Ενισχύοντας ακουστικά όργανα

Ημ/νία: 21:28 - 12/01/10

Εισαγωγή: Επειδή προκύπτουν συχνά τέτοια θέματα, σκέφτηκα να κάνω έναν μικρό οδηγό παρουσιάζοντας τις εναλλακτικές για ενίσχυση ακουστικών οργάνων (κυρίως κιθάρας και νυκτών εγχόρδων).

Τρόποι λήψης ήχου από ακουστικό όργανο:

1. Εξωτερικό Μικρόφωνο

Ένα δυναμικό μικρόφωνο, προσεκτικά τοποθετημένο, μπορεί να δώσει τον πιο αντιπροσωπευτικό - πιστό ήχο μιας κιθάρας. Τα πυκνωτικά μικρόφωνα συνήθως αποκλείονται για ζωντανή χρήση λόγω ευαισθησίας.

Πλεονεκτήματα: Φυσικός ήχος
Μειονεκτήματα: Ευαίσθητο ως προς την τοποθέτηση. Εύκολο feedback. Επίσης όταν έχουμε υψηλό stage volume θα "πιάνει" και άλλα όργανα.

Στην κατηγορία αυτή μπορούμε να συμπεριλάβουμε τα μικρόφωνα μικρού διαφράγματος που συνήθως στηρίζονται πάνω στο όργανο. Επίσης πυκνωτικό μικρόφωνο επαφής, το οποίο προσκολλάται πάνω σε μια δονούμενη επιφάνεια του οργάνου είναι και το γνωστό AKG C411, το οποίο όμως στην ουσία λειτουργεί με τρόπο παρόμοιο με τους πιεζοηλεκτρικούς αισθητήρες, δηλαδή δεν "πιάνει" τις δονήσεις του αέρα. Τέλος υπάρχουν και τα εσωτερικά μικρόφωνα, τα οποία όμως σπάνια χρησιμοποιούνται μόνα τους.

2. Κρύσταλλος κάτω από τον καβαλάρη (undersaddle transducer)

Πρόκειται για μια λεπτή ταινία πιεζοηλεκτρικού κρυστάλλου που τοποθετείται κάτω από τον καβαλάρη. Ο πιεζοηλεκτρικός κρύσταλλος μετατρέπει την πίεση σε ηλεκτρικό ρεύμα. Έτσι οι δονήσεις των χορδών που περνάνε από τη γέφυρα διεγείρουν τον κρύσταλλο που παράγει αντίστοιχο ηλεκτρικό σήμα. Φυσικά αυτές οι δονήσεις δεν αντιπροσωπεύουν τον πλήρη ήχο που αντιλαμβάνεται ο ακροατής ενός ακουστικού ογράνου, ο οποίος οφείλεται στις δονήσεις του αντηχείου.

Η τοποθέτηση πρέπει να γίνει ώστε μην αλλάξει το action στο όργανο, και πρέπει να γίνει προσεχτική εφαρμογή του κρυστάλλου ώστε να έχουμε ίση ένταση των χορδών.

Στην ίδια κατηγορία μπορούμε να εντάξουμε και τους καβαλάρηδες πίεσης που χρησιμοποιούνται στις κιθάρες τύπου manouche, οι οποίοι έχουν εσωματωμένο το πιεζοηλεκτρικό στοιχείο.

Πλεονεκτήματα: Μόνιμη λύση (plug and play), επιτρέπει υψηλές εντάσεις χωρίς feedback, "πρίμος" ήχος που "βγαίνει" εύκολα στη μίξη.
Μειονεκτήματα: Μη αντιπροσωπευτικός ήχος του οργάνου, κακή ποιότητα ήχου λόγω απρόσεχτης τοποθέτησης.

3. Κρύσταλλοι επαφής με το ηχείο.

Είναι συνήθως οι λεγόμενες κάψες, οι οποίες κολλούνται είτε εξωτερικά είτε εσωτερικά στο καπάκι του οργάνου, συνήθως κοντά σε σημείο κοντά στη γέφυρα, ώστε να συλλαμβάνουν τις δονήσεις του. Η αρχή λειτουργίας είναι ίδια με τους κρυστάλλους κάτω από τη γέφυρα (πιεζοηλεκτρικά). Επίσης σε αυτή την κατηγορία μπορούμε να εντάξουμε και άλλα είδη αιθητήρων επαφής, όπως τo i-beam της L.R. Baggs, ή το AST της bband.

Σε κάποια όργανα (μπαγλαμά, μπάντζο) λόγω μεγέθους, κατασκευής, κλπ είναι στην ουσία η μόνη πρακτικά εφικτή λύση.

Πλεονεκτήματα: Πιο φυσικός ήχος από τους undersaddle κρυστάλλους.
Μειονεκτήματα: Τόνισμα κάποιων μεσαίων συχνοτήτων (quack), επηρεάζονται πολύ από τη θέση όπου τοποθετούνται, μπορεί να συλλαμβάνουν ανεπιθύμητους ήχους π.χ. τα δάχτυλα του μουσικού που ακουμπούν το ηχείο, δημιουργούν πιο εύκολα feedback από τα undersaddle ("αρπάζει" το καπάκι).

4. Μαγνήτες

Οι μαγνήτες, όπως και στα ηλεκτρικά όργανα, παράγουν σήμα λόγω της κίνησης των μεταλλικών χορδών στο πεδίο τους που επάγει αντίστοιχο ρεύμα. Οι μαγνήτες είναι συνηθώς ειδικοί για ακουστικά όργανα ώστε να δίνουν σήμα πιο κοντά στο ηχόχρωμα του οργάνου.

Ορισμένες φορές, ιδίως στην περίπτωση του μπουζουκιού, χρησιμοποιείται μαγνήτης, όπου ζητούμενο δεν είναι η πιστή αναπαραγωγή του ακουστικού ήχου του οργάνου, αλλά το ιδιαίτερο ηχόχρωμα του μαγνήτη (σε συνδυασμό και με τα άλλα στάδια της ενίσχυσης, π.χ. κάποιο λαμπάτο ενισχυτή κιθάρας.)

Τέλος να αναφέρουμε ότι προφανώς οι μαγνήτες λειτουργούν μόνο σε όργανα με μεταλλικές χορδές.

Πλεονεκτήματα: Εύκολη τοποθέτηση
Μειονεκτήματα: Ήχος που παράγεται μόνο από τη δόνηση της χορδής, δε συλλαμβάνει τις δονήσεις του αντηχείου.

Συνδυασμοί αισθητήρων

Σήμερα κυκλοφορούν συστήματα που συνδυάζουν 2 αισθητήρες (ή και περισσότερους, π.χ. το Trilogy της Dean Markley) Για παράδειγμα, ένα μικρόφωνο, εσωτερικό ή εξωτερικό σε χαμηλές εντάσεις μπορεί να προσθέσει "ζεστασιά" σε έναν κρύσταλλο ή μαγνήτη. Ένας κρύσταλλος κάτω από τη γέφυρα που αποδίδει καλά την "ατάκα" της νότας μπορεί να συμπληρωθεί με μια κάψα που αποδίδει πιο πιστά το "χαρακτήρα" του οργάνου. Συνήθως τα συστήματα αυτά συνοδεύονται από κατάλληλους προενισχυτές/μίκτες που επιτρέπουν στο χρήστη να ρυθμίσει μεταξύ άλλων και το ποσοστό συμμετοχής κάθε αιθητήρα στον συνολικό ήχο.

Προενισχυτές

Σκοπός ενός προενισχυτή είναι να προετοιμάσει ένα σήμα κατάλληλα ώστε να περάσει σε επόμενο στάδιο επεξεργασίας (π.χ κονσόλα). Κατάλληλος προενισχυτής χρειάζεται σχεδόν υποχρεωτικά αν έχουμε σύστημα με κρύσταλλο, ώστε να υπάρχει και προσαρμογή αντίστασης (impedance matching) ανάμεσα στον κρύσταλλο, ο οποίος έχει τυπικά υψηλή εμπέδηση και την επόμενη βαθμίδα. Κάποιες εταιρείες κατασκευάζουν προενισχυτές ειδικά για τους δικούς τους αιθητήρες οι οποίοι αλλοιώς είτε δεν λειτουργούν καθόλου, είτε έχουν φτωχά αποτελέσματα.

Συνήθως οι προενισχυτές προσφέρουν κάποιες ευκολίες όπως EQ, notch filter (κόβει κάποια συχνότητα στα μπάσα για να μη δημιουργείται μπάσο feedback, δηλαδή βούισμα), αντιστροφή φάσης, balanced έξοδο (XLR ή "κάνον" στην πιάτσα), ground lift, λειτουργία με phantom, κουρδιστήρι. Επίσης έχουν εμφανιστεί και προϊόντα με ενσωματωμένη ψηφιακή επεξεργασία, όπως το Aura της Fishman.

Υπάρχουν ειδικοί προενισχυτές με πολλές εισόδους οι οποίοι επιτρέπουν να συνδυάσουμε δύο ειδη αισθητήρων και να ρυθμίσουμε και τη σχετική τους ένταση.

Τέλος ο προενισχυτής μπορεί να είναι εγκατεστημένος στο όργανο, να είναι ενσωματωμένος στο βύσμα ("πούρο") ή να είναι εξωτερικός.

Ενισχυτές ακουστικών οργάνων

Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν αρκετές λύσεις σε στυλ combo, δηλαδή προενισχυτής, ενιχυτής και μεγάφωνο, οι οποίοι είναι προσανατολισμένοι σε ακουστικά όργανα. Προσφέρουν μια σχετική αυτονομία, είναι απαραίτητοι όπου δεν υπάρχει σύστημα PA, και προσφέρουν κάποιες ευκολίες, όπως εισόδους διαφορετικής ευαισθησίας, δυνατότητα ανεξάρτητης ενίσχυσης πολλών πηγών, διάφορες εξόδους. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι ένας ενισχυτής ηλεκτρικής κιθάρας συνήθως δεν αποδίδει ικανοποιητικά για ακουστικά όργανα, γιατί "χρωματίζει" τον ήχο με τρόπο που ακούγεται αφύσικος για ακουστικό όργανο.

Παράγοντες εκλογής

- Είδος οργάνου
- Τιμή
- Ευκολία τοποθέτησης - χρήσης.
- Αλλαγές στο όργανο.
- Χώρος χρήσης - πιθανότητα feedback
- Είδος μουσικής - στυλιστικά στοιχεία - ηχόχρωμα. Π.χ. αναφέρεται ότι ο μαγήτης αποδίδει καλύτερα παίξιμο κιθάρας με δάχτυλα, ενώ ο πιεζοηλεκτρικός αποδίδει καλύτερα με πένα.

Σχετικοί σύνδεσμοι
http://www.museweb.com/ag/amp/ag_amp.html
http://www.acousticfingerstyle.com/zenart.htm
http://www.fingerpick.com/pickups.htm
http://www.performing-musician.com/pm/jan09/articles/acousticsonstage.htm

Ιστοσελίδες εταιρειών
http://www.schertler.com/homepage_schertler/doorpage.html
http://www.deanmarkley.com/
http://www.fishman.com/
http://www.emginc.com/
http://www.lrbaggs.com/
http://schaller-electronic.com/hp121089/Startseite.htm
http://www.b-band.com/
http://www.d-tar.com/
http://www.dimarzio.com/
http://www.shadow-electronics.com/start.html
http://www.seymourduncan.com/products/acoustic/
http://www.kksound.com/
http://www.aer-amps.info/

Σύνδεση

Ενισχύοντας ακουστικά όργανα

Feedback χρήστη

Πρόταση

Δημιουργήστε λογαριασμό ή συνδεθείτε για να σχολιάσετε

Δημιουργήστε λογαριασμό

Σύνδεση

Κατηγορίες

Ανανεώσεις

Δικά μου

+

Διαγωνισμοί

Τα cookies