Όταν μιλάμε για δυναμικούς επεξεργαστές εννοούμε τους επεξεργαστές εκείνους που επεμβαίνουν στο δυναμικό εύρος, την στάθμη και τις μικροδυναμικές του εισερχόμενου σήματος και αυτοί είναι το compression, το limiting και το expanding/noise gating.
Το compression είναι ένα από τα πιο παρεξηγημένα είδη επεξεργασίας με φανατικούς υπέρμαχους και φανατικούς εχθρούς.....κάτι μάλλον λογικό καθώς μιλάμε για επεξεργαστές με πολυποίκιλα αποτελέσματα από πολύ “απαλά” και ανεπαίσθητα έως ιδιαίτερα δραστικά (και πολλές φορές ακόμη καικαταστροφικά) και ιδιαίτερα “μουσικά” αλλά και χειριστές που πολλές φορές δεν αντιλαμβάνονται είτε τον σκοπό είτε τον τρόπο λειτουργίας, είτε τις σημαντικότατες διαφορές από υλοποίηση σε υλοποίηση.....
Ας τα πάρουμε λοιπόν από την αρχή...
Τα compressors είναι ουσιαστικά ένας ενισχυτής που μεταβάλει αυτοματοποιημένα την ένταση του σήματος εισόδου σε πραγματικό χρόνο (levelling amplifier).... ο βάσικος λόγος ύπαρξης του (τουλάχιστον όταν πρωτοεμφανίστηκε) ήταν αφενός να “δαμάσει” την δυναμική περιοχή της ηχητικής πηγής προσαρμόζωντας την στο περιορίσμένο δυναμικό εύρος των τότε μέσων καταγραφής και προφυλασωντας το εισερχόμενο σήμα από πιθανή (ανεπιθύμητη) υπεροδήγηση και αφετέρου η επίτευξη μιας (επιθυμητής) σταθερής μέσης στάθμης σε ότι αφορά την ένταση εξόδου, απαλαγμένης από έντονες διακυμάνσεις , χωρίς (εύκολα) ακουστές παρενέργειες.
Ουσιαστικά μιλάμε για εξασθένηση των κορυφών (peaks) με ταυτόχρονη ενίσχυση της μέση στάθμης (program level). Με το πέρασμα του χρόνου έγινε αντιληπτό ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν πάντα τα αναμενόμενα... είτε οι παρενέργειες ήταν ιδιαίτερα αισθητές, είτε οι συγκεκριμένοι επεξεργαστές δεν έφερναν τα επιθυμητά αποτελέσματα στο θέμα levelling (τουλάχιστον σε σχέση με το χειροκίνητο ή αργότερα αυτοματοποιημένο fader riding – τον συνεχή δηλαδή έλεγχο της στάθμης μέσω των faders). Ταυτόχρονα όμως και εξαιτίας ακριβώς αυτών των “παρενεργειών”(πολλές φορές ιδιαίτερα “μουσικών” και εύηχων) δημιουργήθηκε ένα εντελώς νεό είδος επεξεργασίας που είχε να κάνει με τον έλεγχο των μικροδυναμικών του εισερχόμενου σήματος και πως αυτός επηρέαζε την χροιά, την αίσθηση του χώρου, τα transients, την στερεοφωνική εικόνα, τις αναλογίες του συχνοτικού περιεχομένου κλπ κλπ ανάλογα με την σχεδίαση και την χρήση του επεξεργαστή... και έτσι φτάσαμε από τα levelling amplifiers στους επεξεργαστές δυναμικής περιοχής...
Οι επεξεργαστές δυναμικής περιοχής λοιπόν είναι ένα πολύ δυνατό και ευέλικτο εργαλείο στα χέρια ενός ηχολήπτη σε όλα τα στάδια μιας μουσικής παραγωγής, το οποίο μπορεί πολύ εύκολα όμως από πλεονέκτημα να μετατραπεί σε μειονέκτημα. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως τους “κανόνες” στην χρήση αυτών των επεξεργαστών τους επιβάλει η εκάστοτε μουσική παραγωγή που καλούνται να υπηρετήσουν.. με άλλα λόγια δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες... υπάρχουν βέβαια συγκεκριμένες τεχνικές (και άπειρες παραλλαγές τους) η ουσία όμως είναι να μπορούμε να αντιληφθούμε το πότε και με ποιο τρόπο θα χρησιμοποιήσουμε το συγκεκριμένο είδος επεξεργασίας ανάλογα και με το μουσικό περιεχόμενο.
Δυστυχώς για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων τα compressors είναι απλά και μόνο ένας τρόπος για να ανεβάσουμε την μέση στάθμη μιας ηχογράφησης, πολλές φορές ακόμα και εις βάρος του ίδιου του μουσικού περιεχομένου...έτσι ειδικά σήμερα ακούμε πολλές παραγωγές με εντελώς ανύπαρκτο δυναμικό εύρος και “ισοπεδωμένες” μικροδυναμικές... το περίεργο είναι πως αυτή η μεθοδολογία οδηγεί στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα... η έλειψη δυναμικής “κίνησης” σε μια ηχογράφηση οδηγεί τελικά σε ένα αναιμικό και πλαδαρό αποτέλεσμα με ανύπαρκτη την αίσθηση της “έντασης” όπως την αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο αυτί....
Και μην ξεχνάμε βέβαια το πόσο τραγικό είναι σε μια εποχή που έχουμε την δυνατότητα για τεράστιο δυναμικό εύρος (>120db) να προσπαθούμε να τα στριμώξουμε όλα μέσα στα τελευταία 5-10db.....
Στην πραγματικότητα λοιπόν οι compressor επεξεργαστές είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλά έναν τρόπο να ελέγχουμε την ένταση και την δυναμική περιοχή του εισερχόμενου σήματος.....μπορούν να δουλέψουν στην λογική ενός eq τονίζωντας ή εξασθενώντας μια συγκεκριμένη περιοχή, μπορούν να αναδείξουν τον περιβάλλοντα χώρο ή να τον εξαφανίσουν , μπορούν να υπεροδηγηθούν προσθέτωντας αρμονικό περιεχόμενο, μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους ή με άλλους επεξεργαστές κλπ κλπ κλπ ......στην συνέχεια θα δούμε κάποιες από τις βασικότερες τεχνικές καθώς και κάποιες λίγο πιο “εξωτικές” και ιδιαίτερες....
Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις σε ότι αφορά την σχεδίαση του input signal detection & gain reduction κυκλωματος, αρκετές παραλλαγές τους σε ότι αφορά την σχεδίαση του make up (output) gain stage και πολλές διαφορετικές τεχνικές χρήσης ανάλογα με την περίσταση.
Ας δούμε λοιπόν πρώτα τα διαφορετικά είδη compression επεξεργαστών και τα ιδιαίτερα ηχητικά χαρακτηριστικά τους......
VCA
Όπως υποδηλώνει και η ονομασία μιλάμε για δυναμικούς επεξεργαστές που χρησιμοποιούν VCA's (Voltage Controlled Amplifier) ως gain reduction. Τα VCA comps είναι εκ φύσεως πολύ “γρήγορα” σε ότι αφορά την ταχύτητα απόκρισης πράγμα που καθιστά τους συγκεκριμένους επεξεργαστές ιδιαίτερα ευέλικτους, από έναν απλό ανεπαίσθητο “έλεγχο” της δυναμικής περιοχής του σήματος ( “κόβωντας” δηλαδή μόνο τις κορυφές) έως ακραίο limiting και όλα τα ενδιάμεσα..... στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους είναι το χαρακτηριστικό pumping σε ακραία settings (που χαρακτηρίζει τις περισσότερες ποπ παραγωγές των 80ς) . Σε πολύ κόσμο δεν αρέσει ο τρόπος με τον οποίο υπεροδηγήται το σήμα σε ένα VCA compressor (το πολύ γρήγορο slap clipping) νώ άλλοι το βρίσκουν ιδαίτερα χρήσιμο (ειδικά σε parallel compression). Σε γενικές γραμμές και με moderate χρήση θεωρούνται αρκετά “αχρωμάτιστοι” και γενικής χρήσης επεξεργαστές.
Συνήθως τα συναντάμε είτε σαν tracking compressor σε μεμονωμένα tracks είτε σαν buss compressor (κυρίως σε τύμπανα και όργανα με έντονα transients) είτε και σαν mix compressor. Υπάρχουν κυριολεκτικά άπειρες επιλογές αλλά σίγουρα κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές (και επιδραστικές) σχεδιάσεις είναι τα DBX 160VU, Neve 2254 και SSL 4000 Buss Compressor.
Optical
Σε αυτή την κατηγορία εντάσονται οι επεξεργαστές που χρησιμοποιούν ένα optical detector για να οδηγήσει το gain reduction.......στην ουσία δηλαδή έχουμε ένα οπτικό στοιχείο το φως του οποίου αυξάνεται ανάλογα με την τάση του σήματος εισόδου και ένα ανιχνευτή που το παρακολουθεί και καθορίζει πότε μπαίνει σε λειτουργία το gain reduction κύκλωμα. Αυτή η σχεδίαση έχει ως αποτέλεσμα όχι ιδιαίτερα “γρήγορο” αλλά ευέλικτο compression και ταυτόχρονα πολύ smooth και “φυσικό” gain reduction με πολύ ομαλό attack και release.....Τα Opto είναι απο τα πιο διαδεδωμένα tracking compressors κυρίως λόγω της “αχρωμάτιστης” (σε ότι αφορά το gain reduction) συμπεριφοράς και του smooth χαρακτήρα τους που βοηθάει στην δημιουργία ενός πιο”στρόγγυλου” σήματος απαλλαγμένου από ανεπιθύμητες κορυφές και στην επιθυμητή μέση στάθμη διατηρώντας όμως τις μικροδυναμικές του και την φυσική του κίνηση.....
Εννοείται πως μεγάλο ρόλο στο γενικότερο θέμα “χρώμα” παίζει το make up gain stage το οποίο διαφοροποιείται από υλοποίηση σε υλοποίηση (valve, op amps κλπ) ενώ εξίσου διαδεδομένη είναι η συγκεκριμένη κατηγορία και κατά την διάρκεια της μίξης ακριβώς λόγω της ευελιξίας της. Από τις πιο διαδεδομένες υλοποιήσεις είναι τα Teletronix LA2A και TubeTech
FET
Εδώ έχουμε άλλη μια κατηγορία solid state κυκλώματος, επίσης εξαιρετικά “γρήγορο” στην απόκριση (μετά τα VCA) αλλά και με αρκετά ιδιαίτερα “ηχητικά” χαρακτηριστικά....οι επεξεργαστές αυτής της κατηγορίας έχουν ένα πολύ ιδιαίτερο “ηχόχρωμα” όταν υπεροδηγούνται
εξαιτίας του αρμονικού περιεχομένου και της αρμονικής παραμόρφωσης που προσθέτουν στο εισερχώμενο σήμα κατά το στάδιο του analog clipping. Ανήκουν σίγουρα στην κατηγορία των “χρωματισμένων” επεξεργαστών και σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη επιλογή αν το ζητούμενο είναι transparent gain reduction.....αντίθετα μπορούν να έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα όταν ο χαρακτήρας είναι το ζητούμενο σε όργανα με πολύ έντονο δυναμικό περιεχόμενο όπως τα τύμπανα αλλά και η φωνή. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ο UA (Urei) 1176 και άξιο αναφοράς ένα setting που τον έκανε διασημο....έγινε γνωστό όταν κάποιος παραγωγός πίεσε ταυτόχρονα και τα 4 ratio settings ενός 1176....το αποτέλεσμα ήταν ένα τρομερά γρήγορο , “ανορθόδοξο” αλλά ταυτόχρονα τρομερά “μουσικό” limiting που “τρέλαινε” την βελόνα του VU meter καθώς το gain reduction έμπαινε απότομα σε λειτουργία από το εισερχώμενο σήμα......το συγκεκριμένο setting έμεινε γνωστό ώς “all buttons in” ή “British Mode”.
Variable Mu
Εδώ μιλάμε για μια σχεδίαση βασισμένη σε ένα κύκλωμα λυχνίας (Mu είναι η τάση που περνάει από την λυχνία). Το ratio του gain reduction σε μια τέτοια σχεδίαση καθορίζεται από την τάση της λυχνίας εισόδου......αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει ένα σταθερό setting για το compression ratio αλλά αντίθετα αυτό μεταβάλεται διαρκώς ανάλογα με την στάθμη του εισερχόμενου σήματος, καθιστώντας τις συγκεκριμένες σχεδιάσεις ιδιαίτερα “μουσικές” και έυηχες με πολύ φυσικό και smooth limiting. Ταυτόχρονα βέβαια είναι και οι πιο “αργές” στην απόκριση ενώ η ύπαρξη λυχνιών και η πιθανή υπεροδήγηση τους τις κάνει ιδιαίτερα χρωματισμένες...Τα Mu comps είναι ιδανικά για να αναδεικνύουν το χαμηλομεσαίο τμήμα του συχνοτικού φάσματος, ηχούν τρομερά όμορφα όταν υπεροδηγούνται ενώ από πολλούς είναι το απόλυτο buss comp όχι τόσο ως gain reduction αλλά πιο πολύ ως ένας τρόπος για να γίνει πιο συμπαγές το σύνολο (glueing compression). Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το θρυλικό Fairchild 670 αλλά και τα πιο σύγχρονα Manley VariMu , ADL και Fairman.
Digital Processors
Εδώ μιλάμε τόσο για hardware outboard ψηφιακούς δυναμικούς επεξεργαστές όσο και για software plugins. Η ψηφιακή τεχνολογία εισήγαγε και στον συγκεκριμένο τομέα επεξεργασίας κάποιες καινοτομίες με κυριώτερες την δυνατότητα Lookahead καθώς και την απλοποίηση της multiband δυναμικής επεξεργασίας. Lookahead είναι η δυνατότητα του επεξεργαστή να “διαβάζει” κάποια χιλιοστά του δευτερολέπτου μπροστά από την αναπαραγωγή του σήματος και έτσι να “προβλέπει” την δυναμική συμπεριφορά του εισερχόμενου σήματος βόηθώντας είτα για πιο “ανεπαίσθητο” και ομαλό gain reduction είτε για ακραίο limiting (brickwall). Multiband δυναμική επεξεργασία είναι ο διαχωρισμός του εισερχόμενου σήματος σε επιμέρους συχνοτικές περιοχές και η ανεξάρτητη σε ότι αφορά τις ρυθμίσεις επεξεργασία κάθε μίας από αυτές. Και τα 2 αυτά χαρακτηριστικά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στο mastering & post production. Παράλληλα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η προσομείωση του τρόπου λειτουργίας των αναλογικών επεξεργαστών αλλά ακόμη και η δημιουργία ψηφιακών modelling κλώνων. Προσωπική μου άποψη είναι πως ο συγκεκριμένος τομέας έχει ακόμα δρόμο μπροστά του καθώς προς το παρόν είναι αδύνατο να μοντελοποιηθεί η μη γραμμική συμπεριφορά πολλών τμημάτων μιας αναλογικής σχεδίασης.....αλλά το μέλλον είναι σίγουρα κοντά και πιθανότατα με την αλματώδη εξέλιξη της convolution τεχνολογίας θα δούμε πολύ σύντομα ακόμη πιο πειστικά και εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Όπως είπαμε και πιο πριν, πολύ μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωση της συνολικής ηχητικής ταυτότητας αυτού του είδους των επεξεργαστών παίζει το make up gain stage (valve, op amps κλπ) , το I/O ballancing stage (και ειδικά η ύπαρξη και ο τύπος μετασχηματιστών εισόδου - εξόδου) αλλά και η γενικότερη κατασκευή (discrete ή ic's, τύπος και κατάσταση υλικών, τάση λειτουργίας κλπ). Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει (πέρα από τα γενικά χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω) ένας συγκεκριμένος τρόπος που ακούγεται και χρησιμοποιήται κάθε τύπος compressor παρά μόνο κάποιες κοινά αποδεκτές και ευρέως διαδεδομένες απόψεις και τεχνικές...από εκεί και πέρα η αντίληψη και η υποκειμενική κρίση του καθενός θα καθορίσει την επιλογή του τύπου, τον τρόπο χρήσης και βέβαια τα αποτελέσματα.
Ας δούμε τώρα ποιές είναι οι διαθέσιμες παράμετροι στην ρύθμιση ενός compressor:
Threshold: το όριο της έντασης του εισερχόμενου σήματος το οποίο θέτει σε λειτουργία το gain reduction. Όταν δηλαδή το εισερχόμενο σήμα ξεπερνάει αυτό το μεταβλητό όριο, τίθεται σε λειτουργία το gain reduction κύκλωμα το οποίο το εξασθενεί ανάλογα με το compression ratio και το attack & release time που έχουμε επιλέξει.
Ratio: η αναλογία με την οποία εξασθενείται το εισερχόμενο σήμα που ξεπερνάει το threshold σε σχέση με το σήμα εξόδου. Έτσι πχ για ratio 4:1 ένα σήμα που ξεπερνάει το threshold κατά 8db στην έξοδο θα το ξεπερνάει κατά 2db (θεωρητικά βέβαια και σε συνάρτηση με το πόσο γρήγορα θα δουλεύει το gain reduction)
Attack: ο χρόνος που απαιτείται για να φθάσει το gain reduction στο ποσοστό του ratio. Ουσιαστικά δηλαδή η ταχύτητα αντίδρασης του στο εισερχώμενο σήμα όταν αυτό ξεπερνάει το ορισμένο όριο (threshold).
Release: ο χρόνος που απαιτείται για να επιστρέψει το gain reduction στο 0 όταν το εισερχώμενο σήμα πέσει και πάλι κάτω από το threshold ή πάρει τιμή μικρότερη απότην προηγούμενη που "οδήγησε" το gain reduction.
Make up: Ουσιαστικά η στάθμη εξόδου του επεξεργαστή που μας βοηθάει στο να “αναπληρώσουμε” την ένταση που έχουμε χάσει λόγω gain reduction.
Οι παράμετροι αυτές διαφοροποιούνται από υλοποίηση σε υλοποίηση (τόσο σε ότι αφορά τις διαθέσιμες ρυθμίσεις όσο και στην ονομασία κλπ) ενώ πολλές φορές υπάρχουν και κάποιες ακόμη όπως η επιλογή μεταξύ hard & soft knee (το πόσο απότομη δηλαδή θα είναι η καμπύλη του gain reduction σε σχέση με το επιλεγμένο ratio) auto release (η αυτόματη δηλαδή μεταβολή του release time ανάλογα με την ένταση και την διάρκεια των peak του εισερχόμενου σήματος) blend mix (η δυνατότητα επιλογής του ποσοστού της αναλογίας μεταξύ επεξεργασμένου και ανεπεξέργαστου σήματος) sidechain (η δυνατότητα ελέγχου του gain reduction από μια 3η ηχητική πηγή) HighPass (η παρεμβολή ενός high pass filter πριν το gain detection ώστε να μην επηρεάζει το έντονο χαμηλοσυχνοτικό περιεχόμενο την λειτουργία του gain reduction).
Οι 2 βασικοί τρόποι χρήσης ενός compressor είναι σε σειρά ή παράλληλα. Όταν λέμε “σε σειρά” εννοούμε πως το σύνολο του σήματος περνάει μέσα από τον επεξεργαστή δίνωντας μας στην έξοδο μόνο επεξεργασμένο σήμα ενώ “παράλληλα” ένα τμήμα του περνάει από τον επεξεργαστή και στην συνέχεια αναμιγνείεταιμε το αρχικό “καθαρό” σήμα στο ποσοστό που εμείς επιθυμούμε. Η πρώτη μέθοδος είναι η πιο παραδοσιακή και ευρύτερα διαδεδομένη τόσο κατά το tracking όσο και κατα την μίξη (σε μεμονωμένα tracks, σε ομάδες ή και στο mainmix bus). Με την δεύτερη μέθοδο μπορούμε να πετύχουμε αρκετά διαφορετικά αποτελέσματα καθώς μπορούμε να “συμπιέσουμε” και να επέμβουμε σε μια ηχητική πηγή δραστικά χωρίς όμως τα ανεπιθύμητα artifacts (πχ ακουστό pumping) ή χωρίς να αλοιώσουμε τις μικροδυναμικές του σήματος. Στο παράλληλο όμως compression μπορούν πολύ εύκολα να δημιουργηθούν προβλήματα χρονισμού και phase shifting που ακόμη και αν δεν είναι άμεσα αντιληπτά επηρεάζουν το σύνολο αρνητικά.
Η θέση του Compressor σε σειρά σε ένα recording chain είναι συνήθως μετά την προενίσχυση και ανάλογα με το τι θέλουμε να πετύχουμε (αλλά και αν υπάρχει η δυνατότητα) πριν ή μετά το στάδιο της ισοστάθμισης (αν υπάρχει βέβαια). Σε παράλληλη σύνδεση έχουμε την δυνατότητα να έχουμε ξεχωριστό eq για το compression το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είτε για να καθορίσουμε το εύρος του προς επεξεργασία σήματος (πριν) είτε για να επέμβουμε συχνοτικά στην χροιά του επεξεργασμένου σήματος (μετά). Πολλές φορές το compression μπορεί απλά να παίζει τον ρόλο ενός extra gain stage ή του απλού χρωματισμού ή ακόμα και να χρησιμοποιήσουμε πολλούς διαφορετικούς επεξεργαστές για την ίδια ηχητική πηγή σε σειρά, παράλληλα ή συνδυασμό των 2 με τον κάθε ένα να προσθέτει το δικό του ηχόχρωμα με ή χωρίς gain reduction (πχ ένας επεξεργαστής ελέγχει ως τις κορυφές, ένας άλλος πιο “αργός” ανεβάζει και στρογυλεύει το σύνολο και ένας τρίτος πιο γρήγορος και “άγριος”- ίσως υπεροδηγημένος - σε παράλληλη σύνδεση “χρωματίζει” και προσθέτει σώμα και αρμονικό περιεχόμενο χωρίς όμως να αλοιώνει την φυσική δυναμική “κίνηση” της πηγής). Στο master bus το compression χρησιμοποιήται πιο πολύ σαν ένας τρόπος να ομοιογενοποιηθεί το σύνολο αμβλύνωντας τις “άκρες” και δίνωντας μια αίσθηση ενιαίας δυναμικής κίνησης (glue comp) και όχι τόσο με την λογική του gain reduction ή limiting. Τον ίδιο σκοπό μπορεί να επιτελέσει και κατά την διάρκεια του tracking κυρίως όταν μιλάμε για stereo (2trk) recording ή για ομαδοποιημένα tracks , stereo pairs , room mics κλπ κλπ. Αυτή την κατηγορία σε γενικές γραμμές την ονομάζουμε bus compression.
Το Limiter είναι ουσιαστικά ένα πολύ γρήγορο compressor με πολύ μεγάλο ratio (>20:1) και σκοπός του είναι να προλάβει την πιθανή υπεροδήγηση του επόμενου τμήματος της επεξεργαστικής αλυσίδας. Στον ψηφιακό τομέα είναι πολύ διαδεδομένη η χρήση των limiters για την επίτευξη της πολύ υψηλής μέσης στάθμης που συναντάμε στις σύγχρονες παραγωγές με το “ψαλίδισμα” των κορυφών του σήματος....πολύ συχνά (δυστυχώς) με καταστροφικά αποτελέσματα.
Τα downward expanders είναι ουσιαστικά το αντίστροφο του compression.... αντί να εξασθενούν τα σημεία του σήματος που ξεπερνούν το επιλεγμένο όριο (threshold), εξασθενούν ότιδήποτε βρίσκεται κάτω από αυτό. Είναι πολύ χρήσιμα όταν θέλουμε να “εξαφανίσουμε” πιθανό θόρυβο από το περιβάλλον ή να “απομονώσουμε” στον μέγιστο βαθμό όργανα στα οποία χρησιμοποιούνται multi mic τεχνικές ή που βρίσκονται στον ίδιο χώρο και έχουμε spill στα μεταξύ τους tracks, ή “συνοδεύονται” από μηχανικό ή ηλεκτρικό θόρυβο κλπ κλπ.
Με αντίστοιχα αλλά πολύ πιο δραστικά αποτελέσματα χρησιμοποιούμε τα noise gates. Εδώ έχουμε μια automute λειτουργία που “ανοίγει” και “κλείνει” την έξοδο του επεξεργαστή όταν το εισερχώμενο σήμα ξεπερνάει ή πέφτει κάτω από το επιλεγμένο όριο (threshold) αντίστοιχα. Οι ρυθμίσεις atack & release time καθορίζουν το πόσο γρήγορα θα γίνεται αυτή η διαδικασία βοηθώντας να πετύχουμε από πιο διακριτικά αποτελεσματα μέχρι και σχεδόν “ειδικά” εφφέ.
Κάτι που ισχύει για όλους τους δυναμικούς επεξεργαστές είναι πως τα αποτελέσματα τους κατά την διάρκεια του tracking είναι μη αναστρέψιμα (τις περισσότερες φορές) και γι'αυτόν ακριβώς τον λόγο η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή (σε αυτό τουλάχιστον το στάδιο μιας ηχογράφησης). Χαρακτηριστικά προβλήματα αυτής της κακής χρήσης είναι ο “πλαδαρός”, unfocused και χωρίς δυναμικές ήχος , ο κορεσμός συγκεκριμένων συχνωτικών περιοχών (compression), το έντονο soft clipping (limiting) και φυσικά η απώλεια χρήσιμης ηχητικής πληροφορίας (expander/gate).
Σαν συμπέρασμα λοιπόν θα μπορούσαμε να πούμε πως οι δυναμικοί επεξεργαστές μπορούν να χρησιμοποιηθούν αν χρειάζεται και είναι επιθυμητό σε όλα τα στάδια της ηχογράφησης είτε ως ένα εργαλείο που θα βελτιώσει τα χαρακτηριστικά του προς ηχογράφηση σήματος είτε ως ένα πολύ δραστικό και δημιουργικό sound shaping εργαλείο. Αναμφισβήτητα η λειτουργία και ο τρόπος που επιδρούν στον ήχο είναι αρκετά σύνθετα με ιδιαίτερα ανά περίπτωση χαρακτηριστικά και πολυποίκιλα αποτελέσματα. Δεν μπορεί λοιπόν η χρήση τους (ή η μη χρήση τους) να υπόκειται πάντα σε αυστηρούς κανόνες και να περιορίζεται σε “πεπατημένες” τεχνικές. Πέρα από την , απαραίτητη, τεχνική γνώση του τι είναι και πως δουλεύουν αυτού του είδους οι επεξεργαστές την τελική μας επιλογή και προσέγγιση σε ότι αφορά την χρήση τους την καθορίζει κατά βάση η εμπειρία και η υποκειμενική αντίληψη του καθενός.
|
Πρόταση
Δεν υπάρχουν σχόλια.
Δημιουργήστε λογαριασμό ή συνδεθείτε για να σχολιάσετε
Πρέπει να είστε μέλος για να αφήσετε σχόλιο
Δημιουργήστε λογαριασμό
Γραφτείτε στην παρέα μας. Είναι εύκολο!
Δημιουργία λογαριασμούΣύνδεση
Έχετε ήδη λογαριασμό; Συνδεθείτε εδώ.
Σύνδεση