Προς το περιεχόμενο

  • Άρθρα

    Άρθρα Μουσικής Τεχνολογίας
    Όλες οι κατηγορίες
    • epikouris

      Κάπως Έτσι...

      By epikouris, in Παλιά Άρθρα,

      Εισαγωγή: Το παρακάτω κείμενο ήταν ένα απλό, εντελώς προσωπικό e-mail που έστειλα στους εγχώριους μπλουζίστες μουσικούς και λατρεμένους φίλους μου. Το έστειλα και στο Γιάννη τον Μεθενίτη που με παρότρυνε να το ανεβάσω σαν άρθρο στο ΝΟΙΖ πιστεύοντας ότι σε πολλά μέλη θα ξαναθυμίσει τα χαμένα χρόνια της αθωότητας. Έτσι λοιπόν το ρίχνω αυτούσιο, χωρίς αλλαγές και σε όλους εσάς.

      Αφιερωμένο σε όλους όσους πλησιάζουν τα 50 αλλά και στους νεότερους που επιθυμούν να μάθουν τα πεπραγμένα της προηγούμενης γενιάς.
       
                                                 ***********
      «Τώρα, μέσα που στο λιγοστό χρόνο που βρίσκω και σκαλίζω την ιστορία του μπλουζ μιας και αποφάσισα να γράψω ένα βιβλιαράκι επιχειρώντας να προσεγγίσω αυτή τη μουσική μέσα από τα μάτια του δικού μου ψυχισμού,  γυρνάω πίσω, πολύ πίσω στο χρόνο. Παρακολουθώ το φιλμ της μέχρι τώρα ζωής μου και νοσταλγώ τις εικόνες,  τα αρώματα της πρώτης φοράς, της φοράς που συνάντησα τα μπλουζ και τα άφησα να τρυπώσουν μέσα μου, να φωλιάσουν και να κατοικήσουν για πάντα μέσα στο καβούκι της ταπεινής μου ύπαρξης.

      Γυμνάσιο, ετών 14άρων. Το Ροκ πλημμύριζε τα πάντα, πάρτυ εφήβων σε κάθε γειτονιά, Pink Floyd, Deep Purple, The Who, The Doors και πολύ Rory Gallagher. Χορός με φανταστικές κιθάρες που σόλαραν αόρατες στα χέρια μας. Πιτσιρικάδες εκστασιασμένοι. Ορεξάτοι για επαναστάσεις που συνήθως κατέληγαν άδοξα, περιορισμένες σε μια σχολική αποχή γιατί κοβόταν το χαρτζιλίκι. Τσάρκες στην Αθήνα με το λεωφορείο που κατέληγε στη Μενάνδρου, τσάρκα στα δισκάδικα, ενίοτε και καμιά μπουρδελότσαρκα και όνειρα πολλά. Όνειρα και σχέδια για να κατακτήσουμε τον κόσμο, να τον κάνουμε δικό μας. Τα Σαββατοκύριακα μάζωξη πότε στο σπίτι του ενός και πότε του άλλου. Scorpions, Amon Dull, Ian Dury, Genesis, Procol Harum, Jethro Tull. Εποχή της κασέτας και του βινυλίου αλλά για τους προνομιούχους που είχαν στερεοφωνικά της προκοπής. Ρεφενές να αγοραστεί κάποιος δίσκος και μετά να γίνει κασέτες, πολλές κασέτες για να μοιραστεί στη παλιοπαρέα..............

      Λύκειο. Εποχή αποφάσεων για τη σχολή και το μελλοντικό επάγγελμα. Έτσι νωρίς γίνονται όλα σ' αυτή τη χώρα . Πολύ νωρίς αποφασίζει το πολιτειακό σύστημα να μας "ωριμάσει" και να μας εντάξει στο ζελέ του, στα όριά του, στη διατροφή του.

      Βαγγέλης Λ, συμμαθητής μου. Γνωριστήκαμε στην Α' Λυκείου. Ψηλός, αδύνατος μαυριδερός. Προνομιούχος. Είχε καλό στερεοφωνικό και αγόραζε πολλούς δίσκους. Δύο πράγματα ήξερε καλά. Τα δισκάδικα και τα μπουρδέλα. Αντρίζαμε και οι μπαμπάδες μας, είχαν έγνοια το πρώτο μας "βάπτισμα" στον έρωτα που αναπόφευκτα  λόγω της παρακμιακής μας παράδοσης όφειλε να είναι αγοραίος εκείνα τα χρόνια. Αυτό το σιχαινόμουν. Βόλτες και τσάρκες στα μέρη τα πονηρά πήγα αρκετές. Ποτέ δεν έκατσα, όμως. Φοβόμουν, ντρεπόμουν, με έπιανε κρύος ιδρώτας, κόμπλαρα, έχανα το κόσμο κάτω από τα πόδια μου.

      Κανένα πρόβλημα όμως. Το χαρτζιλίκι του μπαμπά που δινόταν γι' αυτό το σκοπό, δεν πήγαινε χαμένο. Αγόραζα δίσκους. Με το Βαγγέλη αρχηγό, πηγαίναμε λοιπόν όλοι μαζί παρέα στα μπουρδέλα, τους περίμενα υπομονετικά να ξεκα@@σουν και μετά ερχόταν η σειρά μου για επίσκεψη στα δισκάδικα. Tζίνα, Music Corner, Jazz Rock στο Μοναστηράκι, Philodisc αλλά και στους χύμα μεταχειρισμένους δίσκους που άπλωναν οι πονηροί τυπάδες στη Πλάκα και το Μοναστηράκι.

      Όταν το χαρτζιλίκι δεν έφτανε, έκρυβα τους δίσκους σε ράφια άλλης μουσικής και περίμενα να πάω να τους τσιμπήσω όταν ξαναμάζευα φράγκα. Το "στερεοφωνικό" μου ήταν της πλάκας. Με τη βοήθεια του φίλου μου του Τάκη, γιου του καφετζή της γειτονιάς μας, γνωρίστηκα με έναν τύπο που είχε αρκετά πάρε-δώσε με εμπόρους Αθίγγανους από την Αγία Βαρβάρα, το λημέρι τους, το γκέτο τους δηλαδή. Πήγα λοιπόν μια κυριακή μαζί με το φίλο μου και τον πελάτη του καφενείου που τους ήξερε, να αγοράσω το στερεοφωνικό μου. Είχα δει το "στερεοφωνικό" του Τάκη και το λιγουρεύτηκα γιατί είχε πολλά φωτάκια. Η μάρκα ήταν "TECSONIC" αλλά δεν έλεγε που κατασκευάστηκε. Το έφερα στο σπίτι με καμάρι έχοντας πληρώσει κάποιες χιλιάδες δραχμές. Σπουδαίο δώρα του πατέρα μου! Το πικάπι (ιδίας μάρκας) είχε βελόνα για όργωμα. Φοβούμενος ο μακαρίτης ο γέρος μου μη του καταστρέψω τη συλλογή του με τα Φλαμένκο, τα Ουγγρικά βιολιά και τους LOS INCAS, μου πήρε ένα πικάπ SILVER με κεφαλή PANASONIC.

      H αγορά των δίσκων ήταν ιεροτελεστία. Το εξώφυλλο, η μυρωδιά του χαρτιού, τα αυλάκια του δίσκου, τα καθαριστικά για το βινύλιο αλλά και τα χρατς χρουτς που πολλές φορές δεν έφευγαν ούτε με καθαρό οινόπνευμα, είναι κομμάτι από τις αναμνήσεις μου. Αγόραζα ανελλιπώς το ΠΟΠ & ΡΟΚ και διάβαζα τις κριτικές των δίσκων. Είχα σταμπάρει  ένα τύπο που έγραφε δισκοκριτικές και τον εμπιστευόμουν. Πητ Κωνσταντέας. Όταν έδινε "Α", ξαμολιόμουν να τσιμπήσω το δίσκο. Τις περισσότερες φορές πραγματικά άξιζε τον κόπο γιατί τα γούστα του Πητ φαίνεται πως ήταν παρόμοια με τα δικά μου.

      Β' Λυκείου.
      "Θα φύγεις μόλις τελειώσεις το λύκειο. Δεν θέλω να περάσεις εδώ. Θα πας  Αμερική." Οι κουβέντες του πατέρα μου. Εκτελωνιστής τότε, η δουλειά πήγαινε αρκετά καλά, πολλά παιδιά συναδέλφων του σπούδαζαν στις ΗΠΑ. Ήθελε λοιπόν να πάω και εγώ να σπουδάσω εκεί. Εγώ δεν ήθελα. Είχα τα φιλαράκια μου που αγοράζαμε δίσκους και μιλάγαμε για χαμένους πολιτισμούς τα βράδια, είχα τη Σοφούλα, τη συνομήλική μου γειτόνισσα που με ξεχαρμάνιαζε άνευ πλήρους διεισδύσεως, είχα και τη κάψα μου να σπουδάσω φιλοσοφία. Τη δουλειά είχα εγώ με τις πολιτικές επιστήμες και τα οικονομικά που μου τσαμπούναγε ο γέρος μου. Οι πιέσεις όμως ήταν πολλές. Αντιρρήσεις ο γέρος δε σήκωνε. Παραλίγο να σκάσει ένα τεράστιο τασάκι από αλάβαστρο στα πόδια μου όταν τόλμησα να τον απειλήσω πως αν δεν μου έπαιρνε κιθάρα και δεν με έγραφε σε ωδείο, θα έφευγα (και καλά) από το σπίτι!

      Έτσι λοιπόν, από τη Β' Λυκείου ξεκίνησα τα εντατικά Αγγλικά και προετοιμασία για TOEFL και SAT. Καθηγήτριά μου η Μαριαλένα Γκιαμίλη, όμορφη και γλυκιά. Ελληνοαμερικάνα γεννημένη στο Σικάγο. Σ' αυτή τα χρωστάω τη γνωριμία μου με τα μπλουζ που τόσο πολύ αγαπούσε..  Στις διάφορες κουβέντες που κάναμε, περιλαμβανόταν και η μουσική. Με αυτή κατάλαβα οτι το μπλουζ δεν είναι η αργή μουσική που ακούνε τα αγοράκια σε πάρτυ με τα φώτα χαμηλωμένα και με τα χέρια έτοιμα να χουφτώσουν τα κοριτσάκια με τα μίνι και τα σοσονάκια υπό τη θέα του VAT 69 και του Cinzano.

      Kαι ο πρώτος δίσκος; Μου είχε  φτιάξει μια λίστα με δίσκους να αγοράσω η καλή μου δασκάλα. Ο πρώτος ήταν αυτός που με έστειλε απευθείας στην αγκαλιά του μπλουζ. Michael Bloomfield, Nick Gravenites and Friends, Live at Bill Graham's Filmore West. Αρρώστησα! Δεν θυμάμαι πόσες φορές έπαιξα αυτό το δίσκο. Στο τέλος πλέον δεν ακουγόταν από τη πολύ χρήση. Ακολούθησαν και άλλοι Bloomfield και Paul  Butterfield δίσκοι . White Blues at its best........

      O Mike Bloomfield ήταν, είναι και θα είναι ο ήρωάς μου. Τον λάτρεψα και τον λατρεύω και ας έφυγε άδοξα, μέσα μου ζει.

      Αμερική
      Πρωτοετής φοιτητής στο Southern Illinois University (SIU). Υποχρεωτικό μάθημα μια περατζάδα από τη λογοτεχνία. Καθηγήτρια, η Susan Springel Martel. Kοντούλα, με δύο τεράστια μπλε μάτια, γαλλική μύτη και πολύ χαμόγελο. Αυτή με πήγε στα βαθιά. Στο νέγρικο μπλουζ. Με ταξίδεψε στους ήχους του Δέλτα και του Σικάγο. Αυτό ήταν. Είχα ήδη βαπτιστεί στα λασπονέρια (muddy waters). Μετά ήρθε μια άλλη κυρία που γνώριζε και αγαπούσε τα μπλουζ. Με γύρισε παντού, σε κόσμους αληθινούς που δεν θα κατάφερνα να γνωρίσω ποτέ μόνος μου. Μαζί βρεθήκαμε στο New Jersey αρκετά χρόνια μετά για μεταπτυχιακά και ζήσαμε συντροφεμένα για χρόνια. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία. Δική μου ιστορία με τέλος κακό που ενίοτε μεταμορφώνεται σε εφιάλτη και με ξεμοναχιάζει για να με γεμίσει χολή.

      Δεν πειράζει, προχωράμε.....

      Μελετάω με λεπτομέρεια την ιστορία των μπλουζ του Σικάγο. Συναρπαστική από κάθε άποψη. Συναρπαστική και η ιστορία του Michael Bloomfield που εγκατέλειψε τα καλούδια της τεράστιας εταιρίας του πατέρα του (αργότερα μετεξελίχθηκε στο γνωστό σε όλους μας κολοσσό BEATRICE FOODS) για να ακούσει και να παίξει τα μπλουζ του ζητώντας από τη νέγρα υπηρέτρια που είχαν στο σπίτι του να τον μπάσει στα καπηλειά του south side  για να δει τα  ιερά τέρατα του μπλουζ , τα δικά του τα ινδάλματα που τον είδαν, αναγνώρισαν το ταλέντο του και τον ανέβασαν στο πάλκο να παίξει μαζί τους. Έφυγε στα 30 κάτι του χρόνια!

      Τον παλιό μου φίλο και συμμαθητή, το Βαγγέλη Λ, τον πέτυχα τις προάλλες στο ΤΕΒΕ. Όταν έκανα Αγγλικά για να φύγω, αυτός δήλωνε πως έχει γνωστή κάποια ανιψιά ενός πρώην πρωθυπουργού (που είχε πρόβλημα στο να αρθρώνει το "ρ") και πως θα έφευγε για ΗΠΑ νωρίτερα από μένα. Τελικά, δεν έφυγε ποτέ. Έπιασε δουλειά σε ένα μαγαζί με μπαχαρικά στην Ευριπίδου, παντρεύτηκε την πολύ νεώτερή του κόρη του αφεντικού, έκανε μαζί της 2 παιδιά, πούλησε τους ΡΟΚ δίσκους του και το έριξε στα λαϊκά. Άτυχος! Η πολύ νεότερη γυναίκα του, γνώρισε κάποιον από το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του σχολείου των παιδιών της  και τον έτζασε. Τώρα κατοικεί μόνιμα στη Σαλαμίνα και κάνει μεροκάματα  οικοδομής.

      Όλα αυτά λοιπόν μου ξαναγύρισαν και είπα να τα ξεράσω στο χαρτί όχι για να τα αφορίσω αλλά για να νοσταλγήσω ξανά τα χρόνια της χαμένης αθωότητας.
      Α! Στέλνω και μια πολύ καλή βιογραφία του ήρωά μου, του Mike Bloomfield.»

      Kαλό βράδυ και καλή ανάγνωση!


      ΥΓ: Με τα λόγια του Mike:

      Hit Parader, February 1967 (feeling the music)
         "Guys like B.B. King and Muddy Waters who are speaking to the people-there are so many things in their music that just completely pass by the kids. Most kids listen to their music because it has a beat or because they know it's Muddy Waters and it means something cloudy and obscure to them. There's so much going on lyrically - an afficione will appreciate things that another cat will miss. I'm using that Spanish word because it's the only one. You have to live it, it's got to be part of you. To get emotional is the most important thing in all music. If you can't get emotions out of your audience, it doesn't mean a thing."

      Rolling Stone, April 1968  (sweet sound)
         "When I'm playing blues guitar real well, it's a lot like B.B. King. But I don't know, it's my own thing when there are major notes and sweet runs. You know I like sweet blues. The English cats play very hard funky blues. Like Aretha sings is how they play guitar. I play sweet blues. I can't explain it. I want to be singing. I want to be sweet."

      Down Beat, June 1969  (advice for young guitarists)
         "I would tell them to try to play as simply as possible, to reassess their musical knowledge to see how much of their music is just mechanized licks, just something they can play with their eyes closed, just involuntary hand usage, and to assess their music on that point-and then clear all that garbage away. Think, if you've got a lick, where can you use it, and break it down into just notes, leading one note into another, see the logic of music, and learn the value of a note. You should be hearing the music in your head, what you want to play, a definite musical pattern.Then play it the way you're hearing it."

      Guitar Player, August 1971  (more advice for young guitarists)
         "All you young guitar players, keep those hands moving and play as much as you can; but my God, if you don't play you must listen because listening to music is sometimes as important as playing. And just don't try to cop hot licks. Try to understand the whole field of music, the whole genre. And once you understand that, then you will see how everything relates to everything. One of my greatest fetishes is American music and how everything relates to it."

      --
      BURIED ALIVE IN THE BLUES
       
      Ημ/νία: 08:43 - 26/10/13
    • Spyros Delta
      Εισαγωγή: Με ρώταγαν ιδιωτικά κάποια παιδια για το σύστημα μου, πως περνάω κομμάτια (covers), τρόπο μελέτης κλπ στη κιθάρα (μπορεί ομως να φανεί χρήσιμο και για αλλα όργανα). Τα έγραψα στο Forum όπου γίνεται σχετική συζήτηση αλλά τα γράφω και εδώ, ενώ στο τελος φιλοσοφώ και λίγο περι της χρησιμότητας ή οχι, των covers. 1. Ακουω το κομματι πολλες φορες.
      (Το πρωτο πραγμα στην εκμαθηση της μουσικης ειναι να ακουμε μουσικη. Και ολων των ειδων τις μουσικες, οχι κολλημα σε ενα ειδος).

      2. Μετα το ξανακουω πολλες φορες πιο αργα ομως στο 90% της ταχυτητας (ισως και λιγο πιο αργα, αναλογα το κομματι).
      (Μονο αν μπει στο μυαλο μου, θα το εχω μετα και στα χερια, τα οποια το μονο που χρειαζονται ειναι εξασκηση -πολυ ή λιγη, αναλογα το επιπεδο του καθενος).
      Πρεπει να το τραγουδαω το κομματι, να ξερω απο εξω τη μελωδια.
      Χρησιμοποιω για αναπαραγωγη ηχου και μελετη το προγραμματακι subscribe που υπαρχει για ελευθερο downloading εδω : http://www.seventhstring.com/xscribe/download.html
      Μπορει να μειωνει την ταχυτητα του κομματιου, χωρις να αλλοιωνει σημαντικα τον ηχο και ετσι ειναι ευδιακριτος ακομα και σε πολυ αργη ταχυτητα.
      Επισης εχει τη δυνατοτητα αλλαγης τονου, ακομα και σε μορια, παλι με ελαχιστη πτωση ποιοτητας.

      3. Μετα καθομαι και προσπαθω να βγαλω την πρωτη φραση στο 90% περιπου (οχι πιο αργα), εστω slopy (με μουτζουρες λαθη κλπ στο αριστερο χερι) για να εχω αρχικα, σωστο το δεξι χερι, τα ρυθμικα δλδ και τα πανω κατω της πενας να ειναι σωστα.
      (αν το βαλω να το περασω απο τη αρχη πολυ αργα, θα πεσω στην παγιδα και θα το μαθω με οτι πενα βολευει και ετσι στην πραγματικη ταχυτητα δεν θα παιζεται συνηθως με τιποτα).

      4. Μετα κανω slowdown στο 80% και αρχιζει η δουλεια για το αριστερο χερι, ετσι ωστε να "καθαρισουν" οι νοτες.
      Αν δεν μπορω στο 80% παω και πιο αργα, αναλογα το κομματι.
      Βασικο: Το δεξι χερι πρεπει να ακολουθει τα patterns που ειχα και στο 90%

      5. Μετα ξεκιναω να ανεβαζω 3-4% καθε φορα, οταν πια σε καθε φραση, μετα απο οσες επαναληψεις χρειαστουν, εχει καθαρισει το παιξιμο και εχουν αποκτησει τα χερια muscle memory
      (Βασικα ολα ειναι θεμα παραγωγης απο τον οργανισμο μας της μυελινης, κατα την διαδικασια των επαναληψεων.
      Εδω κι ενα σχετικο, πολυ ενδιαφερον βιβλιο γα διαβασμα. The Talent Code.pdf)

      6. Μετα συνεχιζω μεχρι να παιζω τη φραση και πιο γρηγορα απο το original.

      7. Μετα παω στη επομενη φραση, ακολουθω τα ιδια.

      8. Μετα παιζω και τις δυο φρασεις σε πιο αργη ταχυτητα, προσεχωντας ιδιαιτερα το σημειο "ενωσης τους".
      Το οποιο σημειο αν χρειαστει, το απομονωνω και το μελεταω ξεχωριστα, με πολλες επαναληψεις απο αργα σε πιο γρηγορα κλπ.
      (Παντα προσεχω οταν κανω slowdown, το pattern στο δεξι χερι να ειναι ιδιο με της γρηγορης ταχυτητας)

      9. Επομενες δυο φρασεις τα ιδια. Και τις κολλαω στις δυο πρωτες που εχω ηδη περασει.

      κ.ο.κ.

      10. Μετα παιζω ολο το κομματι αρχικα στο 80-90% και μετα αυξηση της ταχυτητας οσο παει.
      (ή αν ειναι πολυ μεγαλο το κομματι, παιζω ενα μερος καθε φορα - A, B, C, bridge κλπ - και μετα τα ενωνω και το παιζω ολοκληρω)


      Παρομοιο τροπο ακολουθω οταν μελεταω κατι απο παρτιτουρα ή tab κλπ, με το μετρονομο.
      Αρχικα λιγο πιο αργα, για να τσεκαρω τα patterns του χεριου δεξιου χεριου, μετα slowdown για το αριστερο χερι και μετα σταδιακη αυξηση της ταχυτητας.
      Την ταχυτητα στο μετρονομο την φτανω μεχρι το 110%, ή οσο περισσοτερο μπορω, ετσι ωστε στο live το 100% να μου φαινεται "παιχνιδακι".
      (το μονο μειονεκτημα του transcribe software, ειναι οτι δυστυχως μονο μειωνει την ταχυτητα. Δεν μπορει και να την ανεβαζει)

      Ποτε στο live δεν μπορουμε να φτασουμε τις δυνατοτητες μας στο 100%, οπως οταν ειμαστε ανετοι στο σπιτακι μας, αραχτοι με το καφεδακι/ποτακια μας κλπ.
      Θα υπαρχουν πολλοι παραγοντες που θα μας φρεναρουν την αποδοση.
      Επισης ενας πολυ σημαντικο λογος για να εχουμε ενα κομματι για πλακα πριν το παιξουμε live, ειναι οτι πρεπει να το διασκεδαζουμε κι εμεις, οχι μονο το κοινο.
      Αν βγουμε να παιξουμε και εχουμε κολλημενα τα ματια πανω στην ταστιερα να μη μας φυγει καμια νοτα και καθηλωμενοι σαν κουτσουρα σε μια μερια, θα χασουμε το fun της υποθεσης και βασικα ... δεν θα βλεπουμε τα κοριτσακια απο κατω   
      Θα τελειωσει το Live, δεν θα εχουμε καταλαβει τιποτα και θα ειμαστε και πτωματα (εγκεφαλικα). Ετσι, ουτε μετα το Live, θα διασκεδασουμε.
       
      -----------------------------------------------

      Επισης θα ηθελα να επισημανω κατι για τα covers γενικα.
      Τα covers δεν ειναι πανακεια, αλλα ειναι ομως απαραιτητα για αναπτυξη τεχνικης.
      Απο εκει ξεκιναμε και φτανουμε στο σημειο να παιζουμε τα δικα μας (μεσα φυσικα κι απο τα θεωρητικα της μουσικης και γενικα ολα τα μαθηματα της μουσικης, ακομα και ιστορια κλπ, οχι μονο το practice).
      Και βασικα πρεπει  να ΑΚΟΥΜΕ πολυ, καλη μουσικη ολων των ειδων.
      Δεν πρεπει να μενουμε και να μελεταμε ενα ειδος και ιδιαιτερα να κολλαμε σε εναν ή ελαχιστους κιθαριστες.
      Θα γινουμε κοπια του.
      Οταν παιζουμε τα δικα μας (ειτε σε μια μπαντα, ειτε αυτονομα σαν σολιστες) θα εχουμε φυσικα το δικο μας στυλ και θα το υποστηριζουμε, αλλα η μελετη ειναι διαφορετικο πραγμα και πρεπει να απλωνεται παντου. Ποτε δεν ξερεις τι θα σου ερθει κι απο που, το οποιο θα σου ανοιξει νεους οριζοντες για τη δικια σου μουσικη.

      Με τα covers που ανεβαζω, ισως (μαλλον σιγουρα δλδ), εχω δημιουργησει την εντυπωση του coverά.
      Εξηγω οτι, με τα covers δεν στηνω ρεπερτοριο.
      Τα κομματια δεν τα θυμαμαι μετα απο μερικες μερες να τα ξαναπαιξω, και συνηθως δεν τα ξαναπαιζω.
      Αν καποια στιγμη μετα απο καιρο θελω να τα ξαναπαιξω, θα πρεπει να κατσω να τα ξανακοιταξω. Και τοτε, παντα ανακαλυπτω νεα πραγματα μεσα τους, που δεν ειχα προσεξει αρχικα, λογω του τοτε επιπεδου μου.
      Ολη η δουλεια λοιπον που χρειαζομαι ως μουσικος, εχει γινει κατα την μελετη τους.
      Τα "χωνευω", και μου χρησιμευουν αλλου στη μουσικη μου πορεια.
      Και αυτο ειναι πολυ βασικο, επειδη συμμετεχω και στη δισκογραφια ως (οχι ακριβως "session"), που τις περισσοτερες φορες του ζητουν οχι απλα να παιξει μερικες νοτες απο μια παρτιτουρα, αλλα να δημιουργησει κατι νεο ή γενικα να δωσει κατι δικο του ηχητικα και παιχτικα.
      Ολα αυτα που ακολουθω στην πορεια μου, ετσι και τα covers, μου εχουν χρησιμευσει πολυ, ως καλη "τροφη" για το μυαλο, για να παιζω χωρις να κοπιαρω. (αν και πολλες φορες εχουμε "παραγγελίες", τυπου "βαλε λιγο santana, ή edge, andy summers, nicklelback, pantera, muse, pearl jam, soundgarden, κλπ" και φυσικα, παλι ειναι χρησιμα τα covers)
      Βασικα χαιρομαι οταν ακουω καποιον να αναγνωριζει το παιξιμο μου, μεσα σε τυχαια κομματια.
      (καποια στιγμη,  Θεου - .. ή μαλλον χρηματος- θελοντος, πρεπει να "χρησιμοποιησω" τον εαυτο μου, και προς οφελος καθαρα δικο μου, σε δικο μου cd εννοω )

      Μη φοβαστε τα covers λοιπον, αρκει να ειστε ανοιχτομυαλοι και δεν κανετε covers συνεχως μονο ενος ειδους μουσικης ή ενος κιθαριστα.

      Σπυρος Δελτα
       
       
      Ημ/νία: 00:01 - 24/04/14
    • liga rosa
      Εισαγωγή: καταγραφή των λαϊκών δρόμων, και ανάλυση/επεξήγησή τους με βάση τα τετράχορδα και πεντάχορδα, στο πλαίσιο της μουσικής της ανατολικής μεσογείου και της μίξης με την δυτική αρμονία. Πρόλογος

      Καιρό τώρα ήθελα να συγκεντρώσω και να ανεβάσω μια οργανωμένη αλλά και συμπυκνωμένη σύνοψη των δρόμων. Τελευταία φορά είχα ανεβάσει μια σύνοψη για τις συγχορδίες, το μακρινό ... 2010! Από τότε μεσολάβησαν σπουδές και μελέτη, οπότε θα ήθελα να κάνω ένα update.
      Καταγεγραμμένη ερμηνεία με βάση τα μακάμια ή την βυζαντινή θεωρία έχει γίνει πλήρως και επιτυχημένα (ο Μαυροειδής, ο Τσιαμούλης, ο Βούλγαρης). Θεωρώ ιδανικό αν όχι απαραίτητο να τους μελετήσει όποιος παίζει ρεμπέτικο, για να κατανοήσει πλήρως τους δρόμους. Παράλληλα απαιτείται (τουλάχιστον) στοιχειώδης γνώση της δυτικής θεωρίας και αρμονίας, καθώς και η ικανότητα να αντιληφθεί κανείς τον τρόπο με τον οποίο αναμιγνύονται.
      Εδώ απλώς θα προσπαθήσω να τους εντάξω στο σύστημα της ανατολικής μεσογείου, μιλώντας όμως αποκλειστικά για συγκερασμένα όργανα, κρατώντας (και ομαδοποιώντας) τα ήδη χρησιμοποιούμενα ονόματα - θα προσπαθήσω να μην εισάγω όρους που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ από μπουζουξήδες (παρ’όλα αυτά θα γίνουν αναφορές στα μακάμια όπου χρειάζεται). Επίσης ο κάθε δρόμος ακολουθεί την δική του πορεία, διαφορετική από το μακάμι από το οποίο προέρχεται και ονομάστηκε, σε μια ιδιοφυή μίξη με την δυτική αρμονία.

      Η κλίμακα

      Κατ’αρχήν ας δούμε την κλίμακα πάνω στην οποία κινούμαστε: η ντο μείζονα -αλλά στη φυσική της μορφή, με ελαφρώς χαμηλωμένες τη μι και τη σι. Είναι λιγότερο από 1/4 του τόνου, αλλά αρκετό για να «μαλακώσει» η νότα και να προσεγγίζεται ως κινητός φθόγγος. Δηλαδή, αναλόγως τη μελωδία και τον δρόμο, να παίζουμε είτε μι είτε μι ύφεση (το ίδιο και το σι).
      Έχοντας λοιπόν την κλίμακα, μπορούμε να εξερευνήσουμε τους τρόπους που προκύπτουν από αυτήν. Δηλαδή διαφορετικά μελωδικά κέντρα, όμως με το ίδιο υλικό (οπλισμό) και τα ίδια όρια και δεσπόζοντες φθόγγους. Αναλόγως την βαθμίδα-βάση, καθορίζεται και η μελωδική πορεία. Μια χαμηλή βάση (ντο, ρε, μι) θα δώσει ανοδική πορεία (καναρίνι μου γλυκό), μια ψηλή βάση (ντο ψηλό) θα δώσει καθοδική πορεία (η μόνη μου παρηγοριά) ενώ μια μεσαία βάση (φα, σολ, λα) θα δώσει μια πρώτη φράση μέχρι το πάνω ντο, μετά κάθοδο προς το κάτω ντο, και τέλος επιστροφή στη βάση (ένα καράβι από τη χιο).

      5/4/3χορδα

      Αλλά ας ξεκινήσουμε από τα πεντάχορδα, δηλαδή μια έκταση 5ης καθαρής. Αυτή βρίσκεται στα 2/3 της ελεύθερης χορδής, και είναι η δεύτερη αρμονική (η πρώτη διακριτή νότα, μετά την οκτάβα). Γι’αυτό αποτελεί ένα διάστημα που ακούγεται πλήρες και ουδέτερο στο αυτί. Οι δεσπόζοντες φθόγγοι είναι η βάση και η κορυφή του, σημαντική όμως είναι και η 3η βαθμίδα του. Η μελωδία ξεκινάει σε μια από αυτές τις νότες, και κατά κανόνα καταλήγει στην βάση.
      Εξίσου θεμελιώδη είναι και τα τετράχορδα, και μάλιστα είναι αρχαιότερα από τα 5χορδα (τα οποία θεωρούνται ως 4χορδα με προσθήκη ενός τόνου).
      Οπότε έχουμε την κλίμακα που είναι ο καμβάς μας, τους τρόπους που προκύπτουν από διαφορετικές βάσεις, και τα 3/4/5χορδα που είναι τα δομικά υλικά τα οποία θα συνδυάσουμε για να φτιάξουμε μακάμια ή δρόμους. Τα μακάμια αναφέρονται σε πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (φθόγγοι, 3/4/5χορδα, μελωδική πορεία, συμπεριφορά) ενώ οι δρόμοι είναι μια απλοποιημένη και ομαδοποιημένη μορφή τους με στοιχεία δυτικής αρμονίας.
      Έχει μεγάλη σημασία η φυσική βάση από την οποία προέρχεται κάθε στοιχείο, και η διαδικασία δημιουργίας κάθε δρόμου βήμα-βήμα, με την αντίστοιχη ομαδοποίηση που προκύπτει.

      5χ Ραστ

      Ξεκινώντας από το ντο, η πέμπτη βρίσκεται στο σολ. Αυτό λοιπόν είναι το 5χορδο ραστ: ντο-ρε-μι-φα-σολ (Τ-Τ-Η-Τ). Παρατηρούμε ότι θέση 3ης βαθμίδας έχει ο κινητός φθόγγος μι, στην πράξη όμως συνήθως βρίσκεται ψηλά (συγκερασμένο μι).

      4χ Ουσάκ

      Αν τώρα πάρουμε σαν βάση το ρε, σχηματίζεται ένα τετράχορδο ρε-σολ, με προσαγωγέα τόνο (ντο-ρε). Αυτό είναι το 4χορδο ουσάκ, και μάλιστα το μι κινείται μεταξύ μι και μι ύφεση αναλόγως την μελωδία. Δηλαδή όταν η μελωδία ανεβαίνει παίζουμε μι φυσικό, ενώ όταν κατεβαίνει παίζουμε μι ύφεση. Να σημειώσουμε ότι αυτό που συνήθως εννοείται ουσάκ στο μπουζούκι (σταθερό μι ύφεση) ονομάζεται κιουρντί. Μπορεί κάποια μελωδία να έχει σταθερά μι ψηλό, παρόλα αυτά η συμπεριφορά της να είναι ουσάκ και όχι διατονικό (φυσικό) μινόρε, με την δυτική έννοια.
      Οπότε το ουσάκ είναι 4χορδο με βάση το ρε και κορυφή το σολ, προσαγωγέα τόνο και κινητή δεύτερη βαθμίδα (Τ-Η-Τ ή Η-Τ-Τ). η μελωδία μπαίνει από ρε ή σολ και καταλήγει στο ρε. Συνδυάζεται με το 5χορδο ραστ, εξάλλου το ντο χρειάζεται να ακουστεί ώστε να συμπληρωθεί έκταση 5ης.

      3χ Σεγκιάχ

      Αν πάρουμε ως βάση το μι, σχηματίζεται το 3χορδο σεγκιάχ: μι-φα-σολ (γνωστό ως χουζάμ στο μπουζούκι, αλλά αυτό είναι άλλος δρόμος στην πραγματικότητα). Εδώ το μι είναι ψηλό, και μαζί με το σολ έλκουν έντονα τους υποκείμενους φθόγγους. Δηλαδή το μι έλκει το ρε (παίζουμε ρε#) και το σολ το φα (φα#). Η μελωδία κινείται γύρω από το μι και το σολ, επίσης υπάρχει έντονη αναφορά στο ντο. Η κατάληξη κανονικά γίνεται στο μι, αλλά από πολύ νωρίς είχε επικρατήσει η κατάληξη στο ντο (και η συγχορδία C για συνοδεία). Συνδυάζεται κι αυτό με το 5χ ραστ.

      Δρόμοι

      Έτσι συμπληρώσαμε το πρώτο κομμάτι, από ντο μέχρι σολ: 5χ ντο ραστ - 4χ ρε ουσάκ - 3χ μι σεγκιάχ. Παρατηρούμε ότι από το σολ και μετά, βάσει των διαστημάτων της φυσικής μείζονας κλίμακας, επαναλαμβάνεται η ίδια διάταξη: σολ ραστ – λα ουσάκ – σι σεγκιάχ. Όμως το βασικό 5χορδο είναι στην πρώτη ομάδα, και μετά διπλασιάζεται έτσι ώστε να σχηματιστεί οκτάβα. το μι είναι συνήθως στην ψηλή θέση (μι αναίρεση) ενώ το σι χαμηλωμένο (σι ύφεση). ας τα δούμε αναλυτικά φτιάχνοντας τους δρόμους.

      Δρόμος ραστ

      Έχει 5χ ντο ραστ (ντο-ρε-μι-φα-σολ, προσαγωγέας ημιτόνιο) και συνημμένο 4χ σολ ραστ (σολ-λα-σι-ντο). Το μι είναι σχετικά σταθερό στην ψηλή θέση, αντίθετα το σι διατηρείται ευμετάβλητο (όταν η μελωδία κατεβαίνει, γίνεται σι ύφεση). Επίσης παρατηρείται έλξη φα# προς το σολ. Συμπεριλαμβάνονται κλάδοι (μακάμ) όπου η μελωδία μπαίνει από σολ ή με καθοδική πορεία από ψηλό ντο (αλατσατιανή). Επίσης πιθανόν να σχηματιστούν 4χ/5χ ραστ πάνω ή κάτω από την κύρια οκτάβα (ώρες με θρέφει ο λουλάς).
      Συγχορδίες: C, και πιθανόν G.
      Παραδείγματα: ραστ του τεκέ (χαλκιάς), γκαμηλιέρικο (μπάτης), καναρίνι μου γλυκό, συννεφιασμένη Κυριακή,

      Δρόμος ουσάκ

      Έχει 4χορδο ρε ουσάκ (ρε-μι/b-φα-σολ) με προσαγωγέα τόνο (και πιθανό κλείσιμο σι-ντο-ρε), και διαζευγμένο 4χ λα ουσάκ (λα-σι/b-ντο-ρε). Επίσης περιέχει 5χ ντο ραστ και 5χ σολ μινόρε (με προσαγωγέα τόνο, χωρίς έλξη φα# -εξαίρεση «μήλο μου και μανταρίνι»). Σε αυτόν τον δρόμο θα συμπεριλάβουμε και άλλες διατάξεις (μακάμ), όπως 5χ ρε ουσάκ + 4χ λα ουσάκ (σφουγγαράδες, τούτοι οι μπάτσοι), 4χ ρε ουσάκ + 5χ σολ μινόρε (ψαράδες), με 4χ ουσάκ+ 5χ ραστ (βάλε με στην αγκαλιά σου), καθώς και 4χ ρε ουσάκ που κινείται στα όρια της κλίμακας, από το κάτω μέχρι το πάνω ντο (διάταξη Τ+4χ+4χ).
      Το σι συνήθως παίζεται χαμηλό (σι ύφεση), μόνο όταν η μελωδία κινείται γύρω από το ψηλό ρε παίζεται σι αναίρεση (συγκερασμένο). Επίσης παρατηρούμε ότι το ουσάκ μπορεί να γίνει και 5χορδο (ρε-λα) οπότε δεν είναι απαραίτητο να παιχτεί ο προσαγωγέας αφού μελωδικά έχει ήδη συμπληρωθεί 5η (δυο μάγκες μες τη φυλακή).
      Συγχορδίες: Dm, C/Cm, και πιθανόν Gm.
      Παραδείγματα: γυφτοπούλα (μπάτης), θα σπάσω κούπες, εγώ μάγκας φαινόμουνα, εργάτης (τούντας), φοβούμαι μη σε χάσω (πώς θα περάσει η βραδιά), μαζί μου δεν ταιριάζεις.

      Δρόμος σεγκιάχ

      Έχει 3χ σεγκιάχ (μι-φα-σολ) με αναφορά στο ντο και συνήθη κατάληξη σ’αυτό αντί για το μι. Συνδυάζεται με 4χ σολ ραστ, όπου το σι είναι χαμηλωμένο (σι ύφεση) λόγω έλξης από τον δεσπόζοντα φθόγγο σολ. Εφαρμόζονται οι έλξεις ρε# και φα#. Σε ορισμένα κομμάτια η μελωδία περνάει σε 3χ σι σεγκιάχ: χαβάς του ντουζενιού «αραμπιέν»: θα’ρθω νύχτα τοίχο-τοίχο (γενίτσαρης), στρίβε λόγια, ψαράς (μουφλουζέλης).
      Συγχορδίες: C, G αν περάσει σε σι σεγκιάχ.
      Παραδείγματα: λαχανάδες, αλανιάρης, η μόνη μου παρηγοριά

      Αλλοιώσεις

      Τώρα με δεδομένα τα προηγούμενα, ας αρχίσουμε να πειράζουμε την κλίμακα. Πρώτη αλλοίωση είναι το φα#, σε συνδυασμό με σταθερά χαμηλό μι (μι ύφεση). Έτσι σχηματίζονται το 5χορδο ντο νικρίζ και το 4χορδο ρε χιτζάζ. Αυτά αντικαθιστούν το ραστ και το ουσάκ αντίστοιχα. Κατ’αρχήν η υπόλοιπη κλίμακα (το πάνω μέρος του δρόμου) παραμένει ίδια, και έτσι έχουμε τους βασικούς δρόμους.

      Δρόμος Νικρίζ

      Έχει 5χ ντο νικρίζ (ντο-ρε-μιb-φα#-σολ, προσαγωγέας ημιτόνιο) και συνημμένο 4χ σολ ραστ, κατά κανόνα με σιb. Πιθανόν να περάσει σε 4χ ρε χιτζάζ, σπάνια στα ρεμπέτικα αλλά συχνά στα ηπειρώτικα ή βαλκανικής προέλευσης κομμάτια (συρτό πολίτικο-σκαρβέλης). Επίσης σε κάποια κομμάτια επαναλαμβάνεται κάποιο μοτίβο από σολ νικρίζ (διάταξη 5χ+5χ) –«εγώ θέλω πριγκηπέσσα».
      Συγχορδίες: Cm, Cdim (εκφράζει την 4η αυξημένη, φα#), πιθανόν G στο κλείσιμο.
      Παραδείγματα: θερμαστής, έμαθα πως είσαι μάγκας, θα χαθώ μικρή μου

      Δρόμος Νιαβέντ (ως μακάμ νεβεσέρ)

      Έχει 5χ ντο νικρίζ (προσαγωγέας ημιτόνιο) και 4χ σολ χιτζάζ. Όπως θα δούμε αργότερα, συνδυάζεται με την αρμονική μινόρε.
      Συγχορδίες: Cm, πιθανόν G στο κλείσιμο.
      Παραδείγματα: μάγκες μου συμμορφωθείτε, στην πλάκα που επήγαινα, νέα μερακλού (δρόμος νικρίζ στο ρεφραίν), ραντεβού σαν περιμένω

      Δρόμος Χιτζάζ

      Έχει 4χ ρε χιτζάζ (ρε-μιb-φα#-σολ) με προσαγωγέα τόνο (και πιθανό κλείσιμο σι-ντο-ρε) και 5χ σολ ραστ με σιb (συμπεριφέρεται ως 5χ σολ μινόρε). Συνδυάζεται με 5χ ντο νικρίζ. Συναντάμε και μια μορφή με 5χ σολ ραστ όταν το σι επιστρέφει στην ψηλή θέση (τα λερωμένα τ’άπλυτα, καρδιά παραπονιάρα). Πολύ συνηθισμένη η διάταξη με 5χ ρε χιτζάζ και 5χ σολ μινόρε(μπουζούκι μου διπλόχορδο). Επίσης μπορεί να εμφανίσει προσαγωγέα ημιτόνιο (ο ζωντανός ο χωρισμός). Πολλά τραγούδια δεν ξεπερνάνε τα όρια της κλίμακας, ντο χαμηλό-ντο ψηλό (μανώλης χασικλής)
      Συγχορδίες: D, Gm (G), Cm.
      Παραδείγματα: μάγκικο, μες τον τεκέ της μαριγώς, ντυμένη σαν αρχόντισσα, άνοιξε-άνοιξε, πεντάμορφη.

      Γενικά το νικρίζ/χιτζάζ συμπεριφέρεται όπως και το ραστ/ουσάκ. Επίσης λόγω της κοινής βάσης το ραστ συχνά εμφανίζει 5χ νικρίζ, ειδικά στην κατάληξη (χαρικλάκι, γιοβάν τσαούς).
      Θα εξετάσουμε χωριστά το νιαβέντ (5χ ντο νικρίζ + 4χ σολ χιτζάζ), καθώς και τον δρόμο χιτζασκιάρ/πειραιώτικο (5χ ντο χιτζάζ-4χ σολ χιτζάζ) αν και ως δρόμος εύκολα συνδυάζεται/συγχέεται με το χιτζάζ.
      Οπότε ας εξετάσουμε τους δρόμους που προκύπτουν από το σολ χιτζάζ (αλλοίωση λαb και σταθερό ψηλό σι) –στην ουσία αυτό είναι το μαλακό χιτζάζ (αραμπάν) αλλά εδώ μιλάμε αποκλειστικά για συγκερασμένα όργανα. Ξεκινάμε από αυτό το 4/5χορδο (και το 5χ φα νικρίζ που το συνοδεύει) και αναλόγως την καταληκτική νότα δημιουργούνται συγκεκριμένοι δρόμοι.

      Δρόμος Χουζάμ

      Η μελωδία κατεβαίνει μέχρι το μι, οπότε εκτός από το 4χορδο σολ χιτζάζ και το 5χ φα νικρίζ, έχουμε και 3χ μι σεγκιάχ. Η μελωδία ξεκινάει από το χιτζάζ (νότα σολ ή ρε) και καταλήγει στο μι (ή στο ντο) με συμπεριφορά σεγκιάχ , ραστ (φτώχεια κατηραμένη), ακόμα και χιτζάζ (πώς πέρασαν τα χρόνια). Πάνω από την οκτάβα, αν η μελωδία δεν ξεπεράσει το μι, αυτό ίσως είναι χαμηλωμένο (μιb).
      Συγχορδίες: C, Fm, G.
      Παραδείγματα: καραντουζένι (μάρκος), μπήκε ο χειμώνας, ντερβίσαινα (εισ. σεγκιάχ),

      Δρόμος Καρτσιγάρ

      Η μελωδία κατεβαίνει μέχρι το ρε, οπότε έχουμε 5χ σολ χιτζάζ, 5χ φα νικρίζ και επιπλέον 4χ ρε ουσάκ και 5χ ντο ραστ.
      Συγχορδίες: G, Fm, Dm, C
      Παραδείγματα: κοντραμπατζήδες, ωραία θεσσαλονικιά (γενίτσαρης),

      Δρόμος Χιτζασκιάρ

      Το βασικό 4χορδο παραμένει το σολ χιτζάζ, αλλά η μελωδία ξεκινάει από το ψηλό ντο και σχηματίζει ντο χιτζάζ, και φτάνει μέχρι το χαμηλό ντο, οπότε σχηματίζεται και εκεί ντο χιτζάζ. Εμφανίζει έντονη έλξη φα# προς σολ, και όταν αυτή σταθεροποιείται ακόμα και στην φράση μι-φα#-σολ τότε έχουμε τον δρόμο πειραιώτικο (μεμέτης, ένας μάγκας στον τεκέ μου, ξέμαγκας). Στην καταληκτική φράση όμως, το φα επιστρέφει με αναίρεση.
      Επίσης κάποιες φορές το σολ χιτζάζ γίνεται 5χορδο και εκτείνεται μέχρι το ρε, οπότε πιθανό μπαίνει και ακκόρντο G (η γάτα, εισαγωγή χρόνια στον περαία)
      Συγχορδίες: C, Fm, Βbm
      Παραδείγματα: κατάδικος (τσαούς), ματσάκια πεντοχίλιαρα, βασίλισσα (δούσας), παραπονιάρικο (με φράση σε πειραιώτικο).

      Ματζόρε-μινόρε

      Ας δούμε λίγο και τις δυτικές κλίμακες, από την πλευρά των δρόμων. Αντί για βάση ντο ματζόρε – λα μινόρε, παίρνουμε ως συνήθως μι ψηλό και σι χαμηλό (μι-σιb) οπότε έχουμε ρε μινόρε και φα ματζόρε. Παρατηρούμε τον προσαγωγέα τόνου στο φυσικό μινόρε, αλλά και την έκταση του φα ματζόρε από ντο χαμηλό εως ντο ψηλό.
      Ορίζουμε το πεντάχορδο ρε μινόρε (αντιστοιχία με μπουσελίκ) ρε-μι-φα-σολ-λα (Τ-Η-Τ-Τ), όμως με εν δυνάμει προσαγωγέα ημιτόνιο αντί για τόνο. Συνήθως το συναντάμε με βάση το σολ, όπως είδαμε στους μέχρι τώρα δρόμους. Επίσης το πεντάχορδο φα ματζόρε (αντιστοιχία με τσαργκιάχ) φα-σολ-λα-σib-ντο, επίσης εμφανίζεται και στο σιb (σιb-ντο-ρε-μιb-φα).
      η ομοιότητα αυτή με το συγκερασμένο ουσάκ (μινόρε) και το συγκερασμένο ραστ (ματζόρε), επιτρέπει την αντικατάσταση του ενός από το άλλο. Δηλαδή το δίπολο ρε μινόρε και φα ματζόρε μπορεί να μετατραπεί σε ρε μινόρε και φα ραστ (ή ακόμα και νικρίζ) (ραστ: χασάπης, νικρίζ: βλ. παρακάτω) ή λα σεγκιάχ (μη μου ξαναφύγεις πια). Επίσης το φα μπορεί να πάρει ισχυρή θέση ως τρίτη βαθμιδα σε 5χ ουσάκ και να έχουμε συνδυασμό ρε ουσάκ με φα ματζόρε, ή ακόμα και φα χιτζάζ:

      Δρόμος Σαμπάχ

      Αυτό ακριβώς είναι ο δρόμος σαμπάχ (συγκερασμένο), 5χ φα χιτζάζ με 4χ ρε ουσάκ + 5χ ντο ραστ. Το φα χιτζάζ είναι δυνατόν να αναπτυχθεί αυτόνομα ως δρόμος φα χιτζασκιάρ (αϊβαλιώτικο). Το μι έλκεται από το φα και είναι συνήθως ψηλό, στην κατάληξη όμως μπορεί να χαμηλώσει σε μιb για να πάει στο ρε (φυλακές του ωρωπού). Υπάρχει και μια συμπεριφορά του σαμπάχ που ξεκινάει από το ψηλό ρε και κατεβαίνει διατονικά (ρε-ντο-σιb-λα) και κατεβαίνει με σαμπάχ (λα-σολb-φα-μι/b-ρε) –ήσουνα ξυπόλητη.
      Συγχορδίες: Dm, F, C/Cm
      Παραδείγματα: ψεύτισε πλέον ο ντουνιάς, ντόκτορ, στην υπόγα, συνάχης

      Φα νικρίζ

      Συγχέεται/συνδυάζεται συχνά με το μακάμ καρτσιγάρ, και ως δρόμος δεν διαχωρίζεται. Η διαφορά είναι πως δεν σχηματίζεται σολ χιτζάζ, και συνήθως το φα νικρίζ εμφανίζεται σε κάποια συγκεκριμένη φράση ενός ουσάκ ή μινόρε τραγουδιού.
      Συγχορδίες: Dm, F
      Παραδείγματα: κατινάκι μου για σένα, το μπαγλαμαδάκι πάψε, αθηναίισα (δελιάς), μες την πολλή σκοτούρα μου, απελπίστηκα

      Και πάμε τώρα προς την δύση:

      Δρόμος-κλίμακα Ματζόρε

      Λειτουργεί αρκετά σαν κλίμακα, αλλά επίσης ως δρόμος. Έχει τις συγχορδίες (όχι πάντα βάσει 4/5χορδου) και τις διφωνίες της μείζονας κλίμακας, αλλά επίσης τις έλξεις του ραστ και τον συνδυασμό με σεγκιάχ ή χουζάμ (αλλά όχι νικρίζ) –και μάλιστα οι διφωνίες ακολουθούν αυτές τις συμπεριφορές (ό,τι κι αν πώ δεν σε ξεχνώ).
      Για την κατανόηση του συνδυασμού με ραστ κλπ, ας πάρουμε βάση το ντο: 5χ ντο ματζόρε/ραστ, 5χ φα ματζόρε, 4χ σολ ματζόρε/ραστ. Συγχορδίες: C, F, G(7). Μοδιστρούλα, Βάρκα γιαλό, Μπλόκος (τσιτσάνης, εισ. μινόρε) Μάγκας βγήκε για σεργιάνι
      Βλέπουμε την έκταση της μελωδίας από ντο χαμηλό εως ντο ψηλό, αν δούμε ως βάση το φα: Κάντονε σταύρο, βάρκα μου μπογιατισμένη, ένα καράβι από τη χιο

      Δρόμος-κλίμακα φυσικό/αρμονικό μινόρε, νιαβέντ

      Ας ξεκινήσουμε από το φυσικό (διατονικό) ρε μινόρε: έχουμε 5χ ρε μινόρε (προσαγωγέας τόνος), 5χ σολ μινόρε, 4χ λα ουσάκ (με σιb), καθώς και 5χ ντο ματζόρε (με μι ψηλό). Εμφανίζονται διφωνίες, καθώς και συνδυασμός με την σχετική φα ματζόρε.
      Συγχορδίες: Dm, Gm, C, F, Bb.
      Παραδείγματα: Αφ’ότου εγεννήθηκα, μπαγλαμάδες (κερομύτης), Καπηλειό (μητσάκης),

      Συνήθως συνδυάζεται με το αρμονικό μινόρε, δηλαδή 5χ ρε μινόρε (προσαγωγέας ημιτόνιο), 5χ σολ μινόρε, 4χ λα χιτζάζ. Ισχύει ό,τι και για το φυσικό μινόρε, με την προσθήκη ενός 4χ χιτζάζ από το κάτω λα, και της συγχορδίας A(7). (απόκληρος, πειραιώτισσα, πού να βρώ γυναίκα να σου μοιάζει, θα’ρθω να σε ξυπνήσω)
      Επίσης εμφανίζεται και η έλξη σολ# προς το λα. Έτσι συνδυάζεται με τον δρόμο νιαβέντ από ρε (ως μακάμ από ντο είναι αυτούσια η αρμονική μινόρε), όπου υπάρχει μόνιμη η σολ#. στην ουσία γίνεται αντικατάσταση του βασικού 5χ μινόρε από 5χ νικρίζ. (νόστιμο τρελό μικρό μου, μινόρε του τεκέ)

      Αρμονικό μινόρε/νιαβέντ – χιτζάζ/χιτζασκιάρ

      Αυτοί οι δυο δρόμοι έχουν τους ίδιους φθόγγους (και 4/5χορδα) με το χιτζάζ και το χιτζασκιάρ αντίστοιχα, οπότε γράφτηκαν αρκετά κομμάτια που περνάνε από τα μινόρε στα χιτζάζ (είπα να σβήσω τα παλιά) και ανάποδα (στρώσε μου να κοιμηθώ). Με αφετηρία αυτή τη μίξη, εφαρμόστηκαν διφωνίες στο χιτζάζ (αράπικο λουλούδι) και προστέθηκε η ματζόρε συγχορδία στην δεύτερη βαθμίδα, ως αντικατάσταση της μινόρε συγχορδίας της υποτονικής (αφού μ’αρέσει να γυρνώ). Δηλαδή στο ρε χιτζάζ η Eb υποκατέστησε την Cm (το ίδιο και στο ουσάκ –φέρτε μια κούπα με κρασί).

      Σε αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μίξη, παρατηρούμε ότι κάποιες δυτικές επιρροές περνάνε μέσα από ανατολικό φίλτρο πριν εφαρμοστούν. Οι συγχορδίες στα ματζόρε/μινόρε δεν έχουν πια τόσο άμεση σχέση με τα 4/5χορδα (συννεφιασμένη κυριακή), παρόλα αυτά εμφανίζονται κάποιες ενδιαφέρουσες συμπεριφορές: στο πέρασμα από την τονική (ρε) στην τέταρτη βαθμίδα (σολ) μπαίνει μεν συγχορδία D7, αλλά παράλληλα μεταλλάσσεται και το βασικό 5χορδο από μινόρε σε χιτζάζ –θεωρείται δηλαδή ως προσωρινό πέρασμα σε σολ αρμονική μινόρε (χαράματα η ώρα 3). Στην αρχή μάλιστα έμπαινε εμβόλιμη και η σχετική ματζόρε συγχορδία, δηλαδή Dm-F-D7-Gm (τα μαναβάκια). Το ίδιο γίνεται και στην αλλαγή σε F, όπου προηγείται η C7. Έτσι υιοθετήθηκε ο κύκλος του μινόρε, Dm-D7-Gm-C7-F-Gm-A-Dm. (πέντε μάγκες, χατζή-μπαχτσέ, τα ζηλιάρικά σου μάτια).

      Επίλογος

      Αυτή ήταν μια σύνοψη των δρόμων, ερμηνευμένων με βάση την ανατολική καταγωγή τους αλλά και την δυτική διαμόρφωσή τους. Ακόμα και στις πιο δυτικές συνθέσεις, το ρεμπέτικο δεν παύει να λειτουργεί τροπικά. Έχω αφήσει απ’έξω διάφορες μίξεις 4/5χορδων, μακάμ και δρόμων που υπάρχουν σε πάρα πολλά ρεμπέτικα (ή μάλλον μικρασιάτικα). από τη μια γιατί αυτό χρειάζεται όλη τη θεωρία των μακάμ που δεν είναι ο σκοπός εδώ, και από την άλλη γιατί με βάση αυτά τα βασικά στοιχεία μπορούν να αναγνωριστούν και να ερμηνευτούν οι πιο πολλές παραλλαγές και μίξεις.
      Ελπίζω να ήταν χρήσιμο αυτό το κατεβατό, επιβάλλονται οι ερωτήσεις και οι διορθώσεις. Επέλεξα να μην ενσωματώσω κάποιες παρατηρήσεις που μου έγιναν από ανθρώπους που εκτιμάω, εξάλλου δεν ξέρω αν θα μπορούσα να μεταφέρω σωστά τις απόψεις τους. ας γίνει αυτό με διάλογο εδώ μέσα –και μακάρι να προκύψει ένα κατά το δυνατό «ορθό» κείμενο με παραπάνω από μια υπογραφές.

      Νίκος Σαρηγιάννης
       
       
      Ημ/νία: 22:08 - 24/11/16
    • vagelism
      Εισαγωγή: Μια ανάλυση γύρω απο το groove αλλά και τρόποι ανάπτυξης και αντιμετώπισης. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να αναλύσω, ένα πολύ δύσκολο θέμα που κατά καιρούς προβληματίζει όλους τους μουσικούς, αλλά ειδικότερα τα όργανα που απαρτίζουν το rhythm section, και δεν είναι άλλο απο το groove.

      Θα αναλύσω τα προβλήματα που όλοι κατά καιρούς βιώνουμε με τις μπάντες όσον αφορά το groove, αλλά και θα σας δώσω μερικούς τρόπους αντιμετώπισης  και βελτίωσης του, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

      Καταρχήν..Τι είναι groove:
      Eίχα βρεί την πιο όμορφη κ σωστή ανάλυση της έννοιας του groove σε κάποιο Wikipedia. Έλεγε..
      Groove – Η κατανόηση του ρυθμού από έναν μουσικό και η απόδοση του με τέτοιο τρόπο που καταφέρνει να επηρεάσει τον ακροατή σε κίνηση ή χορό.

      Nα ξεκινήσω λέγοντας οτί τα προβλήματα γύρω απο το groove, είναι ένα καθαυτό ρυθμικό πρόβλημα.
      Για μένα το groove είναι άλλο ένα συναίσθημα όπως ακριβώς το πεινάω ή το διψάω. Είτε παίζοντας μόνος μου στο σπίτι με Play along είτε παίζοντας με άλλους..μόλις νιώσω ότι ένα κομμάτι groove-άρει, νιώθω σαν το κομμάτι να μου αποκαλύπτετε – σαν να ξεκλειδώνει. Σαν αίσθηση.
       Ανάλογα την δυσκολία του κομματιού, μπορεί να συμβεί αμέσως – ή μπορεί να πάρει μήνες κ αμέτρητες δοκιμές μέχρι να βρώ το σωστό κλειδί.

       Όταν όμως παίζω με άλλους , αυτό το συναίσθημα για να επιτευχθεί χρειάζεται μια συλλογική προσπάθεια - ένα συντονισμό σε ένα παλμό αν θέλετε, ανάμεσα στα μέλη του group . Δεν  θεωρώ ότι είναι μόνο δουλειά του drummer, το καλό groove της μπάντας.

      Η έννοια του groove..δυστυχώς είναι και η δυσκολότερη στο να διδαχτεί και κάθε μαθητής πρέπει να παλέψει μόνος του για να βρεί την αίσθηση αυτή. Υπάρχουν πάρα πολλές ασκήσεις για να βελτιώσεις το groove σου..αλλά καμία που θα σε βοηθήσει  να το ανακαλύψεις.
      Αυτό είναι κάτι που κάθε drummer πρέπει να ανακαλύψει για τον εαυτό του. Κρατήστε όμως αυτό που λέει ο ορισμός... «που καταφέρνει να επηρεάσει τον ακροατή σε κίνηση ή χορό » .

      Κάτι που λέω στους δικούς μου μαθητές συχνά είναι..αν την ώρα που προβάρετε δείτε τους συμπαίκτες σας να χαμογελούν ή την ώρα του live , δείτε το κοινό να κουνιέται στον ρυθμό σας..είστε στο σωστό δρόμο.
       Αν πάλι τους δείτε «παγωμένους» ίσως θα πρέπει να ξαναδείτε τα κομμάτια προσπαθώντας να δείτε τι φταίει και δεν «κούνησαν» τους ακροατές. Γιατί ..20 dance hits στο πρόγραμμα μας και τον κόσμο απο κάτω να μην χορεύει- σίγουρα δεν είναι πρόβλημα ρεπερτορίου.

      Ας δούμε λοιπόν τι φταίει συνήθως και δεν μπορούμε να βρούμε το groove.

      1.   Τεχνική
      Κάθε κομμάτι για να παιχτεί και να γκρουβάρει – έχει κάποιες απαιτήσεις τεχνικής σε ρυθμικό υπόβαθρο. Ένα σωστό ρυθμικό υπόβαθρο {απο όλους συνολικά} είναι ένα απο τα κλειδιά που θα ξεκλειδώσει την κλειδαριά του groove.

      Αν δεν έχετε ιδέα σαν ντράμμερ που «πατάει» το bass line σε ένα funky κομμάτι μιας και οι αξίες σας έπεφταν «βαριές» στο ωδείο – το θεωρώ δύσκολο να γκρουβάρετε ένα τέτοιο κομμάτι.
      Οπότε θεωρώ επιτακτικό κάθε μουσικός να αναπτύξει {και}το ρυθμικό /αξιακό μέρος της μουσικής. Και αυτό αφορά όλους τους μουσικούς όχι μόνο τους drummers. Εννοείται κ τους τραγουδιστές- Για μένα μια καλή τραγουδίστρια δεν είναι απλά μια «σωστή μελωδικά» φωνή..αλλά μια φωνή που έχει να δώσει και στο groove. Tρανά παραδείγματα ο Stevie Wonder,o Jay kay ή Βeyonce αλλά και η Aguilera.

      Επενδύστε χρόνο λοιπόν στο να μάθετε σωστά τις αξίες αλλά και τις παύσεις για να μην βρεθείτε προ εκπλήξεων.
      Σήμερα παίζουμε ροκάκια 8ων και αισθανόμαστε βασιλιάδες πίσω απο τα drums..και αύριο μας προτείνουν σε μια funk μπάντα και ξαφνικά δεν «πατάει» τίποτα.

      Κάθε μουσικός θεωρώ ότι οφείλει να προετοιμάζεται για την δυσκολότερη μπάντα που ενδεχομένως να του τύχει και να μην επαναπαύεται στην δική του ευκολία. Αυτό αν φυσικά θέλει να εξελιχθεί. Η εξέλιξη δεν θα έρθει παίζοντας συνέχεια τα ίδια κ τα ίδια..αλλα εκτίθωντας τον εαυτό μας σε μουσικές που δεν μπορούμε να παίξουμε.

      2.   Ακούσματα και τρόποι πάνω στο groove.
      Υπάρχουν τρεις τρόποι να παίξουμε πάνω στο μετρονόμο άρα και σε ένα κομμάτι.
      Οι τρόποι ειναι:  Πίσω {Με μια αίσθηση καθυστέρησης}, στην μέση{Pocket – ακριβώς πάνω στο μετρόνομο} και μπροστά {σφιχτά – με μια αίσθηση επιτάχυνσης}.
      Κάθε μουσικός έχει συγκεκριμένες προτιμήσεις όσον αφορά τα μουσικά στύλ {ακούσματα} και πολλές φορές, θεωρώ άθελα του εξειδικεύεται να ακούει {και μακροπρόθεσμα να παίζει} με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Πίσω, στη μέση ή μπροστά.

      Για παράδειγμα..Αν τα ακούσματα μας περιλαμβάνουν μπάντες όπως οι Police , οι Foo Fighters, οι Green day, αλλά και σχεδόν το σύνολο της Big Band Jazz – αυτές οι μουσικές έχουν απαιτήσεις για «μπροστά» παιξίματα.
       Ο John Mayer απο την άλλη, έχει ανάγκη έναν drummer που να μπορεί να παίζει με την ίδια ευκολία και στους τρεις τρόπους - μιας και έχει κομμάτια απο όλο το φάσμα. Π.χ Gravity{πίσω},Voltures {pocket} ,Who do you think I was {μπροστά}

      Ένα απο τα πρόβληματα που συμβαίνουν και αφορούν το groove είναι, όταν μαζεύονται μουσικοί απο ετερόκλητα μουσικά backgrounds,  σε ένα χώρο με σκοπό να παίξουν.
      Όσο και καλοί μουσικοί κι αν απαρτίζουν μια μπάντα, αν υπάρχουν τόσο διαφορετικά ακούσματα στο σπίτι του καθενός..υπάρχει περίπτωση να μην γκρουβάρει καθόλου, ή το groove να είναι μια δύσκολη υπόθεση!

      Μια μπάντα λοιπόν που τα 2 μέλη της ακούνε φανατικά πχ  Sade ή Erykah badu ή Robert Glasper..θεωρώ ότι θα δυσκολευτούν να γκρουβάρουν με άλλους δύο που όραμα έχουν να δημιουργήσουν μια tribute μπάντα στους Police ή τους Jamiroquai.

      Το ίδιο ισχύει αν βάλεις 2 ροκάδες μουσικούς να παίξουν με 2 παραδοσιακούς πχ το smoke on the water.
      Aκόμα και αν οι νότες/αξίες παιχτούν σωστά, το κομμάτι δεν θα είναι το smoke on the water..αλλά μια διασκευή του. Ο κάθε μουσικός αντιλαμβάνεται την μουσική με το δικό του τρόπο ,τα δικά του δεδομένα και βιώματα και αυτό βγάζει στο παίξιμο του.

      Η μουσική όπως ξέρουμε δεν είναι μόνο νότες κ αξίες , αλλά και συναίσθημα και attitude. Έχει ακόμα και γεωγραφικές προεκτάσεις. Αλλιώς θα παίξει ένα τσιφτετέλι ένας Αμερικάνος drummer {ακόμα κι αν το διαβάσει} - αλλιώς ένας Έλληνας.

      H διαφορετικότητα ακουσμάτων ανάμεσα στα μέλη της μπάντας είναι ένα ζήτημα..αλλά η έλλειψη ακουσμάτων είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα.

      ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ να γκρουβάρεις ενα reggae fill κομμάτι όσο καλά κι αν διαβάζεις αν δεν έχεις ακούσει ποτέ σου ..Reggae.
      Το ίδιο ισχύει κ για την Jazz. Θέλει πολλά χρόνια για να σουιγκάρει σωστά η Jazz..και το να την έχουμε μονάχα στα χαρτιά..δεν βοηθάει καθόλου αν σκοπεύουμε να ασχοληθούμε με αυτό το στύλ.
      Κάθε drummer αλλά κ κάθε μουσικός που ανήκει στο rhythm section θεωρώ ότι εκτός απο τις μουσικές πρέπει να εκτίθεται και στους τρεις τρόπους μελέτης  με τον μετρονόμο , αλλά και σε κομμάτια που ανήκουν και στα 3 είδη.

      Ενδεικτικά μερικά «πίσω» κομμάτια για practice:
      1.   Comfortably numb – Pink Floyd
      2.   Slow dancing in a burning room – John Mayer
      3.   Ηigh Hopes- Pink Floyd.
      4.   Gravity -John Mayer
      Mερικά Pocket:
      1.   Helpless- John Mayer
      2.   Vultures – John Mayer
      3.   Take it Back – Pink Floyd.
      4.   Ολη η «four on the floor» disco era.
      Mερικά μπροστά:
      1.   Ολη η δισκογραφία των Police – ακόμα και το every breath you take μπροστά το έχει παίξει
      2.   Τhe Pretender – Foo Fighters
      3.   Who did you think i was - John mayer
      4.   Pride n Joy  - Stevie ray Vaughan

      3.   Προσωπικό Level
      Το πρόβλημα με το προσωπικό Level κάθε μουσικού σε μια ορχήστρα θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό στην επίτευξη ενός καλού groove.
      Τι εννοώ. Πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολο ένας drummer  που έχει 20 χρόνια στην πλάτη του πείρα,  σε παιξίματα – πρόβες κ Live..να γκρουβάρει με ενα 16χρονο {ή 40χρονο } μπασίστα που παίζει 6 μήνες και δεν έχει πατήσει ποτέ του σε προβάδικο. Για μένα δεν είναι τόσο ηλικιακό το πρόβλημα..όσο χρόνια μάλλον επαφής με το όργανο αλλά κ πείρας  με μουσικούς.

      Στο δικό μου αυτί το αποτέλεσμα  μιας τέτοιας συνεργασίας με μουσικούς διαφορετικού Level..κάνει συνήθως τα κομμάτια να ακούγονται «ξύλινα». Ακόμα και αν είναι ρυθμικά σωστά ..κάτι φταίει και δεν αναπνέουν με το σωστό τρόπο

      Προσωπικά μου έχει τύχει να παίξω με μουσικούς 15 χρόνια μεγαλύτερους απο μένα και κόντευε να με πάρει ο ύπνος..ενώ πέρυσι έτυχε να παίξω με έναν 20χρονο Jazz πιανίστα που κάθε πρόβα πάθαινα πλάκα απο το παίξιμο και το drive του. Κάθε φορά ξεχνούσα ότι είχα τα διπλά του χρόνια..και το groove ήταν εκεί απο την 1η μέρα που έκανε οντισιόν για τη μπάντα .

      Κάτι που πολλές φορές λέω σε μαθητές είναι.. «μπορώ να σε διδάξω την τεχνική και την φιλοσοφία πίσω απο την μουσική, μπορώ να σε διδάξω να διαβάζεις παρτιτούρα και να παίζεις πάνω σε «έτοιμα» κομμάτια..δεν μπορώ όμως να σου διδάξω τι σημαίνει να «οδηγείς ή να συμπορεύεσαι» με τρείς μουσικούς. Πρέπει να απαντήσεις σε αγγελίες και να το ανακαλύψεις μόνος σου.»

      Η πείρα λοιπόν και τα παιξίματα με μουσικούς θεωρώ ότι είναι ένα απο τα κλειδιά που θα μας βοηθήσει να μπορούμε εύκολα και γρήγορα να καταλάβουμε αλλά κ να ξεκλειδώσουμε το groove μιας μουσικής.

      4.   Προβλήματα με το time.
      Το να έχουμε καλή σχέση με τις αξίες και τις παύσεις είναι ένα σοβαρό κεφάλαιο. Πάνω σε ποια βάση όμως στηρίζονται αυτές οι αξίες? Σε ένα απόλυτο και πολύπλοκο σύστημα υποδιαιρέσεων ή στο ..πόδι μας που χτυπάει στο ρυθμό?
      Όπως έχω ξαναπεί σε παλιότερα άρθρα μου...ο καθρέφτης του σωστού ρυθμού είναι ο μετρονόμος. Το  «έλα μωρέ.. αφού χτυπάω το πόδι μου» εν έτη 2018 σχεδόν,  είναι απλά ..λίγο ...και τόσο last year.
      ‘Όλες οι αξίες που μαθαίνουμε πρέπει να μελετηθούν πάνω σε μια ισχυρή βάση , συχνά για πολλά χρόνια μέχρι να φτάσουν στο βιωματικό επίπεδο της συνείδησης μας.

      Το ότι μελετήσατε μια φορά το Big 15 με μετρονόμο δεν σημαίνει ότι σας έχει γίνει βίωμα. Δεν θα έλεγα λοιπόν.. «ανοίξτε» το μετρονόμο  κάθε φορά που μελετάτε..αλλά περισσότερο..μην τον κλείνετε ποτέ! 
      Έτσι και μόνο έτσι, «ίσως» κάποια μέρα πετύχουμε το λεγόμενο solid time, που για μένα είναι άλλο ένα κλειδί για την κλειδαριά του groove.

      Το solid time θεωρώ ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα έμφυτο ταλέντο , αλλά μια δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί – απλά θέλει χρόνο –επιμονή κ αγάπη. Και μετρονόμο...μπόλικο..

      •   Σε συλλογικό επίπεδο?
      Πάρα πολλές φορές έχω διαπιστώσει ότι δεν έχουμε, όλοι την ίδια αντίληψη για τις αξίες πάνω σε ένα κομμάτι.
      Αν και είμαι κάθετα αντίθετος στο να προβάρουμε όλη η μπάντα με μετρονόμο {εκτός κι αν συντρέχουν λόγοι sequencing}, ένα κόλπο που εφαρμόζω εγώ όταν το groove isn’t happening..είναι να απομονώνω αναγκαστικά έναν - έναν τους μουσικούς μαζί με ένα μετρονόμο μέσα στο studio, μέχρι να βρώ τι κ ποιός φταίει
      Αρχικά εγώ ο μπασίστας και ο μετρονόμος, εγώ ο ρυθμικός κιθάριστας  κ ο μετρονόμος κλπ.
       Ένα άλλο κόλπο που εφαρμόζω συχνά όταν το κομμάτι δεν πατάει είναι το λεγόμενο single time- double time- triple time- half time- whole note time.
      Tι είναι αυτό :
      Ας πούμε οτι μελετάμε  ένα κομμάτι που δεν «πατάει» με τον μπασίστα μόνο. Το κομμάτι είναι στο 100 bpm..Το παίζουμε μερικές φορές με το μετρονόμο στο 100.
      Μετά ο μετρονόμος θα πάει στο 200, άρα θα μας παίζει 8α. {Double time}
      Μετά στο 400 όπου θα μας παίζει 16α.{Triple time}
      Εμείς καθ’όλη την διάρκεια παίζουμε το ίδιο κομμάτι στην ίδια ταχύτητα. Οι υποδιαιρέσεις που ακούμε αλλάζουν.
      Tώρα θα το δυσκολέψουμε λίγο. Βάζουμε το μετρονόμο στο 50.{half time} O μετρονόμος βαράει πλέον ήμισυ. Και τέλος το πιο δύσκολο απο όλα ..βάζουμε το μετρονόμο στο 25.{whole note time}.
      O μετρονόμος μας πλέον, μας δίνει τα ολόκληρα.
      Την επόμενη φορά που δεν θα σας «πατάει» ένα κομμάτι καλά,  δοκιμάστε αυτό το κόλπο και θα με θυμηθείτε.

      •   Groove με σχετικό tempo.. Γίνεται?
      Yπάρχει μια εξαίρεση στον κανόνα. Έχω δεί κομμάτια ακόμα και σε δισκογραφία π.χ να επιταχύνουν αλλά και να επιβραδύνουν τόσο ομοιόμορφα και σταθερά που ο ανθρώπινος νους δεν το αντιλαμβάνεται ή ακόμα κι αν το το αντιληφθεί να το θεωρεί αναπόσπαστο μέρος της μουσικής...και φυσικά το groove να μην χάνετε.

      Θεωρώ οτι αυτές οι περιπτώσεις  είναι πραγματικά ιδιαίτερες και αφορούν όλες, μπάντες με πολύ σοβαρούς μουσικούς , με πολλές ώρες πτήσης στην πλάτη τους.

      Σε αυτές τις περιπτώσεις το tempo έχει μια πλαστικότητα χωρίς το κομμάτι να χάνει την ενέργεια ή το groove του, και νομίζω οτι οφείλετε αρχικά σε εξαιρετικό level των μουσικών αλλά και σε ατελείωτες ώρες πρόβας.
      Tσεκάρετε πόσο έντεχνα το έκανε ο Max Roach αλλά και ο Elvin Jones ο John Bonham κ.α

       ‘Αλλη μια εξαιρετική άσκηση που θα σας διδάξει πως να παίζετε πίσω - pocket και μπροστά είναι η εξής.

      Όλοι μας έχουμε μάθει ότι ο μετρονόμος μας παίζει πάντα 4α.
      Δοκιμάστε τον μετρονόμο αντί 4α, να σας δίνει τις άρσεις {τα &} και προσπαθήστε να παίξετε απο ένα απλό beat..μέχρι ένα μικρό σόλο.
      Μέσα σε μίση ώρα,  με αυτή την άσκηση θα δείτε τρομερή βελτίωση στο pocket σας.

      Η επόμενη κίνηση είναι δοκιμάστε τον μετρονόμο να σας δίνει το 2 της τετραπλέτας { 1e & a}
      Πάλι δοκιμάστε Beats και τέλος soloing προσπαθώντας να μην φύγει απο το 2. Αυτή η άσκηση θα σας διδάξει να παίζετε σφιχτά{μπροστά}

      Τέλος δοκιμάστε τον μετρονόμο στο 4 της τετραπλέτας{1e & a}
      H αίσθηση που θα σας δώσει αυτή η άσκηση είναι σαν να παίζετε ανοιχτά και με μια αίσθηση καθυστέρησης{πίσω}.

      Για beats τριήχων εκτός απο 4α..δοκιμάστε τον μετρόνομο στο 2 της τριπλέτας {1 ti ta}, αλλά και στο 3.{1 ti ta} , για τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα.  Στο 1 της τριπλέτας pocket, στο 2 σφιχτά, στο 3 πίσω.

      Mερικοί drummer που είναι γνωστοί για το groove τους
      Bernard Purdie ,Jeff Porcaro, James Gadson, Elvin Jones, Clyde Stubblefield, Steve Gadd, Dave Weckl, Manu Katche , Vinnie Colauita , Aby Laboriel Jr , Tommy Aldridge , John Bohnam ,Nate Smith και πολλοί άλλοι.

      Ελπίζω αυτό το άρθρο να σας βοηθήσει σε αυτό το δύσκολο θέμα και να δώσει όρεξη για μελέτη και δουλειά.
      Βαγγέλης Μουλακάκης.
       
       
      Ημ/νία: 13:37 - 10/12/17
    • vagelism
      Εισαγωγή: Μερικές χρήσιμες συμβουλές για όποιον/α αποφασίσει να ασχοληθεί με την διδασκαλία της μουσικής. Παρατηρώ ότι τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια ραγδαία αύξηση των παιδιών που θέλουν να ασχοληθούν με τα τύμπανα αλλά και την μουσική γενικότερα...
       Δεν ξέρω αν φταίνε τα μουσικά όργανα που έπεσαν σε λογικές τιμές ή το internet και το you-tube  που στην κυριολεξία έχουν κατακλυστεί από performance αλλά και music cover videos, το θέμα είναι ότι υπάρχουν πολλά παιδιά αλλά και ενήλικες που θέλουν να μάθουν μουσική εκεί έξω, και που ψάχνουν για δασκάλους.

      Υπάρχουν πολλοί γονείς που δεν θέλουν να πληρώνουν εξέταστρα και εγγραφές σε ωδεία, και που ψάχνουν καθηγητές για ιδιαίτερα όπως επίσης υπάρχουν μαθητές που ξεκινάνε σε μεγάλη ηλικία και απλά...δεν θέλουν να μπλέξουν με ωδεία προτιμώντας την ελευθερία του ιδιαίτερου.

      Ως γνωστόν, η αυξανόμενη ζήτηση φέρνει την αυξανόμενη προσφορά. Κάθε μέρα βλέπω όλο και περισσότερες αγγελίες από νέα παιδιά που αποφασίζουν να ασχοληθούν με την διδασκαλία. 

      Όποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με την διδασκαλία λοιπόν, θα πρέπει να γνωρίζει ότι άλλο πράγμα είναι να είμαι καλός μουσικός.. και άλλο καλός δάσκαλος.
      Μετά απο 15 χρόνια στο τομέα της διδασκαλίας και περισσότερους από 300 μαθητές στο βιογραφικό μου , θα ήθελα  να μοιραστώ μαζί σας μερικές χρήσιμες συμβουλές, με την ελπίδα να αποφύγετε τυχόν λάθη που πέφτουν όλοι οι νέοι καθηγητές στην αρχή {μηδενός εξαιρουμένου..}, και να μπορέσετε  να κάνετε ακόμα καλύτερα αυτό που αγαπάτε  τόσο πολύ .
      Την διδασκαλία.
      Πολλά από αυτά που θα διαβάσετε σε αυτό το άρθρο..μπορεί να σας φαίνονται αυτονόητα .
      Ωστόσο έχω πολλές φορές διαπιστώσει {και σαν μαθητής αλλά και σαν δάσκαλος σε συνομιλίες με μαθητές} ότι μόνο αυτονόητα δεν είναι.
      Καλή ανάγνωση.

      •   Η ύλη.
      Για να μπορέσεις να διδάξεις κάποιον, αρχικά πρέπει να έχεις χτίσει ή διδαχτεί μια ύλη και να την έχεις εμπεδώσει .
       Η επόμενη κίνηση είναι να φτιάξεις μια διδακτέα ύλη που να αποτελείται από μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος. {όσο αυτό είναι εφικτό}. Να βρεις ή να ξεσκαρτάρεις  δηλαδή τι βιβλία ή τι ασκήσεις  θα διδάξεις , με τι τρόπους  και με ποια σειρά. {θεωρώ τελείως άκυρο να βρεθείς μέσα στην τάξη με το μαθητή και να μην έχεις ιδέα τι θα πρέπει να του δείξεις για το επόμενο μάθημα}       
      Σειρά έχει να σκεφτείς πως θα μπορέσεις αυτή την ύλη να την κάνεις κατανοητή σε ένα μαθητή- εύκολα και γρήγορα. 
      Αυτό είναι και το πιο δύσκολο απο όλα. Να έχεις plan B σε αναμονή σε κάθε τι που διδάσκεις,  σε περίπτωση που ο μαθητής δεν το πιάνει με τη πρώτη.                                                                   
      Με μια λέξη αυτό λέγετε οργάνωση του μαθήματος.
      Όσον αφορά τα drums..
      Η ύλη πρέπει να περιέχει ασκήσεις ενδυνάμωσης και σιγά – σιγά να στήνει την ανεξαρτησία, αρχικά  δύο , μετά τριών και τέλος τεσσάρων μελών. Αυτό θα οδηγήσει μελλοντικά σε ασκήσεις coordination.
      Πρέπει επίσης να περιλαμβάνει ασκήσεις & τρόπους πάνω στους ρυθμούς, ανάπτυξη του ρυθμικού σολφέζ , εισαγωγή στα rudiments, τις δυναμικές, τα οστινάτο, την ανάπτυξη του sightreading στον μελωδικό τρόπο γραφής{ syncopation}, μια πρώτη επαφή με μουσικά στυλ, παίξιμο πάνω σε play alongs , την ανάγνωση μουσικής παρτιτούρας ,το transcription , την τέχνη του πως στήνεται ένα σόλο, και γενικά οτιδήποτε κρίνετε ότι θα χρειαστεί ο μαθητής στα πρώτα του βήματα εκεί έξω.

      Παράλληλα με την ανάπτυξη της τεχνικής,  θεωρώ αναγκαίο ότι πρέπει να στήνουμε με συζητήσεις και παραθέσεις απο προσωπικές μας εμπειρίες, και την φιλοσοφία πίσω απο τη μουσική {Less is more – Groove ,τι παίζουμε και με ποιον παίζουμε ,}κλπ.{Εκ πείρας έχω δει οτι τίποτα δεν δουλεύει καλύτερα όταν πρέπει να διδάξουμε δύσκολες έννοιες από τα προσωπικά μας βιώματα.}

      Η δυσκολία {level}, και η ταχύτητα του μαθητή θεωρώ ότι πρέπει να ανεβαίνει σταδιακά και με μικρά βήματα και όχι άλματα. Σε αυτό όμως δεν είμαι απόλυτος. 
      Σε κάποιες περιπτώσεις έχει να κάνει και με τον μαθητή.  Ο ρυθμός ανάπτυξης κάθε μαθητη είναι διαφορετικός και εξαρτάται απο το ταλέντο του αλλά και απο το πόσες ώρες αφιερώνει στο όργανο την εβδομάδα.  Ενώ το ασκησιολόγιο πρέπει να είναι κοινό λοιπόν για όλους..η ποσότητα αυτών τών ασκήσεων  πρέπει να την ορίζει η "αντοχή" του κάθε μαθητή.                               
      Θεωρώ πολύ σημαντικό κάθε μαθητής , να φεύγει απο το μάθημα νιώθοντας ικανός ότι μπορεί να καταφέρει αυτή την ύλη μέσα σε μια βδομάδα.
      Είναι λάθος να καθρεφτίζουμε τον εαυτό μας ή τον ιδανικό μαθητή μπροστά σε κάθε παιδί που έχουμε μπροστά μας, προσπαθώντας να επιβάλουμε ένα ρυθμό ανάπτυξης που μπορεί να μην είναι εφικτός απο εκείνον.
      Σε αυτή τη περίπτωση όχι απλά θα χάσουμε το μαθητή..αλλά θα του δημιουργήσουμε μια κακή εντύπωση για την μουσική{στην καλύτερη περίπτωση} ή για τον εαυτό του.
      Για μένα δεν υπάρχει κακός μαθητής ..μόνο κακός δάσκαλος.

      •   Πιστοποίηση.
      Αν και δεν είναι ο κανόνας…γενικά θεωρώ ότι ένα σοβαρό χαρτί, πάντα ανοίγει πόρτες και διευκολύνει καταστάσεις. {ειδικά όσων αφορά γονείς και καλλιτεχνικούς διευθυντές ωδείων}.   
       Η άποψη μου είναι ότι όσοι σκέφτεστε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με την διδασκαλία…καλό θα ήταν να επενδύσετε πρωτίστως στην  απόκτηση ενός διπλώματος του οργάνου που σκοπεύετε να διδάξετε.
      Πέρα από την κατάκτηση του level {άρα και την γνώσης } αυτός νομίζω ότι είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός  λόγος για να κυνηγήσετε  ένα δίπλωμα από ένα ωδείο ή μια μουσική σχολή.

      •   Τα παιξίματα
       Ένας μεγάλος παράγοντας που θα προσελκύσει μελλοντικούς μαθητές, με ή χωρίς πιστοποίηση.
      Επενδύστε σε παιξίματα με καλλιτέχνες που θα εμπλουτίσουν το βιογραφικό σας.
      Ένα εκτεταμένο βιογραφικό με γνωστά ονόματα, θεωρείται προσόν, και συχνά ανοίγει πόρτες {ακόμα και χωρίς πτυχίο}, και θα κάνει το τηλέφωνο σας να χτυπάει.                   
      Από εκεί και πέρα όμως, χρειάζεται εξίσου σκληρή δουλειά για να επιτύχουμε και ως δάσκαλοι .
       Όπως προείπα, καλός μουσικός δεν προϋποθέτει πάντα και καλός δάσκαλος.

      •   Ο τρόπος διδασκαλίας.
      Ο τρόπος διδασκαλίας είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για κάθε δάσκαλο, και αρκετά δύσκολο να αναλυθεί.
      Από την στιγμή που ξεκινάει μια συνεργασία με ένα μαθητή πρέπει να καταλάβουμε ότι έχουμε την αποκλειστική ευθύνη της ντραμιστικής / μουσικής του πορείας .
      Πορεία που δεν μπορεί να παρεκκλίνει από το πρόγραμμα της, επειδή ο μαθητής είδε στο internet  τα cross sticking ή τα freehand , και απαιτεί να τα διδαχτεί …ενώ έχει φτάσει μόλις στα 16α.

      Ο Μιχάλης ο Καπηλίδης είχε πει μια σοφή κουβέντα κάποτε, που πολλές φορές έχω υπενθυμίσει στον εαυτό μου.Είχε πει…- Αν πιστεύεις ότι ξέρεις τι πρέπει να διδαχτείς …σίγουρα δεν χρειάζεσαι δάσκαλο!
      Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι ένας μαθητής δεν ξέρει τι έχει ανάγκη και ότι επηρεάζεται από τους πάντες και τα πάντα γύρω του. Θέλει επίσης να έπαιζε όπως τα είδωλα του ..εχτές!
                     
      Είναι δική μας ευθύνη λοιπόν να τον προφυλάξουμε από τις λεγόμενες ¨παγίδες μελέτης¨ και να του εδραιώσουμε ένα πρόγραμμα που έχει σαν βάση τι πραγματικά έχει ανάγκη..και όχι τι θα ήθελε να έχει στα χέρια του. 
      Θεωρώ λοιπόν ότι είναι μεγάλο λάθος να γινόμαστε κατά παραγγελίαν δάσκαλοι , και πιστεύω ότι μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις,  πρέπει να κάνουμε πίσω. Πολλές φορές έχω επίσης δει , ότι αυτή η πολιτική{να παίζουμε το παιχνίδι του μαθητή} έχει την τάση να μας γυρίζει μπούμερανγκ.
      Είμαστε δάσκαλοι – όχι κομμώτριες να ρωτάμε τι χτένισμα θέλει σήμερα ο πελάτης.

      Η υπομονή είναι επίσης ένα μεγάλο κομμάτι της διδασκαλίας και κατά τη γνώμη μου, ένα από τα βασικότερα προτερήματα ενός καλού καθηγητή .
      Όσοι φίλοι συνάδερφοι μουσικοί δοκίμασαν την διδασκαλία και την απέρριψαν, είχαν όλοι να πούν την ίδια κουβέντα .. «Δεν έχω υπομονή αν δεν το πιάνει με τη μία..»
      Μην ξεχνάμε ότι κάθε μαθητής είναι μοναδικός και έχει διαφορετικό τρόπο αντίληψης και διαφορετικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες .

      Άλλα σημαντικά επίσης χαρακτηριστικά είναι το πάθος και η αγάπη για τη διδασκαλία και τους ανθρώπους γενικότερα, αλλά και η γενικότερη οργάνωση πίσω απο αυτό που κάνει. {Θα εξηγήσω παρακάτω} 
                                                             
      Tο προσωπικό ψάξιμο στον τρόπο διδασκαλίας μας, θεωρώ ότι είναι επίσης αναγκαίο. 
      Όπως ξέρουμε, η μουσική δεν τελειώνει ποτέ, πόσο μάλλον ο τρόπος διδασκαλίας της.                                                                            Πάντα υπάρχουν νέες μέθοδοι διδασκαλίας ,και πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε ανοιχτόμυαλοι και πάντα έτοιμοι να ενστερνιστούμε νέους τρόπους διδασκαλίας , και να πάμε την μάθηση οποιουδήποτε μουσικού οργάνου, ένα βήμα πιο κάτω από εκεί που την έφτασαν οι δάσκαλοι μας. 

      Υπάρχουν 2 ειδών καθηγητές για μένα.
      Αυτοί που έχουν μάθει ένα τρόπο να διδάσκουν {συνήθως διαιωνίζουν τον τρόπο που τους δίδαξε ο δικός τους δάσκαλος} και στερούνται αυτοκριτικής με κίνδυνο να γίνουν παρωχημένοι.....και αυτοί που εξελίσσονται συνέχεια, παρακολουθούν σεμινάρια και μαθαίνουν από κάθε μαθητή αλλά και από τα λάθη τους,  κρατώντας συγχρόνως ανοιχτό μυαλό.                                                                                                                                               
      Κατανόηση, ταπεινοφροσύνη , γενναιοδωρία, σεβασμός,  αντικειμενικότητα και αμερόληπτη διδασκαλία προς όλους , δεν πρέπει να είναι έννοιες άγνωστες σε όσους σκοπεύουν να ασχοληθούν σοβαρά με το αντικείμενο.
      Έπαρση, αλαζονεία, ναρκισσισμός , υπεροψία και μικροπρέπεια, είναι έννοιες που αν θέλουμε να επιτύχουμε σε αυτό το τομέα..πρέπει να τις κάνουμε pause από το εγώ μας, κάθε φορά που μπαίνουμε σε μάθημα.
      Είμαστε εκεί για να διδάξουμε και να εμπνεύσουμε τον κάθε μαθητή..όχι για να του δείξουμε ποιοι είμαστε ή να στήσουμε το δικό μας μύθο.                 
      Ο μύθος στήνετε στα πάλκα όχι στις αίθουσες διδασκαλίας.

      •   Η σχέση με τον χρόνο στο μάθημα..
      Άποψη μου είναι ότι από την στιγμή που θα ασχοληθείτε με ένα ιδιαίτερο {είτε αυτό είναι σπίτι σας – είτε αυτό είναι στο σπίτι του μαθητή}, δεν πρέπει να είστε με το ένα μάτι στο ρολόι . Πιστεύω οτι ξενερώνει αφάνταστα το μαθητή αυτό.{ Εμένα αυτό έκανε...} Είμαστε καθηγητές μουσικής – όχι ψυχαναλυτές  σε συνεδρία με το ρολόι απο πίσω μας περιμένοντας να «ανοιχτεί» ο ασθενής.
      Έχω ακούσει επίσης από μαθητές για ιδιαίτερα στο σπίτι διάρκειας 40 λεπτών. Αυτό ομολογώ δεν το καταλαβαίνω.
      Αν κάνουμε 40 λεπτά ιδιαίτερο σπίτι μας και 40 λεπτά κάνει και το ωδείο της γειτονιάς μας...{Πιθανότατα σε πιο χαμηλή τιμή απο εμάς} για πιο λόγο ένας μαθητής να επιλέξει εμάς και όχι το ωδείο??

      •   Εξέταση και παράδοση.
      Η αντίληψη κάθε μαθητή είναι διαφορετική , και οφείλουμε να μην αφήνουμε τον μαθητή να φύγει από το χώρο διδασκαλίας, χωρίς να έχουμε εξετάσει την παλιά ύλη, να έχουμε διδάξει τις νέες ασκήσεις , και να είμαστε 100% σίγουροι ότι ο μαθητής έχει καταλάβει – μία προς μία, την νέα ύλη.

       Η εξάσκηση στο σπίτι για το μαθητή δεν πρέπει να περιλαμβάνει  κατανόηση τών ασκήσεων –  αλλά εμπέδωση τους μέσω της επανάληψης.  Αν ο μαθητής φτάσει σπίτι του μετά το μάθημα και δεν έχει ιδέα τι πρέπει να κάνει,..κάτι έχουμε κάνει λάθος εμείς.
      Δεκτικοί θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε όμως ακόμα κι αν ο μαθητής έχει απορίες αφού φύγει απο το μάθημα, και να είμαστε πάντα διαθέσιμοι να τις απαντήσουμε , μέσω μαίλ- τηλεφώνου κλπ.

      •   Η σχέση με τους μαθητές.
      Άλλο ένα πολύ σοβαρό κεφάλαιο.
      Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό στην αρχή, να ξεκαθαρίσουμε με τον εαυτό μας , την σχέση που θέλουμε να εδραιώσουμε στο μάθημα μας. Την σχέση ανάμεσα στο μαθητή και τον καθηγητή.
      Θεωρώ αναγκαία την τήρηση αποστάσεων ανάμεσα στις δυο πλευρές και έχω εκ πείρας δεί ότι όταν οι αποστάσεις δεν τηρούνται, αυτή η σχέση  χαλάει. Μπορούμε {και πρέπει} σαν καθηγητές να είμαστε φιλικοί…αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να γίνουμε φίλοι. Ο μαθητής έχει έρθει να βρεί δάσκαλο όχι κολλητό.                                                   
      Αυτοί οι 2 ρόλοι {μαθητή – καθηγητή} καλό είναι να είναι απολύτως ξεκάθαροι για ευνόητους λόγους.
      Μου πήρε 30 χρόνια γνωριμίας με το δικό μου δάσκαλο για να δημιουργήσω μια φιλική σχέση μαζί του...και ακόμα τον θεωρώ δάσκαλο μου περισσότερο απο ότι φίλο μου.
      Επίσης.. αν νιώσετε ότι ο μαθητής, σας έχει βάλει σε βάθρο και σας θαυμάζει - μην προσπαθήσετε να του διδάξετε ταπεινότητα  κατεβαίνοντας στο επίπεδο του - προσπαθώντας να εξισωθείτε μαζί του. Υπάρχει λόγος που σας έχει βάλει σε αυτό το βάθρο και εκεί πρέπει να παραμείνετε για όλη την διάρκεια της συνεργασίας σας.

      •   Τι λάθη δεν πρέπει να κάνουμε όταν έχουμε ένα ιδιαίτερο μάθημα στο χώρο μας. Βασικοί κανόνες.

      Όταν ένας μαθητής αποφασίζει να συνεργαστεί με έναν δάσκαλο και να έρθει στο χώρο του ..μαζί με την ύλη και την διδασκαλία αυτής, θεωρώ ότι πληρώνει και για μια συνολική εμπειρία.                                   
       Καταρχήν η πρώτη εικόνα που θα δώσουμε σε ένα μαθητή είναι κατά τη γνώμη μου λοιπόν πολύ σημαντική , αν όχι καθοριστική.    Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να φροντίζουμε με σοβαρή προσοχή  {και} το φαίνεσθε .
      Όλες αυτές τις μικρές λεπτομέρειες  δηλαδή,  που μπορούν να μας χαρακτηρίσουν στην αρχή, δίνοντας στο μαθητή ή στο γονιό του, μια αρνητική εντύπωση για εμάς.
      Τι εννοώ?
       1. Δεν θέλουμε το σπίτι που κάνουμε το μάθημα, η πρώτη μας εικόνα δηλαδή, να είναι ένα ακατάστατο σπίτι που μυρίζει άσχημα με έναν νεροχύτη γεμάτο βρώμικα πιάτα  κ.λ.π. Πάρτε το χρόνο και σουλουπώστε το σπίτι σας κάθε φορά αν είναι να το ανοίξετε σε μαθητές. Είτε είναι το 1ο μάθημα ενός μαθητή είτε το 200ο.

       2.Θεωρώ ότι αν ανοίξουμε το σπίτι μας σε μαθητές , καλό θα ήταν να έχουμε ένα συγκεκριμένο χώρο μόνο για το μάθημα μας. Όλα μέσα σε αυτό το χώρο, πρέπει να βοηθάνε τον μαθητή , όχι μόνο να συγκεντρωθεί αλλά και να εμπνευστεί σε αυτό που επέλεξε να μάθει. 
       Ο χώρος αυτός  εννοείται πρέπει να είναι καθαρός και τακτοποιημένος , να μην μυρίζει και να είναι γεμάτος αφίσες και αντικείμενα που αφορούν μόνο το όργανο και τη μουσική.
      Ένας χώρος με ένα σκονισμένο πχ drum set ή τον ενισχυτή μας στην μια γωνία, και ένα πλυντήριο ρούχων στην άλλη , είναι λίγο άκυρος,  και το μόνο που δηλώνει συνειρμικά στο μαθητή, είναι ότι κάνουμε αρπαχτή

       3. Προσπαθούμε να κρατάμε τις τηλεφωνικές μας κλήσεις και συνομιλίες στο ελάχιστο.                                                                                 
      Όταν ένας μαθητής πληρώνει έναν δάσκαλο για μια ώρα..συνήθως απαιτεί ο δάσκαλος να είναι μια ώρα από πάνω του. Ακόμα κι αν σας καλέσει ο Chick Corea.. την ώρα του μαθήματος..εξηγήστε του ευγενικά ότι είστε σε μάθημα και καλέστε τον αργότερα. Ο Chick θα καταλάβει .
       Δώστε στον μαθητή σας να καταλάβει ότι είστε 100% συγκεντρωμένος πάνω του, και ότι τιμάτε και εκείνον αλλά και τα χρήματα του .

       4. Προσπαθούμε να κρατάμε το χώρο του μαθήματος απερίσπαστο από θορύβους και περιττές ενοχλήσεις . Το ότι κάποιος εξετάζεται σε τύμπανα ή οποιοδήποτε άλλο μουσικό όργανο σε αυτό το χώρο, δεν σημαίνει ότι δεν προσπαθεί να συγκεντρωθεί και δεν χρειάζεται ηρεμία.

       5. Σαν καθηγητές οφείλουμε να μην καπνίζουμε εν ώρα μαθήματος  για ευνόητους λόγους, και προσπαθούμε να είμαστε διαλλακτικοί σε περίπτωση που χρειάζεται να καπνίσει ο μαθητής.

       6. Δεν επιτρέπουμε ζώα μέσα στο χώρο που κάνουμε το μάθημα και φροντίζουμε σε περίπτωση που έχουμε ζώα στο σπίτι, να σκουπίζουμε με ηλεκτρική σκούπα πολύ τακτικά το studio μας από τρίχες.                                             Ποτέ δεν ξέρεις αν ένας μαθητής είναι αλλεργικός σε κάτι, και είναι αμαρτία να χάσουμε μαθητές,  επειδή εμείς , έχουμε ιδιαίτερη αγάπη.. στις γάτες…

       7. Δεν σηκωνόμαστε ποτέ από το κρεβάτι 5 λεπτά πριν έρθει ο μαθητής και ρυθμίζουμε το ξυπνητήρι μας τουλάχιστον μισή ώρα πριν από τα ραντεβού μας . Δεν υπάρχει χειρότερη εικόνα να πας σε μάθημα και να δεις ότι ο καθηγητής  είναι αγουροξυπνημένος.

       8. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνουμε επίσης στα ραντεβού που κλείνουμε ανάμεσα στους μαθητές που έρχονται σπίτι μας.  Θεωρώ ότι πρέπει να αφήνουμε τουλάχιστον μισή ώρα περιθώριο από μάθημα σε μάθημα σε περίπτωση που κάποιος μαθητής αργήσει.

       9.  Δεν είμαστε ατημέλητοι ή βρώμικοι , και ΠΟΤΕ δεν πίνουμε αλκοόλ  πρίν  απο μάθημα.
      Ενας ατημέλητος  καθηγητής  μέσα σε ένα ατημέλητο  και βρώμικο χώρο που μυρίζει αλκοόλ και{....} συνειρμικά δείχνει πολλά για το πώς διδάσκει…..πολύ πριν ανοίξει το στόμα του. Μεγάλη προσοχή!!!

       10. Προσοχή πρέπει επίσης να δώσουμε και στον εξοπλισμό μας.  Φθαρμένος και παραμελημένος εξοπλισμός, κακής ποιότητας - φτηνιάρικα γεμάτα σκόνη όργανα και πετάλια..το μόνο που δείχνουν, είναι μια εικόνα παρακμής και αρπαχτής.

       11. Η τουαλέτα του σπιτιού μας επίσης κάθε φορά που έχουμε μάθημα πρέπει να λάμπει!! σε περίπτωση που ο μαθητής θέλει να την χρησιμοποιήσει.
      Πρέπει να προσέχουμε όλες αυτές τις λεπτομέρειες και δεν πρέπει ποτέ να επαναπαυόμαστε με αυτούς τους κανόνες όσα μαθήματα κι αν έχει κάνει ένας μαθητής.

      Μην ξεχνάμε επίσης αυτό που σας έγραψα στην αρχή..{ότι ο μαθητής πληρώνει για μια συνολική εμπειρία..}όπως το να παίξει π.χ σε ένα καλό σετ ντραμς , να κρατήσει μια Fender Stratocaster ή ένα όργανο που ο ίδιος δεν έχει και ονειρεύεται να αποκτήσει.
      Τα όργανα με τα οποία κάνουμε μάθημα θεωρώ ότι πρέπει να είναι κάποιου επιπέδου.

      •   Η συνέπεια προς το μαθητή
      Από την στιγμή που ξεκινάει μια συνεργασία ένας μαθητής  με ένα δάσκαλο..συνήθως τον χρειάζεται να είναι εκεί για το λιγότερο 40-45  βδομάδες το χρόνο.  Πιστέψτε με ,όσο και αν σας θαυμάζει και ζηλεύει τη νέα σας συνεργασία με τους Pearl Jam..,δεν θα του αρέσει και πολύ αν πρέπει να φύγετε για 6 μήνες τουρνέ.
       
      Καλό είναι νομίζω σε αυτή τη περίπτωση{τουρνέ – καλοκαιρινές συναυλίες} να υπάρχουν ξεκάθαρες  εξηγήσεις από την αρχή…για την αποφυγή παρεξηγήσεων..{ή οποιοσδήποτε άλλος τρόπος μπορούμε να σκεφτούμε όπου ο μαθητής δεν θα μείνει ξεκρέμαστος όσο καιρό θα απουσιάζουμε.}
                     
      Σημαντικό είναι επίσης να ακυρώνουμε μαθήματα μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις..αλλά και να είμαστε πάντα δεκτικοί - ευγενικοί χωρίς να δημιουργούμε ενοχές στους μαθητές όταν εκείνοι ακυρώνουν το μάθημα τους. Οι ακυρώσεις των μαθημάτων, δυστυχώς είναι μέσα στο πρόγραμμα και έτσι πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε.
      Πολύ σημαντικό θεωρώ επίσης είναι να είμαστε ευέλικτοι στον αριθμό μαθημάτων που μπορεί να κάνει ο μαθητής το μήνα.
      Κάποιοι μαθητές για τους δικούς τους λόγους,  μπορούν τέσσερα, κάποιοι τρία και κάποιοι ένα μάθημα το μήνα. Οι εποχές που πηγαίναμε στους δασκάλους και μας έλεγαν ότι «ή κάνεις 4 μαθήματα το μήνα ή δεν σε αναλαμβάνω» πιστεύω  ευτυχώς ότι έχουν περάσει.   

      •   Το οικονομικό.
      Θεωρώ ότι πρέπει να προσπαθούμε να κρατάμε τα δίδακτρα μας πάντα σε λογικά για τις μέρες που ζούμε επίπεδα.  Ο τρόπος που καθορίζουμε την τιμή που χρεώνουμε, πρέπει να βρίσκεται σε άμεση σχέση με τα χρόνια εμπειρίας μας πάνω στο αντικείμενο . Ακόμα και αυτό όμως ,  έχει ένα πλαφόν...Εκτός κι αν θέλουμε να έχουμε 2 μαθητές το μήνα.
      Η αλήθεια είναι ότι ποτέ κανέναν μουσικός δεν πλούτισε από την διδασκαλία και θεωρώ λάθος να διδάσκουμε με αυτή την νοοτροπία.
      Βασική μας αρχή πρέπει να είναι πως θα μεταδώσουμε μια γνώση που και εμείς διδαχτήκαμε σε νέα παιδιά, χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να σημαίνει ότι δεν πρέπει να έχουμε ένα οικονομικό τίμημα για τις υπηρεσίες και το χρόνο που προσφέρουμε.

      •   Τι λάθη δεν πρέπει να κάνω σε ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι των μαθητών.
       1.Καταρχήν , να μην αργείς στα ραντεβού σου. Ένα ραντεβού αν δεν τηρείται η καθορισμένη ώρα του, απλά δεν είναι ραντεβού. Ποτέ δεν ξέρεις ένα παιδί με τι άλλο ασχολείται εκτός από τη μουσική, και τι έχει κλείσει μετά από σένα.
       2. Εννοείται να μην είσαι ατιμέλητος και αγουροξυπνημένος.
       3. Οι Κινέζοι έχουν ένα σοφό ρητό .. «Αν δεν μπορείς να χαμογελάς.. μην ανοίξεις μαγαζί!!!..» 
      Στην περίπτωση αυτή, εσύ είσαι το μαγαζί και το προϊόν σου.    Αν δεν μπορείς να χαμογελάς και να είσαι κοινωνικός με τους μαθητές αλλά και τους γονείς τους...πιστεύω ότι δεν θα πας μακρυά σε αυτό το επάγγελμα.
       4. Πολύ προσοχή τι λές..αλλά και πως το λές. Ποτέ δεν ξέρεις ποιος βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο και τι ακούει.

      •   Προβολή και διαφήμιση.
      Με την εφεύρεση του Internet θεωρώ πολύ εύκολο να προβάλεις τον εαυτό σου . Είτε αναρτώντας αγγελίες σε site είτε μέσω facebook. Γενικά είναι πολύ εύκολο πλέον να μάθει ο κόσμος ότι διδάσκεις χωρίς να κολλάς αφίσες δεξιά κ αριστερά όπως έκανε η δική μου γενιά.
      Θεωρώ όμως αναγκαίο να υπάρχεις με κάποιο τρόπο στο Google με μια προσωπική ιστοσελίδα. Επενδύστε χρήματα λοιπόν σε ένα προσωπικό site γιατί υπάρχουν άνθρωποι που δεν ασχολούνται με το facebook.
      Μια προσωπική και όμορφα δομημένη ιστοσελίδα δείχνει πολλά για εσάς πριν απο εσάς.
      Οι επαγγελματικές κάρτες επίσης περιέργως κάνουν δουλειά.                     
      Τυπώστε 500 -1000 κάρτες και αφήστε τις στα μαγαζιά της περιοχής σας. Πολλές φορές με έχουν πάρει τηλέφωνο μαθητές  επειδή βρήκαν μια κάρτα μου στο video club της περιοχής μου.

      •   Το Facebook
      To Facebook είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να προβάλεις την δουλειά σου και να δικτυωθείς.
      Προτείνω όμως ότι κάθε καθηγητής μουσικής πρέπει να έχει 2 ξεχωριστούς λογαριασμούς αν θέλει να γίνει «φίλος» {και}στο fb με τους μαθητές του.
       Και αυτό γιατί μπορεί πολύ εύκολα, παλιότερες αναρτήσεις και τοποθετήσεις μας σε οτιδήποτε, να μην αρέσουν στον μαθητή ή στους γονείς του.
      Το facebook αλλά κ όλα τα κοινωνικά δίκτυα δυστυχώς είναι μια διαδικτυακή αντιπροσώπευση της προσωπικότητας μας. Μια αντιπροσώπευση που αφορά μόνο τους πραγματικούς μας φίλους . Όχι κάθε νέο μαθητή.
      ‘Αρα όλοι οι μαθητές σε ένα ειδικό προφίλ μόνο για αυτούς.
      Το κανονικό μας προφίλ δε..προτείνω να είναι κλειδωμένο και προσβάσιμο μόνο από τους φίλους μας.

      •   Προσωπικές πεποιθήσεις .
      Άλλο ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που θέλει προσοχή, απο την στιγμή που θα ξεκινήσουμε μαθήματα.
      Οι προσωπικές μας πεποιθήσεις σε οποιοδήποτε θέμα δεν ενδιαφέρουν και δεν αφορούν κανέναν απο τους μαθητές μας.
      Αλλά όπως κάποιες πεποιθήσεις μας μπορούν να οδηγήσουν σε διακοπή σχέσεων ανάμεσα σε φίλους, έτσι μπορούν να οδηγήσουν σε διακοπή συνεργασίας ανάμεσα σε δάσκαλο –καθηγητή.
      Προσωπικά θεωρώ χαζομάρα να χάσουμε μαθητή γιατί εμείς δεν συμπαθούμε τους ταξιτζήδες, τους μαύρους ,τους μπασίστες, τους gay ή τους αριστερούς  κλπ.
      Προσπαθούμε να έχουμε ουδέτερες απόψεις- στάσεις σε όλα τα θέματα γιατί δεν ξέρουμε αυτός που κάθεται απέναντι μας ποιος είναι..τι βιώματα έχει..τι δουλειά κάνει αυτός ή οι γονείς του, τι σεξουαλικό προσανατολισμό ή τι πολιτικές - θρησκευτικές ή κοινωνικές πεποιθήσεις  έχει.
        Προσοχή λοιπόν στις συζητήσεις και τα σχόλια μας κατά την διάρκεια του μαθήματος.

      Κλείνοντας θα ήθελα να πω ότι αυτή η δουλειά βασίζεται επίσης κατά ένα μεγάλο ποσοστό στην σύσταση μέσω του στόματος .  Στην δική μου περίπτωση , το 30 με 40 % των μαθητών κάθε χρόνο.

      Είναι πολύ δύσκολο {και χρονοβόρο} να στήσεις ένα καλό όνομα στην πόλη που ζεις …και πραγματικά εύκολο να το καταστρέψεις. Κάθε μαθητής λοιπόν που περνάει από τα χέρια μας, αποτελεί και μελλοντική διαφήμιση της δουλειάς μας και έτσι πρέπει να προσεγγίζετε.
      Πρέπει να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα αν θέλουμε να εδραιώσουμε μια καριέρα σε αυτό το χώρο και να καταλάβουμε ότι δίνουμε τις εξετάσεις μας κάθε φορά που μπαίνουμε σε μάθημα.

      Αυτό που έχω καταλάβει εγώ τελικά, μέσα από όλα αυτά τα χρόνια εμπειρίας μου είναι ότι,  δεν είναι μόνο τι διδάσκεις σε ένα μαθητή..αλλά πως το διδάσκεις, που το διδάσκεις , πόσο συνεπής και οργανωτικός είσαι , με πόσο επαγγελματισμό προσεγγίζεις κάθε σου μαθητή κλπ.
      Σαν δάσκαλος προσπαθώ συνέχεια να βελτιώνω τον εαυτό μου, να  μαθαίνω απο τις εμπειρίες μου, να ενημερώνομαι και να κρατώ ανοιχτό μυαλό.
       Ελπίζω μέσα σε αυτό το άρθρο να βρήκατε κάποιες από τις συμβουλές μου χρήσιμες .

      Bαγγέλης Μουλακάκης.


      Ημ/νία: 02:11 - 17/02/18
    • vagelism
      Εισαγωγή: Μια εκ βαθέων ανάλυση πίσω απο τα προβλήματα που όλοι μας σαν μουσικοί αντιμετωπίσαμε με το time. Καθώς και τρόποι βελτίωσης του Time μας. Tο θέμα time σε σχέση με την μουσική, είναι ένα ζήτημα που νομίζω ότι δεν έχει υπάρξει μουσικός που κάποια στιγμή στην καριέρα του δεν το έχει αντιμετωπίσει σαν πρόβλημα .
      Η καλή αίσθηση του time είναι ένα απο τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα κάθε σοβαρού μουσικού, και θεωρώ ότι είναι ένας απο τους παράγοντες που ξεχωρίζει τους επαγγελματίες απο τους ερασιτέχνες μουσικούς.

      Γνωρίζω ότι ο τρόπος που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το ρυθμό{άρα και το time} είναι θεμελιώδης . Η ευαισθησία του στο ρυθμικό πλέγμα της μουσικής  είναι τόσο μεγάλη που ακόμα και οι πιο ανεπαίσθητες «ανακρίβειες», δίνουν στον ακροατή την αίσθηση ότι κάτι δεν «πάει» και τόσο καλά με την μουσική.

      Σε συνέχεια του νήματος που είχαμε αναλύσει προ καιρού σχετικά με το time, στο σημερινό άρθρο θα προσπαθήσω να αναλύσω την έννοια και την ανάγκη του καλού time πίσω από κάθε μουσικό, και θα προτείνω επίσης, τρόπους ανάπτυξης και βελτίωσης του.
      Καταρχήν..Τι είναι time .
      «To καλό time σε έναν μουσικό είναι η ικανότητα να μπορεί να «κρατάει»  ένα {σχετικά} σταθερό ρυθμό στο παίξιμο του και να μπορεί να συγχρονίζεται με μια ορχήστρα.»
       Δεν μιλάω για μετρονομικό παίξιμο μιας και αυτό είναι εφικτό μονάχα απο ένα ..drum machine. Mιλάω για μια σχετικά σταθερή αίσθηση του χρόνου της μουσικής απο τον μουσικό με άφθονες δόσεις human groove.

      Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επιδράνε στην σχέση του μουσικού με το time, αλλά νομίζω οτι ξεκινάει απο τον τρόπο μελέτης του και την σχέση του με τις αξίες και επεκτείνεται μέχρι το πόσο καλά ακούει τον εαυτό του αλλά και τους συμπαίκτες του την ώρα της πρόβας ή του Live.

      Ωραία..Αφού το time σχετίζεται με το ρυθμό.. ας δούμε και τι σημαίνει ρυθμός.
      Η καλύτερη ανάλυση του ρυθμού που έχει πέσει στα χέρια μου, έλεγε.
      «Ρυθμός είναι, οτιδήποτε επαναλαμβάνεται σε ίσα και τακτά χρονικά διαστήματα»
      Άρα..η έννοια του ρυθμού αλλά και της αίσθησης του time ενός μουσικού, είναι δύο έννοιες αλληλένδετες.
      Αργότερα στην πορεία μου σαν μουσικός, έμαθα οτι υπάρχουν δύο είδη προσέγγισης του time.
      Yπάρχει το time που χρησιμοποιούν όλα σχεδόν τα μοντέρνα σύνολα είτε μιλάμε για rock, ποπ, κ.λ.π, όπου η μουσική είναι κυριολεκτικά κολλημένη πάνω στο τέταρτο με απαιτήσεις όσο το δυνατόν ακλόνητου time..
      ..και υπάρχει και το λεγόμενο Εxpressive timing που χρησιμοποιείτε περισσότερο στην κλασσική μουσική αλλά και μερικές φορές την Jazz.

      Η έννοια του expressive time έχει να κάνει με πλαστικότητα και μικροαλλαγές στο time της μουσικής για χάρη της έκφρασης.
      Για παράδειγμα πολλές φορές έχουμε δεί στην κλασσική μουσική δείγματα, όπου η μουσική ενώ δεν είναι «σωστή» με την μετρονομική έννοια, παρ’όλα αυτά να ακούγεται σωστή. {Ενα βίντεο του Adam Neely που έχει ενδιαφέρον και μιλάει για expressive time είναι αυτό} 
      Ας δούμε τους λόγους που ένας μουσικός έχει προβλήματα με το time του.

      1.Αξίες
      Οποιαδήποτε νότα κι αν παίξει ένας μουσικός, πέρα απο την μελωδική της προέκταση...έχει και την αξιακή. H γνώση των αξίων και η σωστή τοποθέτηση/ διάρκεια τους στο μέτρο, θεωρώ ότι είναι ένα απο τα κλειδιά που ξεκλειδώνει το καλό time ενός μουσικού. 
      Ακόμα και ένα ολόκληρο να παίξει ένας μουσικός..αν δεν ξέρει που ξεκινάει και που τελειώνει αυτή η αξία...θα έχει σαν αποτέλεσμα, κάθε του μέτρο είτε να τρέχει, είτε να επιβραδύνει.
      Επενδύστε χρόνο λοιπόν να μάθετε όλη την παλέτα των αξιών πάνω σε μια ακλόνητη βάση, .. αρχικά ..μία - μία..
      Έπειτα δοκιμάστε από αξία σε αξία.
      {π.χ απο τα 4α στα τρίηχα 4ων στα 8α, στα τρίηχα 8ων κ.λ.π},
      ..και στο τέλος κάνοντας combination των αξιών αυτών                 
      {Π.χ απο τα 32α στα 8α , στα τρίηχα ημίσεως κ.λ.π}.

      Εννοείται όταν μιλάω για ακλόνητη βάση...μιλάω φυσικά για τον μετρονόμο.
      Θεωρώ κυριολεκτικά χάσιμο χρόνου να μελετήσουμε τον πύργο των αξιών χωρίς μια απόλυτη ρυθμική βάση απο πίσω.
      Δυστυχώς, με ευχές - σοβαρή δουλειά δεν γίνεται.
      Δεν παλεύουμε για κάτι σαν 9ήχα ή κάτι σαν τρίηχα 16ων.
      Στην μουσική είτε η αξία είναι σωστή  είτε μιλάμε για το γάμο του Καραγκιόζη. Δεν υπάρχει μέση λύση.

      2.Μελέτη με το μετρονόμο
      Εκ πείρας έχω δει ότι υπάρχουν δύο δόγματα όσον αφορά την μελέτη με το μετρονόμο.
      Υπάρχουν οι δάσκαλοι που θεωρούν οτι ο μετρονόμος πρέπει να «χτυπάει» πάντα τέταρτα και κάθε παρέκκλιση απο αυτό όχι μόνο δεν βοηθάει τον μαθητή αλλά του κάνει κακό μιας και τεμπελιάζει να υποδιαιρέσει  από μόνος του. {και εννοείται ότι καταδικάζει σε λιθοβολισμό κάθε δάσκαλο με αντίθετη άποψη}..
      ..και υπάρχουν και αυτοί που θεωρούν ότι ο μετρονόμος δεν πρέπει  απαραίτητα να είναι ο αυστηρός και ο κακός της υπόθεσης.
      Ναι μεν θα καθρεφτίσει με ειλικρίνεια όλες μας τις αδυναμίες {γιατί αυτή είναι η δουλειά του} αλλά παράλληλα, μπορεί να μας βοηθήσει παίζοντας όπου χρειάζεται{και}υποδιαιρέσεις του τετάρτου.

      Προσωπικά ανήκω στην δεύτερη μερίδα καθηγητών.
       Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι σύγχρονοι μετρονόμοι έχουν πλέον built in..πάρα πολλές υποδιαιρέσεις με μόνο σκοπό να βοηθήσουν τον μουσικό.
      «Μake the metronome you friend not your enemy» είχε πεί κάποτε ο V. Colauita και συμφωνώ απόλυτα.
      Ο μετρονόμος πρέπει να θεωρηθεί σαν ο φίλος που λέει πάντα την αλήθεια..όχι ο «κακός» που σε μειώνει κάθε φορά που κάνεις λάθος.                     
      Είναι στο χέρι κάθε μουσικού πως θα τον χρησιμοποιήσει αλλά και σαν τι θα τον θεωρήσει. Φίλο ή δερβέναγα.

      Κάτι που πολλές φορές έχω ξαναπεί είναι, ότι ανάμεσα σε ένα κλειστό μετρονόμο κατά την διάρκεια της μελέτης..και έναν μετρονόμο να μας χτυπάει 16α ή ακόμα και 32α.. προτιμώ 1000 φορές το 2ο.
      Η σχέση του μουσικού με το μετρονόμο θεωρώ ότι πρέπει να είναι απόλυτη και άρρηκτα συνδεδεμένη τουλάχιστον για την 1η δεκαετία της μαθητείας του. Απο εκεί και πέρα ίσως μπορούμε να μιλήσουμε για μια πιο «ανοιχτή» σχέση του μουσικού με το μετρονόμο, μιας και ο μετρονόμος πιστεύω ότι έχει μπεί ήδη μέσα μας.

      3 .“Βuilding an Internal clock”
      Τι είναι αυτό?
      Η εσωτερίκευση του μετρονόμου έχει να κάνει με χρόνια «καλουπώματος» των αξιών μέσα σε ένα νοητό grid που υφίσταται ένας μουσικός.
      Αυτή η πείρα έχει σαν αποτέλεσμα ακόμα και μια ανεπαίσθητη μεταβολή του time..να του δίνει τους λεγόμενους συναγερμούς του «κουνημένου» time .
       Είμαι σίγουρος ότι όποιος έχει μελετήσει μερικά χρόνια με μετρονόμο, θα ξέρει ακριβώς για τί είδους συναγερμούς μιλάω.
      4.Πείρα με μουσικούς.
      Ο Dave Weckl στο βιβλίο του The Next step, ξεκινάει το κεφάλαιο Time, με τα εξής λόγια: It’s partly the drummers role to establish and keep a confident time feel..» ..Εν μέρη.
      Αυτό το «εν μέρη» το έχω δεί πολλές φορές σε δικά μου παιξίματα με μουσικούς...όπου σε κάποιες μπάντες το time ήταν μια πραγματικά εύκολη υπόθεση ..και σε κάποιες άλλες.. ένιωθα ότι με το παραμικρό μου fill..θα χανόταν η γή κάτω απο τα πόδια μου.
      Είναι λάθος να επενδύετε στην σκέψη ότι μια μέρα θα σας «κρατήσει»  ή θα σας προσφέρει μια solid βάση ένας drummer{άρα δεν χρειάζεται να μελετάτε με το μετρονόμο}..όπως λάθος είναι για έναν drummer {όσο καλό time κι αν έχει} να πιστεύει ότι μπορεί να προσφέρει ένα solid time σε όλες τις μπάντες που θα συνεργαστεί.

      Το time και ειδικότερα ένα καλό time θεωρώ ότι είναι μια συνολική υπόθεση που αφορά όλα τα μέλη της ορχήστρας – ακόμα και τους τραγουδιστές.               
      Η έκθεση όμως κάθε μουσικού με πολλούς και διαφορετικούς συνεργάτες , εκτός απο την δυσκολία μας δίνει κ πείρα.
      Δυστυχώς αρκετοί μουσικοί έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με το χρόνο..και όσο πιο πολλούς «αποκρυπτογραφούμε» προσπαθώντας να καταλάβουμε τον τρόπο “αναπνοής” τους όσον αφορά το time..τόσο καλύτερο γίνετε το δικό μας . 

      Σε προσωπικό επίπεδο.. κάθε μπάντα είναι μια πρόκληση και μου έχουν τύχει σχεδόν τα πάντα.
      Είτε να παίρνω το ρόλο του βράχου..μιας και η αίσθηση του time έπεφτε στην δική μου πλάτη, είτε να «ακουμπάω» στον μπασίστα και να τον αφήνω να οδηγεί αυτός μιας και είχε καλύτερο time απο μένα..αλλά και να νιώθω οτι η μπάντα έχει μπει σε ράγα και να πηγαίνει μόνη της χωρίς κανένα απο τα μέλη της , απαραίτητα να οδηγεί.
      5.Human Groove.
      Human groove..είναι για μένα το ιερό δισκοπότηρο του time - το αποτέλεσμα όλης αυτής της αναζήτησης που κάνει ένας μουσικός - εφαρμόζοντας κάθε πιθανή άσκηση που πέφτει στα χέρια του, προκειμένου να βελτιώσει το time του.
      Όπως είπα και στην αρχή αυτού του άρθρου, δεν υπάρχει μετρονομικό παίξιμο. Είμαστε άνθρωποι και το να αναζητούμε το 100% πάνω στο μετρονόμο, είναι απλά ανέφικτο.
       Ένας απο τους λόγους που η δεκαετία του 90 στην Ελλάδα {αλλά και παγκοσμίως  ειδικά στο pop ιδίωμα} έβγαλε τόσο φριχτές παραγωγές , ήταν γιατί οι παραγωγοί θεώρησαν ότι πλέον θα ξεφορτωνόντουσαν τα κουνημένα {αλλά Human groove}παιξίματα των drummer..βάζοντας να παίξουν στην θέση τους..drum machines.

      Σε καμία περίπτωση επίσης δεν θεωρώ οτι η μελέτη με το μετρονόμο θα μας κάνει..μετρονομικούς. Απλά θα μας δώσει μια {καλύτερη} αίσθηση του time.
      Μερικές ασκήσεις βελτίωσης του time.

      Yπάρχουν αρκετές ασκήσεις για κάποιον που θέλει να αναπτύξει το time του. Ξεκινώντας με τον μετρονόμο.
       Mια άσκηση που προτείνω είναι – οτιδήποτε κάνουμε practice να το κάνουμε με τούς εξής τρόπους.
      Χ2 , Χ4 και ÷2, ÷4 
      Τι εννοώ. Ας πούμε ότι μελετάμε μια φράση ή μια άσκηση στο 60.
      Δοκιμάστε να παίξετε αυτή την φράση με το μετρονόμο Χ2 {στο 120 να σας δίνει 8α} αλλά και Χ 4 {στο 240 να σας δίνει 16α} . Η άσκηση παραμένει στο 60..η υποδιαίρεση που ακούτε θα αλλάξει.

      Τώρα δοκιμάστε να ρυθμίσετε το μετρoνόμο σας  στο 30 {÷2} με το μετρονόμο να σας δίνει τα ήμισυ..αλλά και στο 15{÷4} με το μετρονόμο να σας χτυπάει τα ολόκληρα. Δοκιμάστε σε οτιδήποτε «κουνιέται» ή δεν «πατάει καλά» αυτή την άσκηση και θα δείτε βελτίωση πάρα πολύ γρήγορα.

      Κάτι που επίσης προτείνω σχετικά με το μετρονόμο είναι να μάθετε να τον κατεβάζετε πολύ αργά. Υπάρχει λόγος που ο μετρονόμος συνήθως ξεκινάει απο το 30..και όχι απο το 60. Μην φοβάστε το αργά, αλλά κάντε το μέρος της μελέτης σας..ειδικά κάθε φορά που μελετάτε κάτι καινούργιο.

      Πύργος αξιών . Παραθέτω ένα πύργο αξιών σαν δείγμα για να μπορείτε να δουλέψετε. Εξήγησα πιο πάνω πως πρέπει να ενσωματωθεί στην μελέτη μας.
      Sequences : Τα sequences είναι μικρές μονόμετρες ή δίμετρες ρυθμικές φράσεις που χρησιμοποιούν στην μελέτη συνήθως όσοι έχουν θέματα με το μετρονόμο.
      Δεν είμαι κατά.  Απο το τίποτα ...αν μια ρυθμική βάση μας βοηθάει να κλειδώσουμε..φτιάξτε τα και χρησιμοποιήστε τα.

      Παίζοντας πάνω σε δίσκους και play alongs : Θεωρώ αυτό το τρόπο μελέτης ένα αναπόσπαστο εργαλείο εξέλιξης σε όλους τους τομείς κάθε μουσικού. Ειδικά στην τεχνική αλλά και στο time.
      Είναι σίγουρα μέρος της καθημερινής μου μελέτης.
      Δεν θα ξεχάσω ποτέ την 1η φορά που έπαιξα σε ενα play along..και μπασίστας σε αυτή την δουλειά ήταν ο John Patittuci.
      Προσπαθώντας να παίξω αυτό το κομμάτι - ακόμα και που ακούμπησα πάνω του και μπόρεσα να groove-αρω μαζί του...βγαίνοντας απο αυτό το κομμάτι, ένιωσα ότι μου είχε ανέβει το level.
      Μην φοβάστε να παίξετε πάνω σε τέτοιου είδους κομμάτια – όσο δύσκολα κι αν είναι.. Το αποτέλεσμα μπορεί να αργήσει..αλλά σίγουρα θα σας εκπλήξει.

      Για μένα το μισό κάθε μουσικού είναι η τεχνική και η μελέτη του..και το άλλο μισό οι ...συνεργασίες του. Το να παίξουμε σε ένα κομμάτι με rhythm section τον John Patitucci και τον Dave Weckl στα τύμπανα ...πριν 20 χρόνια δεν ήταν εφικτό. Σήμερα πλέον είναι, μέσα απο τα Backing tracks και τα βιβλία τους ..ακόμα και αν δεν τους γνωρίσουμε ποτέ.
      Stopping the click : Μια άλλη εξαιρετική άσκηση που παραθέτω. θα σας καθρεφτίσει όλες σας τις αδυναμίες στην αρχή αλλά μακροπρόθεσμα θα σας ωφελήσει. Ενσωματώστε τη στην μελέτη σας.
      https://app.box.com/s/obipjlw171ypujmpi71pxrhmfejymya8
      Τι είναι : Ξεκινώντας απο το 60 και ανεβάζοντας 10 -10 κλικ, είναι έτοιμες λούπες 4ων μέτρων, με το μετρονόμο να παίζει για δύο μέτρα..και δύο να σταματά.
      Η δυσκολία ξεκινά όταν συμβαίνει το ίδιο αλλά με 8μετρη φόρμα .{4 μέτρα on και 4 μέτρα off.}

      Record yourself.
      ‘Άλλο ένα πολύ σοβαρό κλειδί σε όσους θέλουν να βελτιώσουν το time τους.Προτείνω την ενσωμάτωση της ηχογράφησης σε καθημερινή βάση. Ηχογραφήστε τα πάντα και γίνετε ο πιο σκληρός κριτής του εαυτού σας.               Απο ασκήσεις και κομμάτια μέχρι πρόβες και συναυλίες.                                       
       Στο τέλος κάθε μέρας αναλύστε τα πάντα μετά με το «μικροσκόπιο».

      Αρχείο.
      Πολλές φορές η αυτοεξέλιξη μας έρχεται τόσο αργά που μερικές φορές θεωρούμε ότι δεν υπάρχει καθόλου εξέλιξη. Αυτό μας γεμίζει αμφιβολίες αλλά και πολλές μας κάνει και παραιτούμαστε.
      Θεωρώ αναγκαία κάποιας μορφής αρχειοθέτηση όλων των ηχογραφήσεων μας με ημερομηνίες. Συχνά πυκνά γυρίστε πίσω σε αυτές τις ηχογραφήσεις και δείτε μόνοι σας άν έχετε βελτιωθεί ή όχι .Όπως και να ΄χει, είναι μια win- win κατάσταση για εσάς... Θεωρώ ότι θα σας δώσει σίγουρα όρεξη για πιο σκληρή δουλειά.
      Σαν φοιτητής δεν το έκανα μόνο σε ηχογραφήσεις αλλά κρατούσα Practice log σε κάθε άσκηση ή τεχνική που ήθελα να αναπτύξω ή να τρέξω.

      Famous words για έμπνευση.
      “Patience is not the ability to wait but the ability to keep a positive attitude while waiting” Unknown
      “My time sucks” Jeff Porcaro.
      “Aν την ώρα που ηχογραφείς, δεν ακούς τον μετρονόμο…είσαι ακριβώς πάνω του” Poogie Bell.
       “Playing with a metronome and playing with people is a whole different bowl game” Steve Gadd
      “That’s what the drummer is supposed to do. Keep the time.  If you can do something else besides that, fine. But the time is essential and non-negotiable.” Elvin Jones 1963
      To be a good musician you need to be a good listener” V .Wooten
      ” Someone asked me about the use of the metronome and I answered that you should use it only if you cannot keep time and are trying to develop a sense of holding time at a certain level. But to play metronomic time is another inhuman aspect. The time should be at the same place, but to make it elastic sounding, it may have to get a little faster or slower. A metronome locks you into “bap bap bap bap.” Max Roach.
      “ Tο γρήγορα πρέπει να έρθει μέσα από το αργά..Το γρήγορα μέσα από το γρήγορα οδηγεί μαθηματικά σε βρώμικο παίξιμο..και κανείς δεν εκτιμάει ένα βρωμιάρη μουσικό” H. Δουμάνης.
      ¨Μην χάσεις τον ρυθμό προσπαθώντας να βρείς μια νότα¨V. Wooten
      “I don’t have perfect time. My drums sound like a drummer, not a drum machine”. Taylor Hawkins
      “Just because you’re not a drummer doesn’t mean that you don’t have to keep time.”  Thelonious Monk στους μουσικούς του.
       
      Βαγγέλης Μουλακάκης.
        Ημ/νία: 18:11 - 05/04/18
    • Yannis Methenitis
      Εισαγωγή: Θέλω να γίνω Rock Star! Πως; Η συνταγή είναι γνωστή χρόνια τώρα, απλά ρίχνουμε στάχτη στα μάτια μας μπερδεύοντας την τέχνη με το σταριλίκι. Ουσιαστικά πρόκειται για μια πολύ επικερδή δραστηριότητα που απαιτεί κάποια σημαντικά προσόντα, όπως:

      Να είσαι ωραίος/α,
      Να κουνιέσαι σαν την Shakira ή τον Axl Rose,
      Να ντύνεσαι/κουρεύεσαι σαν κλόουν ή έστω να ξεχωρίζεις...
      Να σου είναι δεύτερη φύση το γλύψιμο,
      Να κάνεις ότι περνάει από το χέρι σου για να πετύχεις το στόχο σου.
      Να το κάνεις συνειδητά πιστεύοντας ότι θα κονομήσεις (γιατί είναι δουλειά κι αυτή), ενώ ταυτόχρονα θα ικανοποιήσεις την αυταρέσκεια και το ψώνιο σου.

      'Ισως βοηθάει να παίζεις και κάποιο όργανο (ανάλογα με το μουσικό είδος) αλλά δεν είναι απαραίτητο.

      Σε ότι αφορά τα ελληνικά δεδομένα μπορείς να ξεκινήσεις από ένα τηλεοπτικό talent show. Χρειάζεσαι προβολή!

      Αν είσαι του "έντεχνου" να γνωριστείς με παράγοντες του σχετικού ραδιοφωνικού χώρου.

      Για τον αγγλόφωνο κόσμο (Αμερική, Αγγλία κλπ) όπου υπάρχει πέραση και στα γκρούπ, απαιτείται πολύ χαμαλοδουλειά live σε bar (που συμπεριλαμβάνει και όλα τα παραπάνω προσόντα), καθώς και ενα πολύ ακριβό δικηγόρο για επαφή με τις δισκογραφικές.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/rockstar2.gif

      Αν θες να γίνεις Ricky Martin ή Madonna πρέπει να τραγουδάς χωρίς προφορά ξένου και να απευθυνθείς στα τοπικά talent show που έχουν φοβερή πέραση. Σε καμμία περίπτωση η ελληνική δισκογραφική σου (αν έχεις) δεν θα σε προτίνει για διεθνές promotion, γιατί είναι θέμα παλαιότητας κι εσύ πολύ νέος/α.

      Τελευταίο αλλά σημαντικότερο προσόν είναι η επιμονή.
      Αν όμως τα παραπάνω σου είναι δεύτερη φύση, τότε σίγουρα δεν θα σου λείψει και αυτό.

      yameth
    • Yannis Methenitis
      Εισαγωγή: Πως βγάζω χρήματα από τη μουσική;
      1.Έσοδα από πνευματικά δικαιώματα (publishing).
      Χρήματα από τη χρήση της μουσικής σας στο ραδιόφωνο, τηλεόραση, bar και δημόσιους χώρους, αλλά και διασκευές που μπορεί να κάνει κάποιος άλλος.
      Είναι το σημαντικότερο έσοδο του συνθέτη - στιχουργού.

      2.Έσοδα από τις πωλήσεις CD, και downloads.
      Προέρχονται από την δισκογραφική εταιρία που τα προωθεί στα δισκομάγαζα και το internet.
      Αφορά ένα μικρό ποσοστό που στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να φτάσει και το 20% για έτοιμη παραγωγή, ανάλογα με τη συμφωνία και ποιός την χειρίζεται.
      Συνήθως είναι από 4% για συνθέτη και στιχουργό και κάτι ψιλά για το υπόλοιπο συγκρότημα (αν υπάρχει) ή ότι συμφωνήσουν τα μέλη μεταξύ τους.
      Πάντως μη περιμένετε να πάρετε την Testarossa άμεσα με τα ελληνικά δεδομένα πωλήσεων.

      3.Έσοδα από εμφανίσεις.
      Μαγαζιά - Clubs, συναυλίες, TV. Το νυχτοκάματο...
      Είναι δεδομένο ότι για να προβληθείτε χρειάζονται ζωντανές εμφανίσεις.
      Συνήθως αυτές που ανήκουν στις προωθητικές ενέργειες, (ΤV, ραδιόφωνο) γίνονται δωρεάν, εκτός κι αν είστε οι Pink Floyd ή κάποιοι αναλόγου μεγέθους.
      Οι συναυλίες όμως και κάθε είδος live είναι φράγκα μετρητά!

      Τι κάνει μια δισκογραφική εταιρία;

      1.Ερευνά για νέα ταλέντα για να αποκτήσει νέες ευκαιρίες εσόδων.

      2.Αναπτύσει τον καλλιτέχνη ώστε να γίνει ανταγωνιστικό, εμπορεύσιμο "προιόν" σύμφωνα με τους κανόνες του marketing. (Τραγούδια, Ηχογράφηση - Παραγωγή, Εμφάνιση, Video clip).

      3.Διανέμει και πουλάει τα CD στα δισκομάγαζα και το internet.

      4.Προβάλει με διάφορους τρόπους το ¨προιόν¨.
      Οι καταχωρίσεις σε περιοδικά, τηλεόραση, ραδιόφωνο είναι μόνο για τους "φτασμένους καλλιτέχνες".
      Για τους υπόλοιπους, κανονίζει συνεντεύξεις, προωθεί το CD στα ραδιόφωνα, και οργανώνει κάποιες live εμφανίσεις εκεί που μπορεί ή θεωρεί ότι θα προωθηθεί και προβληθεί καταλλήλως.

      Τι κάνει η ΑΕΠΙ;

      Εισπράτει και αποδίδει στα μέλη της (συνθέτες / στιχουργούς), τα έσοδα που προκύπτουν από τη χρήση της μουσικής ή των στίχων τους σε ραδιόφωνο, τηλεόραση, club, internet, και δημόσιους χώρους.
      Τα πνευματικά δικαιώματα δηλαδή.
      Περισσότερα εδώ

      Τι είναι τα συγγενικά δικαιώματα;

      Έσοδα που προκύπτουν από τη συμμετοχή ή την εκτέλεση έργου.
      Δικαιούχοι είναι τραγουδιστές, μουσικοί και συντελεστές πέραν του συνθέτη / στιχουργού. Το συγκρότημα ή οι session μουσικοί δηλαδή.
      Εκπροσωπούνται από τους οργανισμούς Grammo (παραγωγών), Απόλλων (μουσικών) και Ερατώ (ερμηνευτών).
      Περισσότερα εδώ

      Yameth
       
      Ημ/νία: 18:16 - 05/10/08
    • Yannis Methenitis

      Frankfurt Musikmesse 2008

      By Yannis Methenitis, in Παλιά Άρθρα,

      Εισαγωγή: Είναι γεμάτη εκπλήξεις η Musikmesse στην ωραία Φρανκφούρτη κάθε χρόνο! Καλές αλλά και κακές. (Αν βαριέστε το μπλα – μπλά, πηγαίνετε κατευθείαν στις φωτογραφίες στο τέλος του κειμένου. Φέτος η μεγάλη απογοήτευση ήταν στην κεντρική σκηνή Agora όπου υπάρχουν 3 σκηνές και παίζουν nonstop από το πρωί μέχρι την ώρα που θα κλείσει η έκθεση, πολύ ενδιαφέρουσες συνήθως μπάντες με συμμετοχή μεγάλων ονομάτων.

      Εγώ προσωπικά περίμενα να δω την συνέχεια της σχεδόν μόνιμης επίσιμης μπάντας της έκθεσης με στηλοβάτες ένα κορυφαίο γερμανικό rhythm section με τον μπασίστα Frank Itt και τον ντράμερ Wolf Simon. Τζίφος! Φέτος μπάσο και show με τον Wolf Simon έκανε ο T M Stevens που δεν κατάλαβε ότι είχε μουσικούς από κάτω και το ότι η απάντηση στο “are you having a good time!” εξαρτάται από το τι παίζεις και αν γκρουβάρεις και όχι από τα dreadlocks και τη παρλαπίπα στο μικρόφωνο... Τεσπά...

      Αντί για funk φάγαμε αρπαχτή...

      Ε... καλά και κάτι μπύρες με λουκάνικα δε λέω...

      Στα υπόλοιπα... τα γνωστά.

      Νααα... τα σάλια να τρέχουν μπροστά στις καλογυαλισμένες κιθάρες, τα κρουστά και τα μπλιμπλικια.

      Νααα... οι μουσικαράδες να παρουσιάζουν τα όργανα, τόσο πια που το θεωρείς δεδομένο ότι όλοι έχουμε μια επιπεδάρα νααα... και μετά έρχεται η σειρά σου να δοκιμάσεις και ντρέπεσαι που δεν παν τα χέρια σου...

      Φοβερές παρουσίες και μεγάλα περίπτερα με τόνους παλιών και νέων παρουσιών είχαν οι συνήθεις ύποπτοι, Fender (Gretch, Jackson, Squier, Tacoma) Marshall, Pearl, Korg, Roland και Boss που από φέτος είχε ξεχωριστό περίπτερο από τη μαμά εταιρεία, η Yamaha που έχει μόνιμα δική της αίθουσα (!), ενω συγκριτικά τεράστια ήταν η παρουσία της ανερχόμενης ευρωπαϊκής Warwick – Framus.

      Οι συνεργασίες - εξαγορές μεταξύ των εταιρειών πάνε κι έρχονται για να τονώσουν τα μειονεκτήματα τους ή να εξαφανίσουν τον ανταγωνισμό.

      Άλλοι αγοράζουν κολοσσούς όπως η Fender που μόνο την Gibson δεν αγόρασε ακόμα και που τελευταία ανακοίνωσε την αγορά του ομίλου Kaman, (Ovation, Hamer, LP, Taylor, κλπ) και άλλοι όπως η Roland την Cakewalk κι η Behringer την άγνωστη αλλά πολλά υποσχόμενη Energy xt, (με νέο sequencer που τρέχει ακόμα και σε Linux!) ίσα – ίσα για να συνδυάσουν software με το hardware που διαθέτουν μέχρι σήμερα κατά τον δρόμο που χάραξε η Yamaha αγοράζοντας την Steinberg.

      Για άλλη μια φορά εντύπωση μου έκαναν οι κρουστοί και οι σχετικές εταιρείες που τα σεταπ τους δεν έχουν όριο φαντασίας. Για το δε καχόν (cajon) θεωρώ ότι κάθε σπίτι πρέπει να 'χει από ένα. Είναι τελείως αυθόρμητο όργανο με ευρύ φάσμα εφαρμογής και ήχων.

      Στα πληκτροφόρα είναι ξεκάθαρα τα πράγματα πλέον με την ύπαρξη αφθονίας στη χωρητικότητα μνήμης. Πάμπολλοι, ωραίοι αλλά και φυσικοί ήχοι στα όργανα πια, αλλά και ανάπτυξη των controllers για την χειραγώγηση τους, μεγάλες οθόνες και πληθώρα κλαβιέ για κάθε χέρι.

      Εμφανώς καλύτερη ποιότητα και στην πραμάτια των περιφερειακών περιπτέρων από τους Κινέζους φέτος. Σύντομα, πολύ σύντομα, καθώς ανεβαίνει η ποιότητα αλλά και το βοιοτικό τους επίπεδο προβλέπεται να γίνει της Κορέας... Θα ακριβήνουν και αυτοί όπως έγινε στην Ιαπωνία και πρόσφατα στην Κορέα και μετά... μάλλον θα πρέπει να ψάχνουν οι κατασκευαστές που όλοι έχουν κάποιο εργοστάσιο στην Κίνα να μετακομίσουν στο Darfur...

      Δεν ξέρω τι θα γίνει αλλά οι χαμηλές τιμές δεν μπορούν να διατηρηθούν για πολύ. Δεν είναι δυνατόν ή παγκόσμια βιομηχανία να συγκεντρωθεί σε μια χώρα.... Στην πρώτη αναποδιά, προβλέπω κραχ στην αγορά. 'Ισως όχι αύριο, αλλά θα το βρούμε μπροστά μας.

      Αυτά τα θεωρητικά και βαρετά για φέτος.

      Πάντως η Musikmesse της Φρανκφούρτης είναι μια μοναδική εμπειρία για κάθε μουσικό, επαγγελματία ή εραστή του ήχου. Αξίζει ένα Σαββατοκύριακο να παει κανείς, αν και είναι λίγο τσιμπημένες οι τιμές στα ξενοδοχεία αυτές τις μέρες.

      Σε αποζημιώνει η καλή μπύρα, το απαραίτητο κότσι και τα ωραία bar με τοπική αλλά και... ιρλανδική ενίοτε ατμόσφαιρα που βρίσκεις όπου και να σταθείς.

      Άντε. Και του χρόνου!
       
      Ημ/νία: 18:23 - 05/10/08
    • nikosgi

      Μουσική στον δρόμο

      By nikosgi, in Παλιά Άρθρα,

      Εισαγωγή: Με αφορμή το θέμα στο forum, "Gypsy Jazz στους δρομους τις Αθηνας", ιδού μια τοποθέτηση για τα υπέρ του basking, σε σχέση με τη δουλειά στα "μαγαζιά". http://www.youtube.com/watch?v=hpLUZbkjH1Q

      Tα περί δρόμου:
      Ας δούμε πρώτα την νομική διάσταση του πράγματος.
      Αν ψάξει κανείς στο διαδυκτιο θα βρει πολλές αναφορές στο θέμα. Το “busking”, όπως λέγεται στα αγγλικά, υπόκειται στους νόμο περί ελευθερίας της έκφρασης το οποίο σημαίνει πως μπορείς ελεύθερα να παίζεις μουσική, να ζωγραφίζεις, να κάνεις παντομίμα, να διαβάζεις ποιήματα, να κάνεις διαδήλωση διαμαρτυρίας κλπ αρκει να σέβεσαι τα δικαιώματα και των άλλων (δεν είναι σωστό να παίξεις στον δρόμο με έναν soldano στο 10)
      Όσον αφορά τα χρήματα, θεωρούνται φιλοδώρημα και είναι αφορολόγητα! Είναι πιο «παράνομο» λοιπόν να πουλάει κανείς τα cd του στον δρόμο χωρίς απόδειξη παρά αυτό!
      Ο μέσος άνθρωπος ,βέβαια, έχει μια άλλη αντίληψη για τον δρόμο. Ίσως να φταίνε κάποιοι «μουσικοί» ίσως να φταίει και η παιδεία μας για αυτό. Δεν μπορώ, αλλά δεν θέλω κιόλας να τους αλλάξω τα μυαλά και κυρίως δεν πρέπει έχω καμία απαίτηση από ανθρώπους που κάνουν τον/την εκάστοτε τραγοδιαρη/α της πλάκας πρώτη φίρμα .
      Τώρα ας έρθουμε στο γιατί παίζω στους δρόμους .
      Με τον Κώστα που βλέπετε στο βιντεακι παίζαμε πολλά χρόνια μαζί. Έχουμε γυρίσει σχεδόν  όλα τα μπαράκια της Αθήνας και ενώ τα λεφτά που παίρναμε ήταν πάρα πολύ λίγα εμείς δεν το βάζαμε κάτω γιατί ήμασταν «επαγγελματίες» και ζούσαμε από αυτό (πολύ φτωχικά θα έλεγα) Στα μαγαζιά πληρωνόμασταν κυρίως με ποσοστά το οποίο σημαίνει πως ήμασταν συνεταίροι στην χασούρα και ποτέ στο κέρδος. Την  δικαιολογία  του τύπου «δεν βγήκαμε σήμερα» κλπ είμαι σίγουρος πως την έχετε ακούσει πολλοί..
      Ο Κώστας κάποια στιγμή δεν άντεξε άλλο και παραιτήθηκε. Βρήκε δουλειά ,πρωινή και είναι μια χαρά. Εγώ συνέχισα να δουλεύω μόνος και επειδή η μια γνωριμία έφερνε την άλλη κατάφερα να συνεργαστώ και να παίξω με διάφορα σχήματα ονόματα.
      Και τώρα ας κάνουμε ένα quiz να δούμε τι προτιμάτε:
       1.Δρομος
      Παίζω όση ώρα θέλω, ότι θέλω. Ο κόσμος βλέπει εμένα, χειροκροτεί εμένα, βιντεοσκοπεί εμένα και πληρώνει εμένα με ένα φιλοδώρημα που επιλέγει εκείνος ή απλά με ένα χαμόγελο
      Οι φίλοι μου δεν χρειάζεται να πληρώσουν 20 ευρω την μπύρα ούτε χρειάζεται να τους πάρω τηλ για να γεμίσουμε το μαγαζί.
      Γυρίζω λογική ώρα σπίτι και ψυχολογικά είμαι πολύ καλά
      Επίσης η 13 μηνών κόρη μου χορεύει απέναντι μου και η γυναίκα μου και αρκετοί περαστικοί που κάθονται  να δούνε, βοηθούν στο να περάσουμε μια αξέχαστη βραδιά
      2.Μαγαζια
      Ο μαγαζάτορας μου λέει πόση ώρα θα παίξω και τι θα παίξω. Ο κόσμος βλέπει εκεινη/ον ( εγώ είμαι απλά μια σκιά εκεί πίσω που παίζει μπαρε επι 4 -5 ώρες), χειροκροτεί εκεινη/ον, βιντεοσκοπεί εκεινη/ον και πληρώνει εκεινη/ον
      Θα «στρατολογήσω» τους φίλους μου για να γεμίσουμε το μαγαζί και θα πληρώσουν 20 ευρω την μπύρα για να μπορώ να πάρω και εγώ τα ποσοστά μου (ουσιαστικά από εκείνους)
      Στα μεγάλα μαγαζιά γυρίζω τα ξημερώματα σπίτι και ψυχολογικά είμαι για αυτοκτονία Angry
      Αναλογα με τον χωρο το πολύ να βλέπω κάνα νούμερο να χορεύει πάνω στο τραπέζι και οι θαμώνες βοηθούν στο να ΠΕΡΑΣΟΥΝΕ όλοι μαζί μια αξέχαστη βραδιά
      Μμμμμμμμμμμ… για να σκεφτω δυσκολη επιλογη Undecided
      Όλα αυτά δεν σημαίνουν πως θα σταματήσω να δουλεύω σαν επαγγελματίας απλά σημαίνουν πως τώρα πια επιλέγω (οι δουλείες που κάνω είναι το 1/10 από αυτές που μου προτείνουν)
      Από το να παίξω σε δήθεν κουλτουριάρικο μαγαζί  που «προωθεί» την τέχνη, με ποσοστά, προτιμώ χίλιες φορές τον δρόμο.
      Όποτε έχω προτείνει στον Κώστα (από τότε που σταμάτησε) να παίξουμε σε κάποια δουλειά που θέλανε ντουέτο ,αρνήθηκε. Στον δρόμο έρχεται ευχαρίστως.
      Αν οι δήμοι ενδιαφερόντουσαν πραγματικά για την τέχνη θα είχαν ειδικά προγράμματα με μικρά σχήματα (με ειδικά στημένες σκηνές, φωτισμό κλπ) τα οποία δεν θα στοίχιζαν απολύτως τίποτε (θα πληρωνόντουσαν από τους περαστικούς) σε σχέση με τα εκατοντάδες χιλιάδες εύρω που σκορπάνε κάθε χρόνο.
      Συγγνώμη για το μεγάλο post αλλά είστε τυχεροί που γράφω αργά, αλλιώς θα το έκανα 10 σελίδες.
      Στην τελική πάντως το παίξιμο στον δρόμο είναι πραγματική γιορτή και κάνει τα πάντα γύρω της λίγο πιο όμορφα.
       
       
      Ημ/νία: 15:55 - 11/08/09
    • bassbill
      Εισαγωγή: Αφού τα δοκιμάσαμε όλα, άς δούμε τι γίνεται και με αυτό. Θέλω να μοιραστώ μαζί σας ένα εγχείρημα που ξεκινάει σαν ιδέα καμμια 10ριά χρόνια πρίν, αλλά υλοποιείται φέτος... Είμαι μπασίστας, παίζω επαγγελματικά απο το 1987, και ο δρόμος μου με ταξίδεψε επαγγελματικά σε όλη την Ελλάδα, και πολλές φορές έξω απο αυτήν. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, επαρχία, σε νυχτομάγαζα, στούντιο,με ονόματα, χωρίς ονόματα, με χλίδα και με ταλαιπωρία, είκοσι χρόνια της μουσικής ζωής μου πέρασαν κιόλας... Δέν λέω οτι δέν πέρασα καλές στιγμές όλα αυτά τα χρόνια, αλλά πέρασα και άπειρες δύσκολες ώρες, παίζοντας μια μουσική που δέν μου άρεσε, για ανθρώπους που δέν καταλάβαιναν κάν τι σημαίνει μουσική... Ευτυχώς η δυστυχώς ζούμε σε μια χώρα που δέν πολυκαταλαβαίνει απο μουσική. Άν θέλει κάποιος να ζήσει απο την τέχνη μας, πρέπει να έχει γερό στομάχι, εκτός και άν τυχαίνει να είναι μπουζουξής ή παίζει κάποιο άλλο λαικό όργανο και να του αρέσει αυτό που γίνεται στα λαϊκομάγαζα.
          Η ιδέα ήρθε μέσα απο την ουτοπική σκέψη.... "Τι καλά θα ήτανε να υπήρχε ένα μαγαζί που να δόύλευα με φίλους, να περνάγαμε καλά, να παίζαμε ότι μας αρέσει και να βγάζαμε και χρήματα απο αυτό".
      Και επειδή δέν βρήκα ποτέ κάτι τέτοιο στην πορεία μου, άρχισα να σκέφτομαι το ενδεχόμενο να το φτιάξω εγώ, και όσο το σκεφτόμουνα τόσο πιο πολύ το έβλεπα εφικτό... άρχισα λοιπόν να κάνω ένα επαγγελματικό πλάνο, για να δώ τι στην ευχή θα συνέβαινε άν το επιχειρούσα... Είδα λοιπόν οτι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι των εξόδων μιας τέτοιας επιχείρησης είναι οι αμοιβές των μουσικών και τραγουδιστών. Τόσο σημαντικό ώστε στο δικό μου πλάνο για ένα μαγαζί χωρητικότητας 120-150 ατόμων να φτάνει το 30 % του τζίρου, ίσως και περισσότερο... Αυτόματα άρχισα να προσπαθώ να βρώ λύση στο θέμα αυτό. Και άναψε το φώς!!!!
      Οι μουσικοί να είναι συνέταιροι, ώστε να μπορούμε να κρατάμε τα χρήματα "μέσα" στο μαγαζί, και να μοιραζόμαστε και το κέρδος, έτσι που να φτάνουμε σε καλές αποδοχές, αλλά να έχουμε και κίνητρο... Ναί μεν αλλά... η δυσκολία του συναιτερισμού?
           Εδώ ή άλλη προυπόθεση της ουτοπικής σκέψης έδωσε την λύση...
      ΦΙΛΟΙ. φίλοι μουσικοί, συνέταιροι και θα παίζω πάντα με τους φίλους μου. 
      Το σχέδιο πήρε σχήμα στο κεφάλι μου και άρχισα σε διάφορες συζητήσεις με φίλους να το εκμυστηρεύομαι... Αποτέλεσμα... Ενας απο τους φίλους αυτούς, μου τηλεφώνησε πρίν 4 μήνες για να μου πεί πως κάποιος του τηλεφώνησε για να του πει πως πουλάει το μαγαζί του, ( Μουσική σκηνή ανατολίτικη με αργιλέδες κλπ) και να με ρωτήσει άν είμαι διατεθειμένος να κάνουμε την κίνηση και να πραγματοποιήσουμε την ιδέα μου. Εννοείται οτι δέν το σκέφτηκα στιγμή. Ο Κώστας, dj χρόνια και καμμένος όσο εγώ απο την δουλειά του σε νύχτα. Η πρόταση σε υπόλοιπους μουσικούς έγινε αμέσως, και οι φίλοι που δουλεύανε και αυτοί στο Μπουζουκιστάν ήρθανε κοντά μας. Τέσσερις στο σύνολο. Με έναν κιθαρίστα και ένα ντράμμερ στο ρόστερ μας πλέον, είχαμε τον βασικό κορμό της μπάντας μας. Προσθέσαμε ένα μουσικό ακόμα και τρείς τραγουδιστές που θα αμοίβονται χωριστά, και νάμαστε...
      Τι θα παίξουμε? Καλή μουσική, κλασσικό ρόκ, μπλούζ, σόουλ, R & B ( το παλιό καλό λέμε τώρα ), αλλά και Ελληνική μουσική, υπάρχει και εγχώρια καλή μουσική αρκεί να ψάξει κανείς λίγο βαθύτερα στον χρόνο. Και βάλαμε γάντια και φόρμες, κάναμε και ανακαίνιση με τα χεράκια μας, και κάνουμε και πρόβες και πάνε μια χαρά, το μαγαζί έχει χωρητικότητα 130 άτομα, και πάμε για χειμερινή σεζόν  και βλέπουμε...
      Το κόστος είναι ανθρώπινο, τόσο που να μήν τρομάζει κάποιον σάν εμένα που έμαθε να ζεί μια ζωή απο το μεροκάματο, και το συνολικό εγχείρημα μοιρασμένο στα τέσσερα πάλι έχει κόστος τέτοιο που να μήν φοβάται κάποιος οτι θα καταστρέψει την ζωή του άν κάτι δέν πάει καλά...
      Τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο σκέφτομαι οτι μπορεί να είμαι μια φορά συνέταιρος και στα κέρδη και όχι μόνο στην χασούρα μιας επιχείρησης...
      ( Ξέρετε  τώρα... πάρε αυτά σήμερα γιατί δέν πήγαμε καλά κλπ κλπ κλπ ).
      Δέν ξέρω ακόμα άν το εγχείρημα αποδώσει, θα σας ενημερώσω αργότερα όταν έχω στοιχεία, αλλά άν είναι έτσι όπως τα υπολογίζω, θα προσφέρει τα ίδια και περισσότερα χρήματα απο το να δουλεύω 2 σαιζόν τον χρόνο. Και μάλιστα με συνθήκες ανθρώπινες τόσο στο ωράριο, όσο και στο ρεπερτόριο.  
      Με τους φίλους και συνεταίρους πλέον, είμαστε αποφασισμένοι να στηρίξουμε την ιδέα μας με κάθε τρόπο, ώστε να καθιερώσουμε τον χώρο μας σε βάθος χρόνου, και να δημιουργήσουμε και πελατολόγιο, αλλά και κοινό που να μπορεί να διασκεδάζει με αυτό που θα παίζουμε. Θέλει και χρόνο, αλλά και προσπάθεια, και χρήματα για να γίνει αυτό, θέλουμε όμως να το πετύχουμε.
          Το μοιράζομαι μαζί σας γιατί σκέφτομαι ότι είμαι και εγώ υπεύθυνος (με την συμμετοχή μου στο εμπορικό κύκλωμα τόσα χρόνια και με την όποια εμπλοκή μου σε αυτό), για το χάλι που έχει η μουσική στην Ελλάδα, και ότι τώρα είναι η ώρα να κάνω κάτι διαφορετικό για να συμβάλλω στην σωστή (κατα την γνώμη μου πάντα) κατεύθυνση.
         Αισθάνομαι φοβερά καλά που έχω κάτι που να με κάνει να ονειρεύομαι σάν μουσικός πάλι μετά από πολλά χρόνια, να μήν έχω το άγχος της εύρεσης εργασίας για την χειμερινή σαιζόν, και κυρίως να σκέφτομαι οτι θα παίξω μουσική.
         Εύχομαι απο την καρδιά μου στον καθένα σας να αισθανθεί σάν μουσικός όπως εγώ σήμερα, εννοείται και καλύτερα απο αυτό  
         Άλλη μια ουτοπική σκέψη κλείνοντας, άν εμείς σαν μουσικοί διαμορφώσουμε χώρους που να παίζουν αυτό που θέλουμε εμείς, ίσως με τα χρόνια δημιουργήσουμε και το κοινό που θα τους συντηρεί...  
       
      Ημ/νία: 19:01 - 13/08/09
    • isobitis
      Εισαγωγή: Ενα άρθρο για τις επιπτώσεις των κοινωνικών συνθηκών στη μουσική βιομηχανία. Έτος 2009. Εδώ και 20 περίπου χρόνια ζούμε σε μια εποχή απίστευτης ταχύτητας και πληροφόρησης. Οι εξελίξεις τρέχουν σαν ένα τρένο εξπρές χωρίς σταθμούς και χωρίς προορισμό. Αν είσαι έξω από το τρένο το βλέπεις να περνάει ξανά και ξανά από τα ίδια μέρη αλλά δε μπορείς να κάνεις τίποτα, είσαι απλά θεατής. Αν είσαι πάνω στο τρένο δεν προλαβαίνεις να δεις τι υπάρχει γύρω σου και νομίζεις ότι κινείσαι συνεχώς μπροστά, προς ένα τέλος που δεν ξέρεις και με τον καιρό έχεις σταματήσει να προσπαθείς να μαντέψεις.
      Σ’ αυτόν τον κόσμο προσπαθείς να βρεις μια αλήθεια να κρατηθείς. Οι πληροφορίες είναι τόσες πολλές που όχι μόνο δε βοηθούν αλλά αντίθετα, σε βγάζουν συνέχεια από το δρόμο σου μέχρι να σε απογοητεύσουν και να σταματήσεις την προσπάθεια. Εκτός αν σε οδηγήσουν σε ένα λάθος συμπέρασμα και σε αφήσουν να ζεις σ’ ένα αέναο ψέμα.
      Αυτές οι συνθήκες είναι που μας οδηγούν στην εσωστρέφεια. Η αδυναμία μας να δούμε ολόπλευρα τι γίνεται γύρω μας, μας οδηγεί στο να ψάχνουμε αδιάκοπα τι γίνεται μέσα μας. Ψάχνουμε για μια εσωτερική ισορροπία για να μείνουμε όρθιοι μέσα στη ζάλη του κόσμου. Ψάχνουμε την ολοκλήρωση που θα μας κάνει δυνατούς και προσπερνάμε ειρωνικά αυτούς που θεωρούν τον άνθρωπο ανολοκλήρωτο ον.
      Πέσαμε στην παγίδα!! Γίναμε εγωιστές. Χωρίς να το καταλάβουμε στρέψαμε την ευτυχία στην εσωτερική ισορροπία και ξεχάσαμε την ανάγκη μας για συμβίωση. Οι σχέσεις σε όλα τα επίπεδα είναι περιστασιακές. Είμαστε με κάποιον απλά μέχρι να εξαντληθεί η υπομονή ή το συμφέρον μας. Ούτε στους νέους δεν έχει απομείνει ο ρομαντισμός μιας ενδεχόμενης παντοτινής αγάπης. Βρίσκουμε μάταιο το ρομαντισμό και αντιμετωπίζουμε με κυνισμό την καθημερινότητά μας. «Αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, θα πας εκεί που κοιτάς.»
      Αυτές οι εξελίξεις στην κοινωνία δεν αφήνουν ανεπηρέαστη την καλλιτεχνική κοινότητα. Όλοι οι καλλιτέχνες προσπαθούν να φτάσουν σε μια προσωπική ολοκλήρωση. Προσπαθούν να κάνουν θαύματα μόνοι τους, γιατί θεωρούν αλλοίωση του προσωπικού τους κόσμου να δεχτούν άλλη παρέμβαση. Πώς να ανθίσουν συγκροτήματα σ’ αυτό το κλίμα;
      Ρίχνοντας μια ματιά σε αγγελίες σε διάφορα μουσικά site, διαπιστώνει κανείς τις επιδιώξεις και τον τρόπο λειτουργίας ενός συγκροτήματος σήμερα. Συνήθως υπάρχει ένας μουσικός με έντονη προσωπικότητα που θέλει να περνάει το δικό του και ψάχνει άτομα που θα υποταχθούν σ’ αυτό και απλά θα παίζουν στο δικό του συγκρότημα. Άλλη περίπτωση είναι μουσικών που δεν ξέρουν να παίζουν καλά και ψάχνουν άτομα για να παίζουν μέσα στο στούντιο και που και που κανένα live που θα έχουν μαζέψει τους φίλους τους. Τέλος υπάρχουν και αγγελίες μουσικών που είναι επαγγελματίες και ψάχνουν κάπου να παίξουν για τα λεφτά, χωρίς πολλά έξοδα και πρόβες.
      Ρίχνοντας άλλη μια ματιά, αυτή τη φορά στις παραγωγές που κυκλοφορούν παρατηρεί κανείς από τη μια αυτές του σπιτιού, που ένας άνθρωπος μόνο αναλαμβάνει να γράψει όλα τα όργανα και ως επί των πλείστων το κάνει μέσα από προγράμματα του pc και όχι ηχογραφώντας αληθινά, και από την άλλη παραγωγές που ο καλλιτέχνης ή η εταιρία του έχει μαζέψει κάποιους καλούς επαγγελματίες για να ηχογραφήσουν και στην επεξεργασία θα πέσει τόσο κοψοράψιμο που η ηχογράφηση θα γίνει αγνώριστη και θα έρθει ακριβώς εκεί που ήθελε ο παραγωγός, στο όνομα φυσικά της καθαρής και «σωστής» παραγωγής.
      Ο διαχωρισμός μεταξύ ερασιτέχνη και επαγγελματία έχει πάρει αλλοπρόσαλλες διαστάσεις. Ερασιτέχνης είναι αυτός που ακόμα δεν παίζει καλά και χρειάζεται πολλές πρόβες για να βγάλει ένα μέτριο αποτέλεσμα, που κάνει συνεχώς οικονομικές υποχωρήσεις προκειμένου να παίξει κάπου και δεν έχει την ευχέρεια να κάνει επιλογές γιατί ακόμα δεν είναι φίρμα. Ο επαγγελματίας από την άλλη είναι αυτός που δεν ενδιαφέρεται για το ακουστικό αποτέλεσμα αλλά κανείς δε μπορεί να τον κατηγορήσει αν αυτό δεν είναι ικανοποιητικό. Παίζει όλα όσα έμαθε ανεξάρτητα από το πόσο δένουν με αυτά του διπλανού επαγγελματία και όλοι συμφωνούν πως δεν έχει σημασία γιατί ο κόσμος είναι κουφός και δε θα καταλάβει τη διαφορά. Πώς να ανθίσουν συγκροτήματα σ’ αυτό το κλίμα;
      Εξαιρέσεις σε όλα αυτά υπάρχουν και προσωπικά θεωρώ ότι αυτές οι εξαιρέσεις είναι που κάνουν κάτι πραγματικά αξιόλογο στο μουσικό στερέωμα.
      Η προσωπική μου στάση σε όλο αυτό είναι να προσπαθήσω να αγνοήσω τον εγωισμό μου. Να δεχτώ ότι όταν γράφω ένα τραγούδι μαζί με το συγκρότημα μπορεί να μη βγει ακριβώς όπως το ήθελα. Να δεχτώ ότι οι επιλογές του συγκροτήματος στο οποίο είμαι μέλος δε θα είναι πάντα οι δικές μου επιλογές. Να δεχτώ ότι ακόμα και σε μια κακή επιλογή θα βοηθήσω το συγκρότημα όσο μπορώ και δε θα φύγω για κάπου καλύτερα. Θα ψάχνω να βρω τη συλλογική δουλειά και όχι την προσωπική. Από επιλογή δε θα ολοκληρωθώ ποτέ, για να έχω πάντα ανάγκη την ολοκλήρωση μέσα από το σύνολο των ανθρώπων που ακόμα κι όταν διαφωνούμε θα καταλαβαινόμαστε και θα αγαπάμε ο ένας τον άλλο με τα ελαττώματα και τα προτερήματά μας. Πάντα μισός και ποτέ μόνος…
       
      Ημ/νία: 12:34 - 30/08/09
×
×
  • Δημοσιεύστε κάτι...

Τα cookies

Τοποθετήθηκαν cookies στην συσκευή σας για να είναι πιο εύκολη η περιήγηση στην σελίδα. Μπορείτε να τα ρυθμίσετε, διαφορετικά θεωρούμε πως είναι OK να συνεχίσετε. Πολιτική απορρήτου