αυτί.

 

Αυτό είναι όμως το λιγότερο. Το πρόβλημα με την ρύθμισή τους είναι ότι πρέπει να γίνεται με "ξεκούραστα" αυτιά που δεν έχουν υποστεί τον μηχανισμό προστασίας του συστήματος ακοής μας, το οποίο είναι το φυσικό compression το οποίο συμβαίνει όταν κάνουμε ακρόαση σε πολλά dB.

 

Πόσες και πόσες φορές δεν έχω πει "τι γ@μ@το κομπρεσσάρισμα έκανα.." για να μουτζώνω τον εαυτό μου αργότερα όταν ξαναακούω αργότερα την σεξουαλική παρενόχληση που έχω κάνει στο κομμάτι. Και αυτό γιατί το ξεκούραστο αυτί, αναλύει πολύ καλύτερα τις δυναμικές.

 

Γιαυτό λοιπόν όταν επιχειρείτε να ρυθμίσετε κομπρέσσορα, κάντε το ξεκούραστοι για να μην ξανακάνετε πάλι δουλειά ωρών από την αρχή. ;)

 

Όσο για ρυθμίσεις πιστεύω ότι είναι δύσκολο να προτείνει κανείς. Πάντως ένας τρόπος από αυτούς που χρησιμοποιώ είναι και ο ακόλουθος:

1) Βάζουμε ratio στο 2-3:1

2) Κατεβάζουμε το Thresold μέχρι να μας δείξει ο μετρητής ηχομείωσης, περίπου 6-8 db ώστε το εφέ να είναι εμφανώς ακουστό εώς και υπερβολικό.

3) Ρυθμίζουμε το attack και το release έτσι ώστε να ακούγεται ο ήχος ότι δεν "αναπνέει" και τόσο πολύ (μπορεί όμως κάποιος να επιδιώκει αυτή την χαρακτηριστική "ανάσα" του κομπρεσσαρίσματος, το λεγόμενο pumping δηλαδή.)

4) Εδώ τώρα υπάρχουν 3 επιλογές για να ολοκληρωθεί η ρύθμιση: α) Ανεβάζουμε σιγά-σιγά το thresold μέχρι να δούμε ότι κομπρεσσάρεται ο ήχος μας χωρίς να ανασαίνει καθόλου πια αλλά και να συμβαίνει compression (μην δηλαδή το ανεβάσουμε τέρμα πάνω και δεν έχουμε καθόλου εφέ).   

    β) Μειώνουμε το ratio μέχρι πάλι να ακούσουμε ευχάριστα τον ήχο μας αλλά και να κομπρεσσάρει ακόμα βεβαίως (μην γυρίσουμε δηλ. το ratio πίσω στο 1:1 γιατί ακυρώνουμε ξανά το εφέ)

    γ) κάνουμε και τις 2 κινήσεις.

 

Ότι από τα 3 μας αρέσει περισσότερο, φυσικά το επιλέγουμε.

[AntonyPath]

Ετσι Ετσι !!!!!

Βοηθατε το νεο αιμα  :P

[bloody_sunday]

Aν συνεχιστεί με τόσο ωραία ποστς (δεν κάνω πλάκα) πάει γραμμή στα απαντημένα, αρκεί να μείνετε on topic.  ;)

[Gant]

Πολύ ενδιαφέρουσες και περιεκτικές απαντήσεις!!!  :)

 

Στο ποστ του ourdarkness όμως δεν κατάλαβα τί εννοεί "transients" ?

[ex-OurDarkness]

Από www.wikipedia.org:

 

In acoustics and audio, a transient is a short-duration signal that represents a non-harmonic attack phase of a musical sound or spoken word. It contains a high degree of non-periodic components and a higher magnitude of high frequencies than the harmonic content of that sound. Transients do not directly depend on the frequency of the tone they initiate.

 

Ουσιαστικά το transient είναι κάτι που έρχεται και φεύγει πάρα πολύ γρήγορα. Μία ταχύτατη και απότομη αλλαγή στην ένταση του ήχου, ακολουθούμενη από ταχύτατη μείωση. Καταχρηστικά μπορεί να είναι και μία ταχύτατη αύξηση ακολουθούμενη από σταθερή ένταση. Τα transients προφανώς είναι σημαντικά γιατί αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του attack ενός ήχου. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ότι αν με ένα editor κόψουμε μερικά ms από το attack τμήμα σαξόφωνου και κλαρίνου π.χ. και ακούσουμε τι απομένει υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην καταλάβουμε ποιό είναι ποιό. Φυσικά, το σαξόφωνο δεν έχει τόσο γρήγορο attack όσο ένα snare, αλλά καταλαβαίνετε το νόημα.

 

Αν τα meters στο DAW που έχουμε (και αναφέρομαι στα peak meters) δεν είναι ταχύτατα, υπάρχει περίπτωση να μην *πιάσουν* τα transients με αποτέλεσμα να υπάρχει παραμόρφωση. Στο DAW που χρησιμοποιώ, αν υπάρχουν πάνω από τρία (3) συνεχόμενα samples με ένταση μεγαλύτερη από 0 dBFS, ο μίκτης μου δείχνει overload. Αυτή η ρύθμιση, δηλαδή το πόσα samples πρέπει να μετρηθούν για να δοθεί overload, είναι παραμετροποιήσιμη αλλα νόμίζω ότι τα 3 samples είναι standard πλέον.

 

Τα transients γενικά είναι πονηρά. Μπορεί να υπάρχει κάλλιστα μία ηχογράφηση γεμάτη από transients και αυτό που θα κάναμε σε αυτή την περίπτωση θα ήταν να κατεβάσουμε τα levels, έτσι ώστε να μην προκαλούν overload, αλλά η ηχογράφηση κατά πάσα πιθανότητα θα είχε αρκετά μικρό επίπεδο έντασης. Δηλαδή πάλι ξαναερχόμαστε στα RMS και Peak levels. Φανταστείτε μία ηχογράφηση 5 λεπτών στην οποία υπάρχει ένα snare (0 dBFS) σε οποιοδήποτε σημείο του κομματιού, ας πούμε στα 00:05 sec, και όλο το υπόλοιπο είναι μία σιγανή φωνή στα -40 dB. Δεν υπάρχει κανένα overload, αλλά το κομμάτι είναι ασθενές ως προς την ένταση. Για αυτό έγραψα παραπάνω ότι ένα peak meter δεν λέει τίποτε πέραν του overload και το overload με την σειρά του, τις περισσότερες φορές, δεν έχει καμμία απολύτως σχέση με το πόσο δυνατό είναι ένα κομμάτι.

 

Το ερώτημα που προκύπτει σε αυτή την περίπτωση είναι το εξής: πόσο γρήγορα ή πόσο αργά πρέπει να μετριέται ένα track ως προς την RMS έντασή του έτσι ώστε να έχουμε την καλύτερη αναπάρασταση ως προς αυτή την ένταση; Αυτός ο χρόνος ονομάζεται χρόνος ολοκλήρωσης (integration time) και ποικίλει από όργανο σε όργανο. Το καλύτερο θα ήταν να έχουμε ξεχωριστά RMS meters σε κάθε κανάλι, έτσι ώστε να μπορούμε να ρυθμίσουμε και τον χρόνο ολοκλήρωσης σε κάθε κανάλι ξεχωριστά. Φυσικά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και ακόμη και σε πολύ ακριβές κονσόλες, πολλές φορές, δεν δίνεται αυτή η δυνατότητα. Στα DAW δίνεται μία ρύθμιση και αυτή είναι γενική, για αυτό και πολλές φορές είναι δύσκολο να έχουμε σωστά levels σε όλα τα κανάλια από την αρχή. Π.χ. στα φωνητικά μία πολύ καλή ρύθμιση είναι στα 450-500 ms. Οτιδήποτε παρακάτω παραείναι γρήγορο για να δώσει σωστά αποτελέσματα. Η ίδια ρύθμιση όμως σε drums (και ειδικά σε snare) είναι εσφαλμένη.

 

Ίσως να πείτε ότι ψειρίζω λίγο το θέμα, δηλ. ποιός ασχολείται τώρα να βρει χρόνους ολοκλήρωσης σε RMS levels ανά όργανο σε καμμιά 20αριά κανάλια; Μπορεί ανά πάσα χρονική στιγμή να φτιαχθεί, συμπιέζοντάς τα, αλλά αυτό για μένα είναι λύση του ποδαριού. H ηχογράφηση δεν είναι σε καμμία περίπτωση αυτό που λέει το manual "όσο πιο κοντά στα 0 dBFS αλλά χωρίς να τα ξεπερνάει". Δεν είναι πόσο δυνατά είναι τα levels αλλά πόσο βέλτιστα δυνατά και να μην ξεχνάτε ότι κάθε συμπιεστής, είτε είναι τα bundle που δίνει δωρεάν η Steinberg είτε ο Elysia Alpha, εισάγει θορύβο, από πολύ λίγο μέχρι αισθητά ενοχλητικό και αυτό εξαρτάται άμεσα από το crest ratio, δηλαδή τα dB διαφοράς μεταξύ συμπιεσμένου και μη συμπιεσμένου σήματος.

[Alex-is]

Πολυ καλο Post οντως, θα βοηθησει πολλους

[george4peris]

Είχα τη ίδια απορία κι ενώ σκεφτόμουν να ανοίξω νέο topic είδα έτοιμο αυτό το υπέροχο,θεόσταλτο topic που μου έλυσε αρκετές απορίες ....

Να εκφράσω όμως αλλη μία?

Όταν χρησιμοποιούμε compressor σε φωνή τον χρησιμοποιούμε από την αρχή της ηχογράφησης ή τον προσθέτουμε μετά στα insert effects του καναλιού?

Παίζει ρόλο? Και επιπλέον,ενδεικτικά πάντα, τι ρυθμίσεις ακολουθούμε για φωνή?

 

[ex-OurDarkness]

Είχα τη ίδια απορία κι ενώ σκεφτόμουν να ανοίξω νέο topic είδα έτοιμο αυτό το υπέροχο,θεόσταλτο topic που μου έλυσε αρκετές απορίες ....

Να εκφράσω όμως αλλη μία?

Όταν χρησιμοποιούμε compressor σε φωνή τον χρησιμοποιούμε από την αρχή της ηχογράφησης ή τον προσθέτουμε μετά στα insert effects του καναλιού?

Παίζει ρόλο? Και επιπλέον,ενδεικτικά πάντα, τι ρυθμίσεις ακολουθούμε για φωνή?

 

Εξαρτάται:

 

1. Αν κάνεις ηχοληψία σε ένα live, όπου δεν θα υπάρξει 2η φορά ηχογράφηση, η χρήση compressor/limiter είναι σχεδόν επεβεβλημένη. Θα μπορούσε κανείς να βάλει ένα limiter στα 0 dBFS, (ή και -3.0 dBFS) και να έχει το κεφάλι του σίγουρο ότι δεν πρόκειται να υπάρξει overload από τα φωνητικά. Να υπενθυμίσω, ότι αν ω μη γένοιτο, υπάρξει overload δεν διορθώνεται μετά.

 

2. Στο studio, όπου υπάρχει η σχετική άνεση, να κάνουμε πολλαπλές λήψεις καλό θα ήταν είτε να μην υπάρχει καθόλου compressor κατά την διάρκεια του tracking, είτε αν υπάρχει να είναι σε *ελαφρές* ρυθμίσεις (π.χ. 1,5:1 ή 2:1 ratio, attack περίπου 30-40 ms, release περίπου 100 ms). Και αυτό για να μην υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις στην ένταση. Φυσικά εξαρτάται και από τον τραγουδιστή: έχω διαπιστώσει ότι όσο περισσότερη αυτοπεποίθηση έχουν οι τραγουδιστές τόσο δυνατότερα προσπαθούν να τραγουδήσουν. Μερικοί από αυτούς μπορούν να ελέγξουν την φωνή τους, ενώ άλλοι όχι. Ένας από τους φυσικότερους τρόπους να ελεγχθεί η ένταση των φωνητικών σε δυνατά περάσματα, είναι απλά να μετακινηθεί ο τραγουδιστής λίγο μακρύτερα από το μικρόφωνο. Μπορεί και να το έχετε δει σε κάποια live. Το πόσο μακρυά βρίσκεται εμπειρικά.

 

3. Μπορεί για λόγους αισθητικούς να υπάρχει compressor με αρκετά δραστικές ρυθμίσεις και κατά την διάρκεια του tracking και κατά την ηχογράφηση. Εξάλλου αυτό γινόταν κατά κόρο σε tape recording, όπου εκ φύσεως υπάρχει συμπίεση λόγω των φυσικών χαρακτηριστικών της μαγνητοταινίας. Αυτό ισχύει για οποιοδήποτε όργανο, αλλά αν επιλεχθεί αυτή η μέθοδος και ειδικά με δραστικές ρυθμίσεις, πολύ δύσκολα αναιρείται μετά.

 

4. Ένας από τους πιο διάφανους τρόπους να γίνει συμπίεση σε οποιοδήποτε σήμα είναι με fader automation. Προφανώς αυτή η μέθοδος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά το tracking αλλά σε ένα ήδη ηχογραφημένο αρχείο. Το ανοίγουμε λοιπόν σε έναν editor, βρίσκουμε ποιά σημεία χρειάζονται διόρθωμα και κάνουμε το automation του fader για το αντίστοιχο κανάλι.

 

5. Ένας από τους ανθρώπους που εκτιμώ βαθύτατα στον χώρο της μουσικής, είναι ο George Massenburg, ο οποίος συμβουλεύει όχι punch-in σε φωνητικά. Το ίδιο θα έλεγα κι εγώ. Στο 99% των περιπτώσεων ακούγονται σαν collage και μάλιστα κακό collage. Μία φράση έχει κάποια δυναμική, έχει κάποια λογική συνέχεια. Αν κάνουμε κάποιο λάθος, είναι προτιμότερο να ξαναηχογραφήσουμε όλη την φράση παρά να προσπαθούμε να κάνουμε punch in σε διάφορα σημεία και μετά να διορθώνουμε εντάσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις καλό θα ήταν να κάνουμε rewind το κομμάτι αρκετά bars πιο πριν, επιλέγουμε να γίνεται loop από εκείνο το σημείο μέχρι και λίγο μετά την φράση και κάνουμε record-enable μόνο την φωνή. Με αυτόν τον τρόπο ο τραγουδιστής έχει μία λογική συνέχεια του κομματιού.